*శ్రీ నాగేశ్వర చెన్నకేశవ స్వామి ఆలయం*

 🕉 *మన గుడి : నెం 365*

⚜ *కర్నాటక  : మోసలే - హసన్*

⚜ *శ్రీ నాగేశ్వర చెన్నకేశవ స్వామి ఆలయం*

💠 మోసలే అంటే కన్నడలో మొసలి అని అర్ధం మరియు శ్రీ పరశురాముని తండ్రి అయిన రిషి జమదగ్ని అతని ఆశ్రమ స్థలంగా పరిగణించబడుతుంది.

💠 ఈ పవిత్రమైన గ్రామంలో సమ్మేళనం ఏకకూట దేవాలయాల యొక్క రెండు సారూప్య నిర్మాణాలను కలిగి ఉంది, హొయసల శిఖరం యొక్క హాల్ గుర్తుతో, మూడు అంచెల శిఖరం నుండి ఆదిస్థానం వరకు అత్యంత అలంకరించబడినది.

💠 మోసాలే హాసన్‌లో ఉన్న ఒక చిన్న గ్రామం.  ఈ గ్రామంలో హోయసల కాలం నాటి రెండు అందమైన దేవాలయాలు ఉన్నాయి.  

ఈ జంట దేవాలయాలు ఒకే సముదాయంలో ఉన్నాయి.  

ఈ దేవాలయాలను 12వ శతాబ్దంలో హోయసల అధిపతి వీర బల్లాల II నిర్మించినట్లు చెబుతారు.  

రెండూ ఏకకూటాచల దేవాలయాలు.  ఆసక్తికరమైన విషయం ఏమిటంటే వాటిలో ఒకటి శివునికి, మరొకటి విష్ణువుకి అంకితం చేయబడింది.

💠 దక్షిణాన ఉన్న ఆలయంలో ప్రధాన దేవతగా నాగేశ్వరుని రూపంలో మహాదేవుడు & ప్రక్కనే మరియు సమాంతరంగా చెన్నకేశవ రూపంలో ఉన్న మహావిష్ణువు ఆలయం ఉంది

💠 శంఖ చక్ర గధ పద్మం యొక్క స్థానం ఆధారంగా, మనం విష్ణువు యొక్క 24 రూపాలను కనుగొనవచ్చు.  వాటిని చతుర్వింశతి రూపంగా పేర్కొంటారు.

వారిలో మొదటి రూపం కేశవ.  

ఇక్కడ శ్రీ విష్ణువు ఎగువ కుడి మరియు ఎడమ చేతిలో శంక మరియు చక్రాన్ని మరియు దిగువ కుడి మరియు ఎడమ చేతిలో పద్మ మరియు గాధను కలిగి ఉన్నాడు.  

విష్ణువు యొక్క ఈ రూపం హోయసల దేవాలయాలలో సర్వసాధారణం. 

 బేలూరుకు చెందిన చెన్నకేశవ స్వామిగా ప్రసిద్ధుడు.

💠 శిల్ప వర్ణనలు శైవ, శాక్త మరియు వైష్ణవ ప్రతిమాలను వివరిస్తాయి.  

నాగేశ్వర దేవాలయంలోని చిత్రాలలో నాథ, శ్రీదేవి, లక్ష్మీదేవి, గౌరీ, మహేశ్వరి, బ్రహ్మ, సదాశివమూర్తి, చిత్రధార మరియు భూమిదేవి వంటి పీఠాలపై వారి పేర్లు ఉన్నాయి. 

💠 చేన్నకేశవ ఆలయంలో భూదేవి, శ్రీదేవి, చామరధారిణి శిల్పాలతో పాటు గరుడ, కేశవ, సంకర్షణ, జనార్దన, వేణుగోపాల, అనిరుద్ధ, మాధవ శిల్పాలు ఉన్నాయి.

💠 ఈ ఆలయంలో వైష్ణవ మరియు శైవుల విగ్రహాలతో పాటు వేద దేవతలు మరియు శాక్త ఆరాధనల చిత్రాలు కూడా ఉన్నాయి.

💠 చెన్నకేశవ దేవాలయం ముందు, ద్వారం దగ్గర ఉన్న ఏకైక శాసనం, 1578లో 2 వ్యక్తుల గౌరవార్థం ఆలయానికి మంజూరు చేయబడిన కొన్ని దానాల గురించి ప్రస్తావించింది.

అంతేతప్ప ఈ ఆలయాన్ని ఎప్పుడు నిర్మించారనేది అస్పష్టంగా ఉంది, పునాది రాయి లేదు మరియు ఇతర శాసనాలు ఎటువంటి ఆధారాలు ఇవ్వలేదు.

ఆలయ ప్రతిష్ఠాపన గురించి ఎటువంటి పునాది రాయి మరియు శాసనాలు లేనందున, నిపుణులు ఆలయ శైలి మరియు ఆ కాలపు దేవాలయాలకు సంబంధించి నిర్మాణ ఆవిష్కరణల ఆధారంగా ఈ  జంట దేవాలయాలను 12వ శతాబ్దంలో హోయసల అధిపతి వీర బల్లాల II నిర్మించాడని చెబుతారు.  

💠 గర్భగృహం, శుకనాసి, నాలుగు స్తంభాల నవరంగ మరియు ప్రవేశ ద్వారం కలిగి ఉండటంలో అవి ఒకదానికొకటి సమానంగా ఉంటాయి.  

నవరంగ లోపల ఉన్న రెండు దేవాలయాలు ఉత్తర, దక్షిణ మరియు పడమర గోడలలో ఒక్కొక్కటి రెండు దేవకోష్ఠాలను కలిగి ఉన్నాయి.  

ఎత్తులో ఉన్న దేవాలయం యొక్క నక్షత్ర అధిష్ఠానం రెండింటికీ సాధారణమైన అచ్చులను కలిగి ఉంటుంది. 

💠 రెండు దేవాలయాలు మనోహరమైన గోపురాలను కలిగి ఉన్నాయి, వాటిలో ప్రతి ఒక్కటి పైన హోయసల శిఖరం ఉంటుంది. 

ఈ ఏక కూట దేవాలయాల గోపురాలు మంచి స్థితిలో ఉన్నాయి. 

💠 జంట దేవాలయాలు హొయసల వాస్తుశిల్పం యొక్క ప్రామాణిక లక్షణాలతో నిర్మించబడ్డాయి, అయితే కొన్ని దేవతల పేర్ల కారణంగా అవి విలక్షణమైనవి.

💠 సోమనాథపూర్ వంటి ఇతర హోయసల దేవాలయాలలో వలె, ఈ శిల్పాలు వాటి శిల్పుల పేర్లను వెల్లడించవు. 

నిశితమైన పరిశీలకుడు మాత్రమే శిల్పి పేరు యొక్క ప్రస్తావనను చూడగలరు. 

మరోవైపు, తరువాతి కాలంలోని దేవాలయాలు ఏ శిల్పాలపై దేవతల పేర్లను పేర్కొనలేదు. దేవాలయాల పైకప్పులన్నీ సంక్లిష్టమైన నమూనాలు మరియు డిజైన్లతో చెక్కబడి ఉన్నాయి. 

💠 విష్ణు దేవాలయంలోని గర్భగుడి ద్వారం గజలక్ష్మి బొమ్మను కలిగి ఉంటుంది.

6 అడుగుల ఎత్తైన చెన్నకేశవుని చక్కగా చెక్కిన  చిత్రం క్రింద వైపులా శ్రీదేవి మరియు భూదేవితో కలిసి ఉంది. 

శివాలయం వెలుపలి గోడలపై వివిధ రూపాల్లో శివుని ఆసక్తికరమైన శిల్పాలు ఉన్నాయి. వాటిలో చాలా దురదృష్టవశాత్తు దెబ్బతిన్నాయి. 

💠 శివుడు, లింగ రూపంలో, గర్భగుడి లోపల ఒక పీఠంపై నిలబడి ఉన్నాడు.

💠 హాసన్ నుండి 15 కి.మీ దూరం