*శివుని పంచ ముఖాల గురించి కొంచం వివరంగా తెలుసుకుందామా....
పరమేశ్వరుడు బ్రహ్మ దేవుడికి సృష్టి కార్యాం భాధ్యత అప్పగించాడు. కానీ బ్రహ్మ దేవుడికి సృష్టి ఎలా చెయ్యాలో అర్థం కాలేదు. అప్పుడు శివుడు ప్రత్యక్షమై ఆయన పంచ ముఖాల నుండి వెలువడిన అద్భుతమైన గ్రంథాలే వేదాలు పంచాక్షరి . ఇలా అయిదు ముఖాల నుండి ఏ ఏ గ్రంధాలు ఏ ముఖం నుండి ఉద్భవించాయి తెలుసుకుందాం.
ముందుగా శివుని పంచ ముఖాల గురించి తెలుసుకుందాం.
శివుని పంచముఖాలు (Shiva Panchamukha) అనగా ఆయనకు ఉండే ఐదు ముఖాలను సూచిస్తుంది. ఈ ఐదు ముఖాలు ఐదు దిశలను సూచించడమే కాకుండా, ఐదు తత్వాలను, ఐదు కార్యాలను, ఐదు ప్రధాన శక్తులను కూడా ప్రతిబింబిస్తాయి.
శివుని పంచముఖాలు & వాటి అర్థం
1. సద్యోజాతము (Sadyojata) – పశ్చిమ ముఖం
రంగు: తెలుపు
దిక్కు: పశ్చిమం
సంబంధిత తత్వం: పృథ్వీ (భూమి)
సంబంధిత శక్తి: క్రియా శక్తి
ఉద్దేశ్యం: సృష్టిని సూచిస్తుంది (Creation)
ఇది బ్రహ్మ స్వరూపంగా భావించబడుతుంది.
2. వామదేవము (Vamadeva) – ఉత్తర ముఖం
రంగు: ఎరుపు
దిక్కు: ఉత్తరం
సంబంధిత తత్వం: జల (నీరు)
సంబంధిత శక్తి: మయా శక్తి
ఉద్దేశ్యం: సంరక్షణ (Protection & Preservation)
ఇది విష్ణు స్వరూపంగా భావించబడుతుంది.
3. అఘోరము (Aghora) – దక్షిణ ముఖం
రంగు: నీలం
దిక్కు: దక్షిణం
సంబంధిత తత్వం: అగ్ని (కాలి పోయే తత్వం)
సంబంధిత శక్తి: జ్ఞాన శక్తి
ఉద్దేశ్యం: సంహారం (Destruction & Regeneration)
ఇది రుద్ర స్వరూపంగా భావించబడుతుంది.
4. తత్పురుషము (Tatpurusha) – తూర్పు ముఖం
రంగు: పసుపు
దిక్కు: తూర్పు
సంబంధిత తత్వం: వాయు (గాలి)
సంబంధిత శక్తి: యోగ శక్తి
ఉద్దేశ్యం: తపస్సు (Meditation & Concealment)
ఇది మహేశ్వర స్వరూపంగా భావించబడుతుంది.
5. ఈశానము (Ishana) – పై ముఖం
రంగు: బంగారు
దిక్కు: పై (ఆకాశం)
సంబంధిత తత్వం: ఆకాశం (Space)
సంబంధిత శక్తి: చిత్శక్తి
ఉద్దేశ్యం: పరిపూర్ణ జ్ఞానం (Supreme Consciousness & Liberation)
ఇది సదాశివ స్వరూపంగా భావించబడుతుంది.
పంచముఖ శివుని ఆరాధన ప్రత్యేకత
ఈ పంచ ముఖాలు సృష్టి, స్థితి, లయ, తపస్సు మరియు మోక్షాన్ని సూచిస్తాయి.
శివుని పంచముఖ లింగం (Panchamukha Lingam) అనేది పంచ భూతాలను సమతుల్యం చేయడానికీ, పవిత్రత పొందడానికీ ఉపయోగపడుతుంది.
పంచాక్షరి మంత్రం (ॐ నమః శివాయ) కూడా ఈ ఐదు ముఖాలను సూచించేలా ఉంటుంది.
పంచ ముఖ శివుని ఆరాధన ప్రాముఖ్యత
పంచాక్షరీ మంత్రం జపనితో ఐదు ముఖాల అనుగ్రహం పొందొచ్చు.
పంచముఖ లింగారాధన, రుద్రాభిషేకం, పంచముఖ హోమం చేయడం వల్ల అధిక శుభఫలాలు కలుగుతాయి.
భక్తులు పంచ ముఖాల స్మరణ ద్వారా తమ భౌతిక, ఆధ్యాత్మిక మరియు ధార్మిక జీవితాల్లో సమతుల్యతను పొందవచ్చు.
పంచముఖ రూపంలో ప్రసిద్ధ ఆలయాలు
1. శ్రీ కేదారేశ్వర స్వామి ఆలయం – కేదారనాథ్
2. శ్రీ పంచముఖ అనుమంతేశ్వర ఆలయం – కంచి
3. శ్రీ కపాలీశ్వర ఆలయం – చెన్నై
4. శ్రీ పంచముఖ లింగాల శివాలయం – మహారాష్ట్ర
పంచముఖ శివుని ధ్యానం ద్వారా మనం శివతత్త్వాన్ని, ఐదు భూతాలను, ఐదు ప్రధాన శక్తులను మరియు సర్వలోక పాలనను అర్థం చేసుకోవచ్చు.
శివుని పంచముఖాలు అనేక శాస్త్రాలు, వేదాంత తత్వాలు, మరియు ఆధ్యాత్మిక గ్రంథాలకు మూలంగా ఉన్నాయి. ప్రతి ముఖం భిన్నమైన జ్ఞానాన్ని ప్రదానం చేస్తుంది.
పంచముఖాల నుండి ఉద్భవించిన గ్రంథాలు & వాటి ఉపదేశం
1. సద్యోజాతము (Sadyojata) → రిగ్వేదం (Rig Veda)
కామిక آگమము (Kāmika Āgama)
ఉపదేశం: బ్రహ్మ దేవునికి, సృష్టి తత్త్వాన్ని బోధించేందుకు
విషయం: సృష్టి ప్రక్రియ, భక్తి మార్గం, అర్చన పద్ధతులు
2. వామదేవము (Vamadeva) → యజుర్వేదం (Yajur Veda)
యోగజ ఆగమము (Yogaja Āgama)
ఉపదేశం: విష్ణువు & ఋషులకు
విషయం: ధర్మ, కర్మ మార్గం, యాగ, హోమ నిబంధనలు
3. అఘోరము (Aghora) → సామవేదం (Sama Veda)
చింత్య ఆగమము (Chintya Āgama)
ఉపదేశం: ఋషి భృగు & రుద్రగణాలకు
విషయం: తాండవ తత్త్వం, సంక్షేమ విధానాలు, శివతత్వం
4. తత్పురుషము (Tatpurusha) → అధర్వణవేదం (Atharva Veda)
కరణ ఆగమము (Karana Āgama)
ఉపదేశం: ఋషి పతంజలికి
విషయం: యోగ, ధ్యానం, తపస్సు, తాంత్రిక విద్యలు
5. ఈశానము (Ishana) → శివాగమాలు (Shiva Agamas)
సువర్ణ ఆగమము (Suvarna Āgama)
ఉపదేశం: నందీశ్వరునికి, రుద్రగణాలకు
విషయం: మోక్ష మార్గం, అద్వైత తత్వం, పరబ్రహ్మ సిద్ధాంతం
సారాంశం
శివుని పంచ ముఖాల నుండి వేదాలు, ఆగమాలు, తంత్రాలు, యోగ శాస్త్రాలు ఉద్భవించాయి.
ఆయా గ్రంథాలను బ్రహ్మ, విష్ణువు, ఋషులు, నంది, రుద్రగణాలు, దేవతలకు ఉపదేశించారు.
వేదాలు – మంత్ర, యాగ, ధర్మ విషయాలు
ఆగమాలు – దేవాలయ నిర్మాణం, పూజా విధానాలు
తంత్రాలు – గుప్త విద్యలు, యోగ విద్యలు
యోగ గ్రంథాలు – ధ్యానం, మోక్ష మార్గం
ఈ తత్త్వాలు శివ భక్తులకు, యోగులకు, తపస్వులకు, ఆధ్యాత్మిక సాధకులకు మార్గదర్శకంగా నిలుస్తాయి.
అదేవిధంగా గా
*🌿 శివుడి పంచ బ్రహ్మా మంత్రాలు*🌿
సద్యోజాతం ప్రపద్యామి సద్యోజాతాయ వై నమో నమః |
భవే భవే నాతిభవే భవస్వ మామ్ | భవోద్భవాయ నమః ||
వామదేవాయ నమో” జ్యేష్ఠాయ నమ-శ్రేష్ఠాయ నమో రుద్రాయ నమః కాలాయ నమః
కలవికరణాయ నమో బలవికరణాయ నమో బలాయ నమో
బలప్రమథనాయ నమ-స్సర్వ-భూతదమనాయ నమో మనోన్మనాయ నమః ||
అఘోరే”భ్యో థ ఘోరే”భ్యో ఘోరఘోరతరేభ్యః |
సర్వే”భ్య-స్సర్వశ-ర్వే”భ్యో నమస్తే అస్తు రుద్రరోపేభ్యః ||
తత్పురుషాయ విద్మహే మహాదేవాయ ధీమహి |
తన్నో రుద్రః ప్రచోదయా”త్ ||
ఈశానః-సర్వ-విద్యానా-మీశ్వర-స్సర్వ-భూతానాం
బ్రహ్మా ధిపతి-ర్బ్రహ్మణో ధిపతి-ర్బ్రహ్మా శివో మే అస్తు సదాశివోమ్ ||
✍️ కృతజ్ఞలతో సేకరించి సమర్పించడమైనది 🙏
🔱 *ఓం నమః శివాయ 🙏 *శ్రీ మాత్రే నమః..* 🙏 🔱 *శివోహమ్* 🌺 *శివోహమ్* 🌺
🙏 *ఓం హర నమః పార్వతి పతయే హర హర మహాదేవ శంభో శంకర* 🙏
🙏 *శివాయ విష్ణు రూపాయ, శివరూపాయ విష్ణవే శివస్య హృదయం విష్ణుః, విష్ణోశ్చ హృదయం శివః !* 🙏
🙏 *వాగర్ధావివ సంప్రుక్తౌ వాగర్థః ప్రతిపత్తయే*
*జగతః పితరౌ వందే పార్వతీ పరమేశ్వరౌ.....!* 🙏
*హరి నామ స్మరణం సమస్త పాప హరణం*
🐄🐄 *గోమాతను పూజించండి*
*గోమాతను సంరక్షించండి*
*గోశాలలను నిర్మించండి.* 🐄🐄
🚩🙏 *సర్వేజనా సుఖినోభవంతు సమస్త సన్మంగళాని భవంతు*
సేకరణ