🕉 *మన గుడి : నెం 342*
⚜ *కర్నాటక :-*
*నెల్లితీర్థ - దక్షిణ కన్నడ ప్రాంతం*
⚜ *శ్రీ నెల్లితీర్థ సోమనాథేశ్వర గుహలయం*
💠దేశంలోని చరిత్ర, సంస్కృతి, మతపరమైన ప్రాముఖ్యత మరియు ప్రకృతి సౌందర్యం గురించి వివరంగా తెలుసుకునే భారతదేశంలోని కొన్ని రాష్ట్రాలలో కర్ణాటక ఒకటి.
మీరు ఆధ్యాత్మికత మరియు ప్రకృతి వైభవాన్ని ఏకకాలంలో ఆస్వాదించగల అటువంటి ఆలయానికి మీరు ఎన్నడూ వెళ్లకపోతే, మీరు రాష్ట్రంలోని అత్యంత ప్రసిద్ధ గుహ దేవాలయాలలో ఒకటైన నెల్లితీర్థ గుహ దేవాలయాన్ని సందర్శించాలి.
💠 ఈ ప్రాంతంలోని అత్యంత గౌరవనీయమైన శివాలయాలలో ఒకటి, నెల్లితీర్థ గుహ దేవాలయం, దీనిని శ్రీ సోమనాథేశ్వర గుహ దేవాలయం అని కూడా పిలుస్తారు.
ఇది 15వ శతాబ్దం చివరలో స్థాపించబడిందని నమ్ముతారు.
💠 నెల్లితీర్థ, నెల్లి అంటే ఉసిరి (జామకాయ) మరియు తీర్థం అంటే పవిత్ర జలం. శతాబ్దాలుగా పడుతున్న నీటి బిందువులు ఇప్పుడు గుహ మరియు శివలింగం లోపల సరస్సును సృష్టిస్తున్నాయని, అవి జామకాయ లేదా ఉసిరికాయ పరిమాణంలో ఉన్నాయని చెబుతారు. అందుకే ఆ పేరు వచ్చింది.
💠 సరస్సు నీరు పవిత్రమైనదని మరియు అక్కడ ఉన్న బురదలో చికిత్సా లక్షణాలు ఉన్నాయని భక్తులు నమ్ముతారు, అవి రోగాలు నయం చేస్తాయి. భక్తులు కొంత గుహ మట్టిని ఇంటికి తీసుకెళ్లడం సాధారణ దృశ్యం.
💠 200 మీటర్ల పొడవైన నెల్లితీర్థ గుహ సహజ కొలను మరియు శివలింగం ఉన్న ప్రాంతానికి దారి తీస్తుంది.
లోపలి గర్భగుడిని చేరుకోవడానికి, అంటే శివలింగాన్ని చేరుకోవడానికి, గుహలో నడవడానికి లేదా సౌకర్యవంతంగా వంగడానికి కూడా చాలా ఇరుకైనది.
💠 గుహలోపల ఉన్న సరస్సు మరియు శివలింగం శతాబ్దాల తరబడి నిరంతరంగా పడిపోతున్న నీటి బిందువుల ఫలితమేనని చెప్పడం సులభం.
💠 నెల్లితీర్థంలోని పురాతన గుహను జాబాలి అనే మహర్షి ఉపయోగించినట్లు చెబుతారు.
ఈ గుహలోనే జాబాలి మహర్షి తపస్సు చేయడం వల్ల దుర్గా పరమేశ్వరి దేవి చాలా సంతోషించింది. అతను తపస్సు చేయడం వెనుక కారణం ఏమిటంటే,
💠 జాబాలి మహర్షిని ఒకప్పుడు అరుణాసురుడు అనే అసురుడు అతనికి పవిత్రమైన గాయత్రీ మంత్రాన్ని ఇవ్వమని మోసగించాడని నమ్ముతారు , దానిని ఆ అసురుడు దుర్వినియోగం చేశాడు.
జాబాలి మహర్షి చేసిన తపస్సుకి మెచ్చి అరుణాసురుడు అనే రాక్షసుడిని సంహరిస్తానని అతనికి హామీ ఇచ్చింది. తర్వాత ఆమె కందిరీగ ఆకారాన్ని తీసుకొని నందిని నది ఒడ్డున అతన్ని చంపింది.
💠 ఆ ప్రదేశంలో నేడు దుర్గాపరమేశ్వరి దేవి యొక్క అందమైన ఆలయం ఉంది మరియు ఈ ప్రదేశం కటీల్ అని చాలా ప్రసిద్ధి చెందింది .
💠 ఈ ఆలయ ప్రధాన దైవం శ్రీ సోమనాథేశ్వరుడు (శివుడు).
ఈ ఆలయంలో మహాగణపతి మరియు జాబాలి మహర్షి కూడా ఇక్కడ దేవతలుగా ఉన్నారు.
నిజానికి జాబాలి మహర్షి బృందావనాన్ని ఇటీవలే నిర్మించారు.
💠 విలక్షణమైన తుళు-నాడు సంప్రదాయంలో, ఆలయంలో " భూతాలు " కూడా ఉన్నాయి . భూతాలను " గణాలు " లేదా దేవతల యోధుడు-సహాయకులుగా పరిగణిస్తారు . నెల్లితీర్థ దేవాలయంలోని ప్రధాన భూతాలు పిలి-చాముండి (పిలి అంటే తుళులో పులి), క్షేత్రపాల, రక్తేశ్వరి మరియు దూమావతి.
💠 శ్రీ సోమనాథేశ్వరుని లింగం స్వచ్ఛమైన శాలిగ్రామ శిలతో తయారు చేయబడింది మరియు చాలా పవిత్రమైనదిగా పరిగణించబడుతుంది.
ఆలయంలో మరియు చుట్టుపక్కల ఉన్న ఇతర కళాఖండాలు ఈ ప్రదేశం యొక్క గత వైభవాన్ని సూచిస్తాయి.
వాటిలో “ అరసులే మంచా ” (రాజు సీటు), “ అరసులే మంటప ” (రాజు నివాసం) మరియు “ జిన విగ్రహం ” (జైన్ విగ్రహం) ఉన్నాయి.
శ్రీ మహాగణపతి ఆలయం ఇటీవల పునర్నిర్మించబడింది మరియు దానికదే అద్భుతంగా ఉంది.
💠 ఆలయం యొక్క అత్యంత అందమైన అంశం గుహ.
" నాగప్ప కెరె " ఆలయానికి ఉత్తరాన ఉన్న ఒక చిన్న చెరువు. ఈ సహజ చెరువు, దాని మతపరమైన ప్రాముఖ్యతతో పాటు, సుందరమైన ప్రదేశం కూడా.
రుతుపవనాలు (అక్టోబర్-డిసెంబర్) తర్వాత సరస్సు ఉత్తమంగా ఉంటుంది, దాని స్పటిక స్పష్టమైన నీరు ఈతగాళ్లకు ఆనందాన్ని ఇస్తుంది.
💠 గుహలో ఉన్న మరో ప్రత్యేకత ఏమిటంటే ఇది సంవత్సరానికి దాదాపు 6 నెలల పాటు మూసివేయబడి ఉంటుంది.
ఈ గుహ అక్టోబర్ మరియు ఏప్రిల్ మధ్య మాత్రమే తెరవబడుతుంది.
దీనితో సంబంధం ఉన్న మతపరమైన కారణాలు ఉన్నప్పటికీ (ఈ గుహ మానవులకు సంవత్సరానికి 6 నెలలు తెరిచి ఉంటుందని మరియు మిగిలిన 6 నెలలు దేవతలు మరియు ఋషుల కోసం ఉద్దేశించబడిందని చెప్పబడింది), ప్రతి సంవత్సరం 6 నెలల విరామం గుహకు సహాయపడుతుంది. "పునరుజ్జీవనం". నీరు తాజాదనాన్ని పొందుతుంది మరియు లోపల ఉన్న జంతువులు ఇబ్బంది లేకుండా ఆనందిస్తాయి.
💠 నెల్లితీర్థానికి సమీప విమానాశ్రయం మంగళూరులో 15 కి.మీ దూరంలో ఉంది.
