⚜ శ్రీ కోపేశ్వర్ శివాలయం

 🕉 మన గుడి : నెం 1149

⚜ మహారాష్ట్ర : ఖిద్రాపూర్

⚜ శ్రీ కోపేశ్వర్ శివాలయం

💠 మహారాష్ట్రలోని ఆధ్యాత్మిక ప్రాముఖ్యత కలిగిన నిర్మాణ అద్భుతాలలో ఒకటిగా, కోపేశ్వర్ ఆలయం శివుడికి అంకితం చేయబడిన ఒక నిర్మాణ కళాఖండం మరియు మతపరమైన ప్రదేశంగా నిలుస్తుంది.

💠 12వ శతాబ్దంలో నిర్మించబడిన ఇది అద్భుతమైన వాస్తుశిల్పం మరియు హిందూ పురాణాలు మరియు దైనందిన జీవితం నుండి కథలను చెప్పే క్లిష్టమైన శిల్పాలను కలిగి ఉంది

💠 మహారాష్ట్రలోని మరుగున పడ్డ మహనీయ క్షేత్రమిది.

ఇక్కడి శిల్పకళారామమైన కోపేశ్వర మందిరం ప్రతి ఒక్కరూ చూడవలసినది.

కృష్ణ నది ఒడ్డున నిర్మించబడిన కోపేశ్వర్ ఆలయం శివుడికి అంకితం చేయబడింది మరియు కొల్హాపూర్ పర్యటనలో తప్పనిసరిగా చేర్చవలసిన ప్రదేశాలలో ఒకటి . 

💠 కోపేశ్వర్ ఆలయంని 12వ శతాబ్దంలో శిలాహర రాజు గండరాదిత్య 1109 మరియు 1178 మధ్య నిర్మించారు . 

సిలాహరలు జైన రాజులు అయినప్పటికీ , వారు వివిధ హిందూ దేవాలయాలను నిర్మించి, పునరుద్ధరించారు, తద్వారా అన్ని మతాల పట్ల వారి గౌరవం మరియు ప్రేమను ప్రతిబింబిస్తుంది. 

కోపేశ్వర్ అంటే కోపంగా ఉన్న శివుడు.

🔆 స్థల పురాణం

💠 తన చిన్న కూతురు సతి శివుడిని వివాహం చేసుకోవడం ఇష్టం లేని దక్షుడు ఒక యజ్ఞం నిర్వహించాడని, దానికి అతను ఆ జంటను ఆహ్వానించలేదని నమ్ముతారు. 

సతి తన తండ్రిని ఎదుర్కోవడానికి శివుని నందిపై తన తండ్రి ఇంటికి వెళ్ళింది. యజ్ఞంలో ఉన్న అతిథుల ముందు దక్ష ఆమెను అవమానించారు .

మరిన్ని అవమానాలు భరించలేక, సతి యజ్ఞం యొక్క అగ్నిలో దూకి ఆత్మాహుతి చేసుకుంది. 

💠 శివుడు ఆ విషయం తెలుసుకున్నప్పుడు, అతను కోపంతో దక్షుని తలను నరికి శిక్షించాడు. విష్ణువు శివుడిని శాంతింపజేశాడు, ఆ తర్వాత అతను దక్షుని తలను మేక తలను పునరుద్ధరించాడు. 

కోపంగా ఉన్న శివుడిని శాంతింపజేయడానికి విష్ణువు ఈ ప్రదేశానికి తీసుకువచ్చాడు. 

అందుకే ఈ ఆలయానికి కోపేశ్వర్ (కోప దేవుడు) అనే అసాధారణ పేరు వచ్చింది. 

💠 శివలింగంతో పాటు విష్ణువు లింగ రూపంలో ఆలయంలో ఎందుకు ఉన్నాడనేది దీని అర్థం మరియు సతి తన తల్లిదండ్రుల ఇంటికి వెళ్ళేటప్పుడు నందిపై స్వారీ చేస్తున్నందున ఈ ఆలయంలో నంది కనిపించదు.

🔅 చరిత్ర

💠 ప్రస్తుత ఆలయాన్ని మహారాష్ట్రకు చెందిన శిలహార రాజులు నిర్మించారు. వారు రాష్ట్రకూట సామంతులు. పురాణగాథతో పాటు, ఈ పేరు పట్టణం యొక్క పురాతన పేరు "కొప్పం" నుండి ఉద్భవించి ఉండవచ్చు. 

🔅 స్వర్గ మండపం

💠 స్వర్గ మండపంలోకి ప్రవేశించగానే, పై భాగంలో ఒక వృత్తాకార ద్వారం కనిపిస్తుంది. దీనికి 48 చేతితో చెక్కబడిన స్తంభాలు మద్దతు ఇస్తున్నాయి. స్వర్గ మండపం యొక్క అంచున గణేష్, కార్తికేయ స్వామి, కుబేరుడు, యమరాజు, ఇంద్రుడు మొదలైన వారి విగ్రహాలతో పాటు నెమలి, ఎలుక, ఏనుగు వంటి వాటి వాహక జంతువులు చెక్కబడ్డాయి. స్వర్గ మండపం మధ్యలో నిలబడి, సభ మండపం ప్రవేశ ద్వారం యొక్క ఎడమ వైపు గోడపై బ్రహ్మ విగ్రహాలను చూడవచ్చు. మధ్యలో, గర్భ గృహంలో ఉన్న శివ కోపేశ్వర శివలింగాన్ని మరియు కుడి వైపు గోడ వైపు విష్ణువు చెక్కిన విగ్రహం కనిపిస్తుంది. 

💠 ఆలయ దక్షిణ ద్వారానికి తూర్పున అమర్చబడిన రాతి పీఠంపై సంస్కృతంలో చెక్కబడిన శాసనం ఉంది , ఇది దేవనాగరి లిపిలో వ్రాయబడింది . 

ఈ ఆలయాన్ని 1136లో యాదవ్ రాజవంశానికి చెందిన రాజ్ సింఘదేవ్ పునరుద్ధరించారని అందులో పేర్కొన్నారు.

💠 లోపల దేవతల వివరణాత్మక శిల్పాలు దాని గోడలకు అందంగా ఉంటాయి మరియు బయట, క్లిష్టమైన వివరాలు జంతువులు మరియు మానవులను వర్ణిస్తాయి.

💠 ఈ అద్భుతమైన మతపరమైన ప్రదేశం ఆకర్షణీయమైన చారిత్రక వైభవం మధ్య అద్భుతమైన ఆధ్యాత్మిక అనుభవం కోసం సమీప మరియు దూర ప్రాంతాల నుండి సందర్శకులను ఆకర్షిస్తుంది. 

దాని ప్రశాంతమైన వాతావరణం మరియు అద్భుతమైన అందంతో, మీరు ఈ చారిత్రక మరియు గౌరవనీయమైన ఆలయం చూసి ఆకర్షితులవుతారు.

💠bప్రతి సంవత్సరం, కోపేశ్వర్ ఆలయంలో ఒక ఉత్సవం నిర్వహించబడుతుంది మరియు సమీప ప్రాంతాల నుండి భారీ సంఖ్యలో భక్తులు హాజరవుతారు. అంతేకాకుండా, సోమవారం మరియు మహాశివరాత్రి రోజుల్లో ఈ ఆలయం పెద్ద సంఖ్యలో భక్తులను ఆకర్షిస్తుంది.

💠 సమయాలు: 

ఉదయం 5.30 నుండి రాత్రి 8 గంటల వరకు.

💠 ఈ శైవ క్షేత్రం చేరటానికి సాంగ్లి నుండి 40 కి.మీ మరియు కొల్హాపూర్ నుండి 61 కి.మీ దూరం

రచన

©️ Santosh Kumarj