గాడిచర్ల హరిసర్వోత్తమ రావు

 *గాడిచర్ల హరిసర్వోత్తమ రావు* (14-09-1883 / 29-02-1960) కర్నూలు పట్టణములో ఒక పేద *మాధ్వ బ్రాహ్మణ* కుటుంబంలో జన్మించారు.

కటిక పేదవాడైనప్పటకీ 1906లో ఎం.ఏ డిగ్రీ చదివినారు. 1907లో రాజమహేంద్రవరంలో విద్యార్థులంతా *వందేమాతరం చిహ్నాలు* ధరించి తరగతికి వెళ్ళారు. *వీరికి నాయకుడైన సర్వోత్తమ రావును* కళాశాల నుండి బహిష్కరించడమే కాక, ఆయనకు ఎక్కడా ఉద్యోగమివ్వరాదని ప్రభుత్వం ఉత్తర్వులు ఇచ్చింది.

తరువాత ఆయన *స్వరాజ్యం* అనే పత్రికను ప్రారంభించి, బ్రిటిషు పాలనపై విమర్శలు ప్రచురించేవాడు. 1908లో *శ్రీనెల్వేలిలో* పోలీసు కాల్పుల్లో ముగ్గురు మరణించినపుడు *క్రూరమైన విదేశీయ పులి* (Cruel Foreign Tiger) అనే పేరుతో ఆయన వ్రాసిన సంపాదకీయంపై ప్రభుత్వం కోపించి, ఆయనకు *మూడేళ్ళ కారాగారం విధించింది.* ఆ విధంగా ఆయన ఆంధ్రులలో *ప్రప్రథమ రాజకీయ బంధితుడు* అయ్యాడు.

వెల్లూరు కారాగారములో ఆయనతో అమానుషంగా వ్యవహరించింది బ్రిటిషు ప్రభుత్వం. *సర్వోత్తమ రావు స్వాతంత్ర్య సమర యోధుడిగా, పత్రికా రచయితగా, సాహితీకారుడిగా, గ్రంథాలయోద్యమ నాయకుడిగా తెలుగు జాతికి బహుముఖ సేవలు అందించాడు.* 

1930 నుండి *గ్రంథాలయోద్యమం* చేపట్టినాడు. ఆంధ్ర గ్రంథాలయ సంస్థకు 1934 నుండి జీవితాంతం అధ్యక్షుడిగా ఉన్నాడు. తెలుగు, ఇంగ్లీషు, అరవం, మరాఠీ భాషలు కూడా ఆయనకు వచ్చేవి. 

ఆయన వ్రాసిన *శ్రీరామ చరిత్ర* అనే పుస్తకాన్ని 11 వ తరగతికి ఉపవాచకంగా ప్రభుత్వం తీసుకున్నది. ఆయన రచించిన *పౌరవిద్య* అనే పుస్తకాన్ని మద్రాసు ప్రభుత్వం 1 నుండి 6 తరగతుల వరకు పాఠ్యపుస్తకంగా నిర్ణయించింది. సర్వోత్తమరావు  *ఎన్నో క్రొత్త పదాలు* సృష్టించాడు. *సంపాదకుడు, భావకవిత్వం* వంటివి.

గాడిచర్ల గురించి ప్రముఖ కవి *కాళోజీ* నారాయణరావు చెప్పిన చిరు కవిత్వము:-

*_వందేమాతరమనగనే వచ్చితీరు ఎవనిపేరు?_*

*_వయోజన విద్య అనగనే వచ్చితీరు ఎవనిపేరు?_*

*_గ్రామగ్రామమున వెలసెడి గ్రంథాలయమెవనికి గుడి?_*

*_అరగని తరగని వొడవని అక్షర దానంబెవనిది?_*

*_అరువదేండ్లు ప్రజల కొరకు అరిగిన కాయం బెవనిది?_*

*_తన బరువును మోయలేని తనువును చాలించెనెవడు?_*

*_తరతరాలు ఎవని మేలు తలచుచు పొరలుచు నుండును?_*

*_అందరికెవనితొ పొత్తు - అఖిలాంధ్రంబెవని సొత్తు?_*

*_ఏస్థాన కవినినేనో, ఆ స్థానాధీశుడెవడు?_*

*_వయోవృద్ధుడగు యువకుడు, వాస్తవ జీవితమతనిది_*

*_హరిసర్వోత్తముడాతడు,_*

*_ఆంధ్రులపాలిటి దేవుడు._*

🪔  *_దేశసేవలో తరించిన శ్రీ గాడిచర్ల హరిసర్వోత్తమరావు జయంతి నేడు. ఆయొక్క మహనీయునకివే మన ఘన నివాళులు._*  🪔

 అడ్మిన్ బ్రాహ్మణ సమాఖ్య 

🚩    *హిందుస్సమస్తాః సుఖినోభవంతు*   🚩