పంచ ప్రయాగ యాత్ర

 *"పంచ ప్రయాగలు" అంటే ఏమిటి?*

 1️⃣

*విష్ణుప్రయాగం.*

అలకానందా + ధౌలిగంగా

పండితుల ప్రకారం శ్రీ విష్ణువు తపస్సు చేసిన ప్రదేశం.

2️⃣

*నందప్రయాగం.*

అలకానందా + నందాకిని

యయాతి రాజు యజ్ఞం చేసిన స్థలం.

3️⃣

*కర్ణప్రయాగం.*

అలకానందా + పిండర్ నది

మహాభారత కర్ణుడు తపస్సు చేసిన స్థలం.

4️⃣

*రుద్రప్రయాగం.*

అలకానందా + మంధాకినీ

శివుడు రుద్ర తాండవం చేసిన స్థలం.

5️⃣

*దేవప్రయాగం.*

అలకానందా + భగీరథి

ఇక్కడే గంగా నది రూపంగా కలుసుకుంటుంది – దీనినే నిజమైన గంగోత్రి సంగమంగా పరిగణిస్తారు.

*1. విష్ణుప్రయాగం.*

• *స్థానం:* జోషిమఠ్ దగ్గర

• *విశేషం:* ధౌలిగంగా నది ఇక్కడ అలకానందా నదిలో కలుస్తుంది

• *పవిత్రత:* విష్ణుమూర్తి తపస్సు చేసిన స్థలంగా భావించబడుతుంది

• *స్నాన మేళా:* పుణ్యకాలంలో ఇక్కడ స్నానం వలన పాప నివృత్తి, పుణ్య ప్రాప్తి అని నమ్మకం

*2. నందప్రయాగం.*

• నందాకినీ నది కలిసే స్థలం

• ఇక్కడ యయాతి మహారాజు యజ్ఞం చేశాడని పురాణాల ప్రకారం ఉంది

*3. కర్ణప్రయాగం.*

• కర్ణుడు ఇక్కడ సూర్య భగవానుని తపించి, అతిలోక బలాలను పొందాడని విశ్వాసం

• పిండర్ నది కలుస్తుంది

*4. రుద్రప్రయాగం.*

• మంధాకినీ నది కలుస్తుంది

• శివుడు ఇక్కడ తాండవం చేశాడని పురాణ ప్రస్తావన ఉంది

• నృత్యశాస్త్ర పుట్టిన స్థలంగా కొందరు భావిస్తారు

*5. దేవప్రయాగం.*   

(ముఖ్యమైనది)

• ఇక్కడ అలకానందా + భగీరథి నదులు కలుస్తాయి

• కలిసిన తర్వాత ఈ కలిసిన నదినే “గంగా” అని పిలుస్తారు

• ఇది అత్యంత పవిత్రమైన సంగమం — గంగానది ఇక్కడ నుండి మొదలవుతుంది అనొచ్చు

*పంచ ప్రయాగ మహిమ:*

• పంచ ప్రయాగల్లో యాత్ర చేయడం వల్ల తీర్థయాత్ర ఫలితం లభిస్తుంది.

• వీటిని కాశీ, గయ, ప్రయాగ తరహాలో పవిత్రంగా పరిగణిస్తారు.

• పవిత్ర నదుల సంగమంలో స్నానం చేయడం వల్ల పాప నివృత్తి, పితృదేవతలకు శాంతి, ఆత్మశుద్ధి కలుగుతాయని హిందూ గ్రంథాలలో చెప్పబడింది.

• స్కాంద పురాణం, కేదారఖండం, వాయుపురాణం లాంటి పురాణాలలో ఈ పంచ ప్రయాగ మహిమ ప్రస్తావించబడింది.

• అనేక తీర్థయాత్ర గ్రంథాలు కూడా ఈ సంగమాల మాహాత్మ్యాన్ని వివరిస్తాయి.

*పంచ ప్రయాగ యాత్ర మార్గం (ప్రయాణ క్రమంలో):*

1. *హరిద్వార్/రుషీకేశ్ → దేవప్రయాగ*

2. *దేవప్రయాగ → రుద్రప్రయాగ*

3. *రుద్రప్రయాగ → కర్ణప్రయాగ*

4. *కర్ణప్రయాగ → నందప్రయాగ*

5. *నందప్రయాగ → విష్ణుప్రయాగ → జోషిమఠ్*

*పంచ ప్రయాగలు అంటే “అలకానందా నదికి అనుసంధానమైన ఐదు పవిత్ర నదీ సంగమాలు”. ఇవి హిమాలయాలలో ఉన్న అత్యంత పవిత్రమైన యాత్రా క్షేత్రాలు

❀꧁ హరే కృష్ణ ꧂❀