రవివర్ణనమ్

 .

             ॥ రవివర్ణనమ్ ‌॥

-98- శ్లోకము :

వ్యగ్రై రగ్ర్యగ్రహోడు గ్రసనగురు 

భరైర్నో సమగ్రైరుదగ్రైః

ప్రత్యగ్రై రీషదుగ్రై రుదయగిరిగతో గోగణైర్గౌరయన్‌ గాం

ఉద్గాఢార్చి ర్విలీనామరనగర 

నగగ్రావ గర్భామివాహ్నా-

మగ్రేయోఽగ్రే విధత్తే గ్లపయతు 

గహనం స గ్రహగ్రామణీర్వః ॥

-98- చంపకమాల :

మునుౘను చంద్రుఁ గ్రమ్ముచు

నపూర్ణములై నులివెౘ్చనొంది బ

ల్పును గని క్రొత్తవైతగు వెలుంగుల

వేల్పుల వీటికొండఱా

లెనసినదానిఁ జేసి భువి హెచ్చగు

పొన్జిగిమేల్దినాదినం

చినుఁడుదయాద్రి భాసిలు గ్రహేశుడు 

మీ యఘముల్‌ దొలంచుతన్‌ ✋️🤚

టీకా : 

[ ఇందు కవి గారు 

   సూర్యభగవానుని గ్రహాధిపతిగా

   చెప్పుచున్నారు..]

(పగటికి ఆరంభమైన ఉదయకాలమున భాస్కరుని కిరణములు వచ్చుచున్నవనగనే పాఱి..)

మును = ముందు , ౘను = వెళ్లుచున్న ,  చంద్రుఁ(..ని) ,  (గ్ర)క్రమ్ముచున్‌ = ఆవరించ పూనుచు , 

+ అ పూర్ణములై = సంపూర్ణ కాంతిని పొందని లేత కిరణములై , (అటుపై ..)

నులివెౘ్చనొంది = కొద్ది వెౘ్చదనమును

పొంది ,  బల్పు ను గని = క్రమేణా అధికమగుచు , క్రొత్తవై , తగు వెలుంగుల(..తో) , 

< వేల్పుల = దేవతల , వీటి = స్థావరపు , కొండ > =మేరు పర్వత(..ము)పు , 

ఱా(..ళ్లు)ల్ = మణులను , + ఎనసిన దానిఁ = పోలినదానినిగా , 

దిన + ఆదిన్ = ప్రొద్దు పొడుపున , 

పొన్ = బంగార(..ము)పు , జిగిమేల్ = శ్రేష్ఠమైన కాంతిని(..పొందినదిగా)

భువి = భూమిని , జేసి , 

[ పొన్ = బంగారు , జిగిమేల్ = శ్రేష్ఠమైన కాంతిని ] , [ దిన + ఆదిన్ = ప్రొద్దు పొడుపున ],  హెచ్చగు = అతిశయించును ..+ అంచు = అని  ,

+ [ఇనుఁడు = రవి] ,  + ఉదయ + అద్రి = ఉదయించు (తూర్పు)కొండ పై ,

భాసిలు = ప్రకాశించు , గ్రహ(..ములకు) , + ఈశుడు = అధిపతి - రవి , 

మీ , (య)అఘముల్‌ = పాపములను , (దొ)తొలంచుతన్‌ = తొలగించును గాక ..

✋️🤚

భావము : 

[ ఇందు కవి గారు 

   సూర్యభగవానుని గ్రహాధిపతిగా

   చెప్పుచున్నారు..]

ఉదయకాలమున భాస్కరుని కిరణములు వచ్చుచున్నవనగనే 

పాఱి ముందు వెళ్లుచున్న చంద్రుని ఆవరించ పూనుచు 

సంపూర్ణ కాంతిని పొందని 

లేత కిరణములై -

అటుపై కొద్ది వెౘ్చదనమును

పొంది - క్రమేణా అధికమగుచు - క్రొత్తవైన వెలుగులతో మేరు పర్వతపు మణులను పోలి - ప్రొద్దు పొడుపున బంగారపు శ్రేష్ఠమైన కాంతిని పొందినదిగా భూమిని జేసి అతిశయించును .. అని  

ఉదయాద్రి (తూర్పు కొండ) పై 

ప్రకాశించు గ్రహాధిపతి - రవి 

మీ పాపములను  తొలగించును గాక ..

✋️🤚