*భారత రాజ్యాంగం గురించి సమాచారం. ఆర్టికల్ సంఖ్య మరియు పేరు*
ఆర్టికల్ 1 - యూనియన్ పేరు మరియు భూభాగం
ఆర్టికల్ 2 - కొత్త రాష్ట్రాల ప్రవేశం లేదా స్థాపన
ఆర్టికల్ 3 - రాష్ట్రం యొక్క సృష్టి మరియు సరిహద్దులు లేదా పేర్ల మార్పు
ఆర్టికల్ 4 - మొదటి షెడ్యూల్డ్ మరియు నాల్గవ షెడ్యూల్స్కు సవరణలు మరియు రెండు మరియు మూడు కింద చేసిన శాసనాలు
ఆర్టికల్ 5 - రాజ్యాంగం ప్రారంభంలో పౌరులు
ఆర్టికల్ 6 - పాకిస్తాన్ నుండి భారతదేశానికి వస్తున్న కొంతమంది వ్యక్తుల పౌరసత్వ హక్కులు
ఆర్టికల్ 7 - భారతదేశం నుండి పాకిస్తాన్ వెళ్లేవారికి కొంతమంది వ్యక్తుల పౌరసత్వ హక్కులు
ఆర్టికల్ 8 - భారతదేశం వెలుపల నివసిస్తున్న వ్యక్తుల పౌరసత్వ హక్కులు
ఆర్టికల్ 9 - స్వచ్ఛందంగా విదేశీ రాష్ట్ర పౌరసత్వం తీసుకుంటే భారత పౌరుడు కాదు
ఆర్టికల్ 10 - పౌరసత్వ హక్కుల నిలకడ
ఆర్టికల్ 11 - పౌరసత్వం కోసం చట్టాన్ని పార్లమెంట్ నియంత్రిస్తుంది
ఆర్టికల్ 12 - రాష్ట్ర నిర్వచనం
ఆర్టికల్ 13 - ప్రాథమిక హక్కులను ఉల్లంఘించే లేదా అవమానించే చట్టాలు
ఆర్టికల్ 14 - చట్టం ముందు సమానత్వం
ఆర్టికల్ 15 - మతం, కులం, లింగం, సంతతి లేదా పుట్టిన ప్రదేశం ఆధారంగా వివక్షను నిషేధించడం
ఆర్టికల్ 16 - ప్రజా ప్రణాళికలో అవకాశాల సమానత్వం
ఆర్టికల్ 17 - అంటరానితనం యొక్క ముగింపు
ఆర్టికల్ 18 - శీర్షికల ముగింపు
ఆర్టికల్ 19 - వాక్ స్వేచ్ఛ
ఆర్టికల్ 20 - నేరాల శిక్షకు సంబంధించి రక్షణ
ఆర్టికల్ 21 - జీవిత రక్షణ మరియు వ్యక్తిగత స్వేచ్ఛ
ఆర్టికల్ 21 ఎ - 6 నుండి 14 సంవత్సరాల పిల్లలకు విద్య హక్కు
ఆర్టికల్ 22 - కొన్ని సందర్భాల్లో అరెస్ట్ నుండి రక్షణ
ఆర్టికల్ 23 - మానవ అక్రమ రవాణా మరియు పిల్లల ఆశ్రమం
ఆర్టికల్ 24 - కర్మాగారాల్లో పిల్లలకు ఉపాధిని నిషేధించడం
ఆర్టికల్ 25 - మనస్సాక్షికి స్వేచ్ఛ మరియు ప్రవర్తన మరియు మతం యొక్క ప్రచారం
ఆర్టికల్ 26 - మతపరమైన వ్యవహారాల నిర్వహణకు స్వేచ్ఛ
ఆర్టికల్ 29 - మైనారిటీల ప్రయోజనాల పరిరక్షణ
ఆర్టికల్ 30 - విద్యా సంస్థలను స్థాపించడానికి మరియు నిర్వహించడానికి మైనారిటీ విభాగాల హక్కు
ఆర్టికల్ 31 - ఆస్తి హక్కు (44 వ రాజ్యాంగ సవరణ ద్వారా తొలగించబడింది.)
ఆర్టికల్ 32 - హక్కుల అమలుకు నివారణలు
ఆర్టికల్ 36 - రాష్ట్ర నిర్వచనం
ఆర్టికల్ 38 - ప్రజా సంక్షేమం ప్రోత్సాహానికి రాష్ట్రం సామాజిక వ్యవస్థను రూపొందిస్తుంది.
ఆర్టికల్ 39 - స్త్రీ, పురుషులకు సమాన పనికి సమాన వేతనం
ఆర్టికల్ 39 ఎ - సమాన న్యాయం మరియు ఉచిత న్యాయ సహాయం
ఆర్టికల్ 40 - గ్రామ పంచాయతీల సంస్థ
ఆర్టికల్ 41 - పని విద్య మరియు ప్రజల సహాయం పొందే హక్కు
ఆర్టికల్ 43 - కర్మ కార్లకు జీవనాధార వేతనాల ప్రయత్నం
ఆర్టికల్ 43 ఎ - పరిశ్రమల నిర్వహణలో కార్మికుల భాగస్వామ్యం
ఆర్టికల్ 44 - పౌరులకు ఏకరీతి సివిల్ కోడ్
ఆర్టికల్ 45 - 6 సంవత్సరాల కంటే తక్కువ వయస్సు ఉన్న పిల్లలకు బాల్య సంరక్షణ మరియు విద్య కోసం రాష్ట్ర కేటాయింపు
ఆర్టికల్ 48 - వ్యవసాయ మరియు పశుసంవర్ధక సంస్థ
ఆర్టికల్ 48 ఎ - పర్యావరణం, అడవులు మరియు వన్యప్రాణుల రక్షణ
ఆర్టికల్ 49- జాతీయ స్మారక స్థలాలు మరియు వస్తువుల రక్షణ
ఆర్టికల్ 50 - ఎగ్జిక్యూటివ్ నుండి న్యాయవ్యవస్థ యొక్క వ్యక్తీకరణ
ఆర్టికల్ 51 - అంతర్జాతీయ శాంతి మరియు భద్రత
ఆర్టికల్ 51 ఎ - ప్రాథమిక విధులు
ఆర్టికల్ 52 - భారత రాష్ట్రపతి
ఆర్టికల్ 53 - యూనియన్ యొక్క ఎగ్జిక్యూటివ్ పవర్
ఆర్టికల్ 54 - రాష్ట్రపతి ఎన్నిక
ఆర్టికల్ 55 - రాష్ట్రపతి ఎన్నిక విధానం
ఆర్టికల్ 56 - రాష్ట్రపతి పదవీకాలం
ఆర్టికల్ 57 - తిరిగి ఎన్నికలకు అర్హత
ఆర్టికల్ 58 - అధ్యక్షుడిగా ఎన్నుకోబడటం
ఆర్టికల్ 59 - రాష్ట్రపతి నిబంధనలు
ఆర్టికల్ 60 - రాష్ట్రపతి ప్రమాణం
ఆర్టికల్ 61 - రాష్ట్రపతి అభిశంసనకు సంబంధించిన విధానం
ఆర్టికల్ 62 - అధ్యక్ష పదవిలో ఒక వ్యక్తిని నింపడానికి ఎన్నికల సమయం మరియు విధానం
ఆర్టికల్ 63 - భారత ఉపాధ్యక్షుడు
ఆర్టికల్ 64 - ఉపరాష్ట్రపతి రాజ్యసభ ఎక్స్-అఫిషియో చైర్మన్
ఆర్టికల్ 65 - రాష్ట్రపతి పదవి ఖాళీపై ఉపరాష్ట్రపతి పని
ఆర్టికల్ 66 - ఉపరాష్ట్రపతి ఎన్నిక
ఆర్టికల్ 67 - ఉపరాష్ట్రపతి పదవీకాలం
ఆర్టికల్ 68 - ఉపాధ్యక్ష పదవిని భర్తీ చేయడానికి ఎన్నికలు
ఆర్టికల్ 69 - ఉపరాష్ట్రపతి ప్రమాణం
ఆర్టికల్ 70 - ఇతర ఆకస్మిక పరిస్థితులలో రాష్ట్రపతి విధులను నిర్వర్తించడం
ఆర్టికల్ 71. - అధ్యక్షుడు మరియు ఉపాధ్యక్షుల ఎన్నికలకు సంబంధించిన విషయాలు
ఆర్టికల్ 72 - క్షమాపణ యొక్క శక్తి
ఆర్టికల్ 73 - యూనియన్ యొక్క కార్యనిర్వాహక శక్తిని విస్తరించడం
ఆర్టికల్ 74 - రాష్ట్రపతికి సలహా ఇవ్వడానికి మంత్రుల మండలి
ఆర్టికల్ 75 - మంత్రులకు సంబంధించిన నిబంధనలు
ఆర్టికల్ 76 - అటార్నీ జనరల్ ఆఫ్ ఇండియా
ఆర్టికల్ 77 - భారత ప్రభుత్వ వ్యాపారం యొక్క ప్రవర్తన
ఆర్టికల్ 78 - రాష్ట్రపతికి సమాచారం ఇవ్వడం ప్రధానమంత్రి విధి
ఆర్టికల్ 79 - పార్లమెంట్ రాజ్యాంగం
ఆర్టికల్ 80 - రాజ్యసభ నిర్మాణం
ఆర్టికల్ 81 - లోక్సభ నిర్మాణం
ఆర్టికల్ 83 - పార్లమెంట్ ఉభయ కాలం
ఆర్టికల్ 84 - పార్లమెంటు సభ్యులకు అర్హత
ఆర్టికల్ 85 - పార్లమెంట్ ప్రోగ్రెషన్ మరియు రద్దు యొక్క సెషన్
ఆర్టికల్ 87 - రాష్ట్రపతి ప్రత్యేక చిరునామా
ఆర్టికల్ 88 - ఇళ్లకు సంబంధించి మంత్రులు మరియు అటార్నీ జనరల్ హక్కులు
ఆర్టికల్ 89 - రాజ్యసభ ఛైర్మన్ మరియు డిప్యూటీ చైర్మన్
ఆర్టికల్ 90 - డిప్యూటీ చైర్మన్ పదవిని ఖాళీ చేయడం లేదా తొలగించడం
ఆర్టికల్ 91 - ఛైర్మన్ యొక్క విధులు మరియు అధికారాలు
ఆర్టికల్ 92 - ఛైర్మన్ లేదా డిప్యూటీ ఛైర్మన్లను తొలగించే తీర్మానం పరిశీలనలో ఉంటే అతని అధ్యక్ష పదవి
ఆర్టికల్ 93 - లోక్సభ స్పీకర్ మరియు డిప్యూటీ స్పీకర్
ఆర్టికల్ 94 - అధ్యక్షుడు మరియు ఉపాధ్యక్ష పదవి ఖాళీగా ఉంది
ఆర్టికల్ 95 - స్పీకర్‌లో విధులు మరియు అధికారాలు
ఆర్టికల్ 96 - ఉపరాష్ట్రపతిని పదవి నుంచి తొలగించే తీర్మానం ఉంటే స్పీకర్ అధ్యక్షత వహించరు
ఆర్టికల్ 97 - ఛైర్మన్, డిప్యూటీ చైర్మన్ మరియు ఛైర్మన్, వైస్ చైర్మన్ యొక్క జీతం మరియు భత్యాలు
ఆర్టికల్ 98 - పార్లమెంట్
ఆర్టికల్ 99 - సభ్యుడి ప్రమాణం లేదా ధృవీకరణ
ఆర్టికల్ 100 - వనరులలో ఓటింగ్ ఖాళీలు ఉన్నప్పటికీ, ఇళ్ల పనితీరుకు శక్తి మరియు కోరం
ఆర్టికల్ 143 - సుప్రీంకోర్టును సంప్రదించడానికి రాష్ట్రపతికి అధికారం
ఆర్టికల్ 144 - సివిల్ మరియు జ్యుడిషియల్ అధికారులచే సుప్రీంకోర్టుకు సహాయం
ఆర్టికల్ 148 - కంప్ట్రోలర్ మరియు ఆడిటర్ జనరల్ ఆఫ్ ఇండియా
ఆర్టికల్ 149 - కంప్ట్రోలర్ మరియు ఆడిటర్ జనరల్ యొక్క విధి అధికారాలు
ఆర్టికల్ 150 - యూనియన్ రాష్ట్రాల రచన యొక్క ఆకృతి
ఆర్టికల్ 153 - రాష్ట్రాల గవర్నర్
ఆర్టికల్ 154 - రాష్ట్ర కార్యనిర్వాహక శక్తి
ఆర్టికల్ 155 - గవర్నర్ నియామకం
ఆర్టికల్ 156 - గవర్నర్ పదవీకాలం
ఆర్టికల్ 157 - గవర్నర్‌గా నియమించాల్సిన అర్హతలు
ఆర్టికల్ 158 - గవర్నర్ పదవికి షరతులు
ఆర్టికల్ 159 - గవర్నర్ ప్రమాణం లేదా ధృవీకరణ
ఆర్టికల్ 163 - గవర్నర్‌కు సలహా ఇవ్వడానికి మంత్రుల మండలి
ఆర్టికల్ 164 - మంత్రుల గురించి ఇతర నిబంధనలు
ఆర్టికల్ 165 - రాష్ట్ర అడ్వకేట్ జనరల్
ఆర్టికల్ 166 - రాష్ట్ర ప్రభుత్వ ఆపరేషన్
ఆర్టికల్ 167 - గవర్నర్‌కు సమాచారం ఇవ్వడానికి సంబంధించి ముఖ్యమంత్రి విధులు
ఆర్టికల్ 168 - రాష్ట్ర శాసనసభ యొక్క రాజ్యాంగం
ఆర్టికల్ 170 - సమావేశాల నిర్మాణం
ఆర్టికల్ 171 - శాసనమండలి కూర్పు
ఆర్టికల్ 172 - రాష్ట్రాల శాసనసభ వ్యవధి
ఆర్టికల్ 173 - రాష్ట్రాల శాసనసభ సభ్యత్వానికి అర్హతలు
ఆర్టికల్ 174 - రాష్ట్రాల శాసనసభ యొక్క సెషన్ ప్రోగ్రెషన్ మరియు రద్దు
ఆర్టికల్ 176 - గవర్నర్ ప్రత్యేక చిరునామా
ఆర్టికల్ 177 - ఇళ్లకు సంబంధించి మంత్రులు మరియు అడ్వకేట్ జనరల్ హక్కులు
ఆర్టికల్ 178 - శాసనసభ స్పీకర్ మరియు డిప్యూటీ స్పీకర్
ఆర్టికల్ 179 - ఛైర్మన్ మరియు డిప్యూటీ స్పీకర్ పదవి యొక్క సెలవు లేదా తొలగింపు
ఆర్టికల్ 180 - ఛైర్మన్ పదవుల పని మరియు అధికారం
ఆర్టికల్ 143 - సుప్రీంకోర్టును సంప్రదించడానికి రాష్ట్రపతికి అధికారం
ఆర్టికల్ 144 - సివిల్ మరియు జ్యుడిషియల్ అధికారులచే సుప్రీంకోర్టుకు సహాయం
ఆర్టికల్ 148 - కంప్ట్రోలర్ మరియు ఆడిటర్ జనరల్ ఆఫ్ ఇండియా
ఆర్టికల్ 149 - కంప్ట్రోలర్ మరియు ఆడిటర్ జనరల్ యొక్క విధి అధికారాలు
ఆర్టికల్ 150 - యూనియన్ రాష్ట్రాల రచన యొక్క ఆకృతి
ఆర్టికల్ 153 - రాష్ట్రాల గవర్నర్
ఆర్టికల్ 154 - రాష్ట్ర కార్యనిర్వాహక శక్తి
ఆర్టికల్ 155 - గవర్నర్ నియామకం
ఆర్టికల్ 156 - గవర్నర్ పదవీకాలం
ఆర్టికల్ 157 - గవర్నర్‌గా నియమించాల్సిన అర్హతలు
ఆర్టికల్ 158 - గవర్నర్ పదవికి షరతులు
ఆర్టికల్ 159 - గవర్నర్ ప్రమాణం లేదా ధృవీకరణ
ఆర్టికల్ 163 - గవర్నర్‌కు సలహా ఇవ్వడానికి మంత్రుల మండలి
ఆర్టికల్ 164 - మంత్రుల గురించి ఇతర నిబంధనలు
ఆర్టికల్ 165 - రాష్ట్ర అడ్వకేట్ జనరల్
ఆర్టికల్ 166 - రాష్ట్ర ప్రభుత్వ ఆపరేషన్
ఆర్టికల్ 167 - గవర్నర్‌కు సమాచారం ఇవ్వడానికి సంబంధించి ముఖ్యమంత్రి విధులు
ఆర్టికల్ 168 - రాష్ట్ర శాసనసభ యొక్క రాజ్యాంగం
ఆర్టికల్ 170 - సమావేశాల నిర్మాణం
ఆర్టికల్ 171 - శాసనమండలి కూర్పు
ఆర్టికల్ 172 - రాష్ట్రాల శాసనసభ వ్యవధి
ఆర్టికల్ 173 - రాష్ట్రాల శాసనసభ సభ్యత్వానికి అర్హతలు
ఆర్టికల్ 174 - రాష్ట్రాల శాసనసభ యొక్క సెషన్ ప్రోగ్రెషన్ మరియు రద్దు
ఆర్టికల్ 176 - గవర్నర్ ప్రత్యేక చిరునామా
ఆర్టికల్ 177 - ఇళ్లకు సంబంధించి మంత్రులు మరియు అడ్వకేట్ జనరల్ హక్కులు
ఆర్టికల్ 178 - శాసనసభ స్పీకర్ మరియు డిప్యూటీ స్పీకర్
ఆర్టికల్ 179 - ఛైర్మన్ మరియు డిప్యూటీ స్పీకర్ పదవి యొక్క సెలవు లేదా తొలగింపు
ఆర్టికల్ 180 - ఛైర్మన్ పదవుల పని మరియు అధికారం
ఆర్టికల్ 181 - వైస్ చైర్మన్ పదవి నుండి తొలగించడానికి తీర్మానం లేదు
ఆర్టికల్ 182 - లెజిస్లేటివ్ కౌన్సిల్ చైర్మన్ మరియు డిప్యూటీ చైర్మన్
ఆర్టికల్ 183 - చైర్మన్ మరియు డిప్యూటీ చైర్మన్ కార్యాలయం నుండి సెలవు లేదా తొలగింపు
ఆర్టికల్ 184 - ఛైర్మన్ పదవి యొక్క విధులు మరియు అధికారాలు
ఆర్టికల్ (185) - సావరిన్ డిప్యూటీ పదవిని తొలగించే తీర్మానం అధ్యక్షత వహించకపోతే
ఆర్టికల్ 186 - ఛైర్మన్, వైస్ చైర్మన్ మరియు డిప్యూటీ చైర్మన్ జీతం మరియు భత్యాలు
ఆర్టికల్ 187 - రాష్ట్ర శాసనసభ సచివాలయం
ఆర్టికల్ 188 - సభ్యుల ప్రమాణం లేదా ధృవీకరణ
ఆర్టికల్ 189 - ఇళ్లలో ఓటింగ్ ఖాళీలు ఉన్నప్పటికీ సాధనాలు మరియు కోరం పనిచేసే అధికారం
ఆర్టికల్ 199 - విదేశాలలో సంపద యొక్క నిర్వచనం
ఆర్టికల్ 200 - ఎమ్మెల్యేలపై అనుమతి.
ఆర్టికల్ 202 - వార్షిక ఆర్థిక ప్రకటన
ఆర్టికల్ 213 - శాసనసభలో ఆర్డినెన్స్ ధృవీకరించడానికి గవర్నర్ యొక్క అధికారం
ఆర్టికల్ 214 - రాష్ట్రాలకు హైకోర్టు
ఆర్టికల్ 215 - హైకోర్టుల రికార్డు కోర్టు
ఆర్టికల్ 216 - హైకోర్టు రాజ్యాంగం
ఆర్టికల్ 217 - హైకోర్టు న్యాయమూర్తి నియామక విధాన పరిస్థితులు
ఆర్టికల్ 219 - ప్రమాణం మరియు ధృవీకరణ
ఆర్టికల్ 221 - న్యాయమూర్తుల జీతం
ఆర్టికల్ 222 - న్యాయమూర్తులను ఒక కోర్టు నుండి మరొక కోర్టుకు బదిలీ చేయడం
ఆర్టికల్ 223 - ఎగ్జిక్యూటివ్ చీఫ్ జస్టిస్ మూర్తి నియామకం
ఆర్టికల్ 224 - ఇతర న్యాయమూర్తుల నియామకం
ఆర్టికల్ 226 - కొన్ని రిట్‌లను తొలగించడానికి హైకోర్టు యొక్క అధికారం
ఆర్టికల్ 231 - రెండు లేదా అంతకంటే ఎక్కువ రాష్ట్రాలకు ఒకే హైకోర్టు ఏర్పాటు
ఆర్టికల్ 233 - జిల్లా న్యాయమూర్తుల నియామకం
ఆర్టికల్ 241 - కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలకు హైకోర్టు
ఆర్టికల్ 243 - పంచాయతీ మునిసిపాలిటీలు మరియు సహకార సంఘాలు
ఆర్టికల్ 244 - షెడ్యూల్డ్ ప్రాంతాలు మరియు గిరిజన ప్రాంతాల పరిపాలన
ఆర్టికల్ 248 - అవశేష శాసన అధికారాలు
ఆర్టికల్ 249 - జాతీయ ప్రయోజనంలో రాష్ట్ర జాబితా విషయానికి సంబంధించి శాసనసభకు పార్లమెంటు అధికారం
ఆర్టికల్ 252 - రెండు లేదా అంతకంటే ఎక్కువ రాష్ట్రాలకు సమ్మతితో చట్టాలు చేయడానికి పార్లమెంటు అధికారం
ఆర్టికల్ 254 - పార్లమెంట్ రూపొందించిన చట్టాలు మరియు రాష్ట్రాల శాసనసభ చేసిన చట్టాల మధ్య అస్థిరత
ఆర్టికల్ 256 - రాష్ట్రాలు మరియు యూనియన్ యొక్క బాధ్యత
ఆర్టికల్ 257 - కొన్ని సందర్భాల్లో రాష్ట్రాలపై యూనియన్ నియంత్రణ
ఆర్టికల్ 262 - అంతర్రాష్ట్ర నదులు లేదా నది లోయలకు సంబంధించిన నీటి వివాదాల తీర్పు
ఆర్టికల్ 263 - అంతర్-రాష్ట్ర అభివృద్ధి మండలి యొక్క రాజ్యాంగం
ఆర్టికల్ 266 - కన్సాలిడేటెడ్ ఫండ్
ఆర్టికల్ 267 - ఆకస్మిక నిధి
ఆర్టికల్ 269 - పన్నులు వసూలు చేసి యూనియన్ వసూలు చేసినప్పటికీ రాష్ట్రాలకు అప్పగించారు
ఆర్టికల్ 270 - పన్నులు యూనియన్ సేకరించి యూనియన్ మరియు రాష్ట్రాల మధ్య పంపిణీ చేయబడతాయి
ఆర్టికల్ 280 - ఫైనాన్స్ కమిషన్
ఆర్టికల్ 281 - ఫైనాన్స్ కమిషన్ సిఫార్సులు
ఆర్టికల్ 292 - భారత ప్రభుత్వం రుణాలు తీసుకోవడం
ఆర్టికల్ 293 - రాష్ట్రం ద్వారా రుణాలు తీసుకోవడం
ఆర్టికల్ 300 ఎ - ఆస్తి హక్కు
ఆర్టికల్ 301 - వాణిజ్య వాణిజ్యం మరియు సంభోగం యొక్క స్వేచ్ఛ
ఆర్టికల్ 309 - రాష్ట్రానికి సేవలందించే వ్యక్తుల నియామకం మరియు సేవా పరిస్థితులు
ఆర్టికల్ 310 - యూనియన్ లేదా రాష్ట్రానికి సేవలందించే వ్యక్తుల పదవీకాలం
ఆర్టికల్ 312 - ఆల్ ఇండియా సర్వీసెస్
ఆర్టికల్ 313 - ట్రాన్సిషన్ కార్పెట్ కేటాయింపులు
ఆర్టికల్ 315 - యూనియన్ స్టేట్ కోసం పబ్లిక్ సర్వీస్ కమిషన్
ఆర్టికల్ 316 - సభ్యుల నియామకం మరియు పదవీకాలం
ఆర్టికల్ 317 - పబ్లిక్ సర్వీస్ కమిషన్ సభ్యుడిని తొలగించడం లేదా సస్పెండ్ చేయడం
ఆర్టికల్ 320 - పబ్లిక్ సర్వీస్ కమిషన్ చట్టాలు
ఆర్టికల్ 323 ఎ - అడ్మినిస్ట్రేటివ్ ట్రిబ్యునల్
ఆర్టికల్ 323 బి - ఇతర విషయాలకు ట్రిబ్యునల్
ఆర్టికల్ 323 బి - ఇతర విషయాలకు ట్రిబ్యునల్
ఆర్టికల్ 324 - ఎన్నికలను నిర్దేశించడం మరియు నియంత్రించడం ఎన్నికల సంఘంలో ఉంది
ఆర్టికల్ 329 - ఎన్నికల విషయాలలో కోర్టు జోక్యం యొక్క వివరణ
ఆర్టికల్ 330 - లోక్సభలో షెడ్యూల్డ్ కులాలు మరియు షెడ్యూల్డ్ తెగల సీట్ల మూసివేత
ఆర్టికల్ 331 - లోక్సభలో ఆంగ్లో-ఇండియన్ సమాజానికి ప్రాతినిధ్యం
ఆర్టికల్ 332 - రాష్ట్ర శాసనసభలో షెడ్యూల్డ్ కులాలు మరియు షెడ్యూల్డ్ తెగల సీట్ల రిజర్వేషన్
ఆర్టికల్ 333 - రాష్ట్ర అసెంబ్లీలో ఆంగ్లో-ఇండియన్ సమాజానికి ప్రాతినిధ్యం
ఆర్టికల్ 338 - షెడ్యూల్డ్ కులాల జాతీయ కమిషన్
ఆర్టికల్ 338 (ఎ) - షెడ్యూల్డ్ తెగల జాతీయ కమిషన్
ఆర్టికల్ 343 - యూనియన్ యొక్క నిర్వచనం
ఆర్టికల్ 344 - అధికారిక భాషపై పార్లమెంటు కమిషన్ మరియు కమిటీ
ఆర్టికల్ 350 ఎ - ప్రాథమిక స్థాయిలో మాతృభాషలో విద్య యొక్క సౌకర్యాలు
ఆర్టికల్ 351 - హిందీ భాష అభివృద్ధికి సూచనలు
ఆర్టికల్ 352 - అత్యవసర ప్రకటన ప్రభావం
ఆర్టికల్ 356 - రాష్ట్రంలో రాజ్యాంగ యంత్రాలు విఫలమైతే నిబంధనలు
ఆర్టికల్ 360 - ఆర్థిక అత్యవసర పరిస్థితులకు సంబంధించిన నిబంధనలు
ఆర్టికల్ 368 - రాజ్యాంగాన్ని సవరించడానికి పార్లమెంటుకు అధికారం మరియు దాని విధానం
ఆర్టికల్ 377 - కంప్ట్రోలర్ మరియు ఆడిటర్ జనరల్ ఆఫ్ ఇండియాకు సంబంధించిన నిబంధనలు
ఆర్టికల్ 378 - పబ్లిక్ సర్వీస్ కమిషన్
ఐపిసిలో సెక్షన్ ల అర్థం తెలుసుకోండి
* సెక్షన్ 307 * = హత్యాయత్నం
* సెక్షన్ 302 * = హత్యకు శిక్ష
* సెక్షన్ 376 * = అత్యాచారం
* సెక్షన్ 395 * = దోపిడీ
* సెక్షన్ 377 * = అసహజ కదలికలు
* సెక్షన్ 396 * = దోపిడీ
సమయంలో హత్య
* సెక్షన్ 120 * = కుట్ర
* సెక్షన్ 365 * = కిడ్నాప్
* సెక్షన్ 201 * = సాక్ష్యాలను తొలగించడం
* సెక్షన్ 34 * = వస్తువుల ఉద్దేశం
* సెక్షన్ 412 *= జరుపుకుంటున్నారు
* సెక్షన్ 378 * = దొంగతనం
* సెక్షన్ 141 * = అక్రమ డిపాజిట్
* విభాగం 191 * = తప్పు లక్ష్యం
* సెక్షన్ 300 * = హత్య
* సెక్షన్ 309 * = ఆత్మహత్య ప్రయత్నం
* సెక్షన్ 310 * = మోసం
* సెక్షన్ 312 * = గర్భస్రావం
* సెక్షన్ 351 * = దాడి చేయడానికి
* సెక్షన్ 354 * = మహిళలపై సిగ్గు
* సెక్షన్ 362 * = కిడ్నాప్
* సెక్షన్ 415 * = ట్రిక్
* సెక్షన్ 445 * = దేశీయ వివక్ష
* సెక్షన్ 494 * = జీవిత భాగస్వామి
జీవితంలో పునర్వివాహం
* సెక్షన్ 499 * = పరువు నష్టం
* సెక్షన్ 511 * = నేరారోపణపై జీవిత ఖైదు.
మన దేశంలో,మనకు తెలియని కొన్ని చట్టాలు ఉన్నాయి.
*ఐదు ఆసక్తికరమైన విషయాలు.*
ఆ సమాచారం తెలుసుకుందాం,ఇది జీవితంలో ఎప్పుడైనా
ఉపయోగ పడుతుంది.
*(1) సాయంత్రం 6 గం,,తర్వాత ఉదయం 6గం,, లోపు మహిళలను అరెస్టు చేయలేము* -
క్రిమినల్ కోడ్, సెక్షన్ 46 ప్రకారం, సాయంత్రం 6 గంటల తరువాత మరియు ఉదయం 6 గంటలకు ముందు, భారత పోలీసులు ఎంత తీవ్రమైన నేరం చేసినా, ఏ మహిళను అరెస్టు చేయలేరు. పోలీసులు అలా చేస్తే, అరెస్టు చేసిన పోలీసు అధికారిపై ఫిర్యాదు చేయవచ్చు. ఇది ఈ పోలీసు అధికారి ఉద్యోగానికి హాని కలిగించవచ్చు.
*(2.) సిలిండర్ పేలడం వల్ల ప్రాణ, ఆస్తి నష్టంపై రూ .4 మిలియన్ల వరకు బీమా పొందవచ్చు*
పబ్లిక్ లయబిలిటీ పాలసీ ప్రకారం, ఏదైనా కారణం చేత మీ ఇంటిలో సిలిండర్ పేలిపోయి, మీరు ప్రాణ, ఆస్తి నష్టాన్ని ఎదుర్కొంటే, మీరు వెంటనే గ్యాస్ కంపెనీ నుండి బీమా రక్షణ పొందవచ్చు. గ్యాస్ కంపెనీ నుండి రూ .4 మిలియన్ల వరకు బీమా క్లెయిమ్ చేయవచ్చు. కంపెనీ మీ దావాను తిరస్కరించినా లేదా వాయిదా వేసినా, దాని గురించి ఫిర్యాదు చేయవచ్చు. నేరం రుజువైతే, గ్యాస్ కంపెనీ లైసెన్స్ రద్దు చేయవచ్చు.
*(3) ఏదైనా హోటల్ 5 నక్షత్రాలు అయినా; మీరు ఉచితంగా నీరు త్రాగవచ్చు మరియు వాష్‌రూమ్‌ను ఉపయోగించవచ్చు* -
ఇండియన్ సిరీస్ యాక్ట్, 1887 ప్రకారం, మీరు దేశంలోని ఏ హోటల్‌కైనా వెళ్లి నీరు అడగవచ్చు మరియు త్రాగవచ్చు మరియు ఆ హోటల్ యొక్క వాష్‌రూమ్‌ను కూడా ఉపయోగించవచ్చు. హోటల్ చిన్నది లేదా 5 నక్షత్రాలు అయితే, వారు మిమ్మల్ని ఆపలేరు. హోటల్ యజమాని లేదా ఉద్యోగి మిమ్మల్ని తాగునీరు లేదా వాష్‌రూమ్ ఉపయోగించకుండా ఆపివేస్తే, మీరు చర్య తీసుకోవచ్చు. మీ ఫిర్యాదు ఈ హోటల్ లైసెన్స్ రద్దు చేయబడవచ్చు.
*(4) గర్భిణీ స్త్రీలను తొలగించలేరు* -
ప్రసూతి ప్రయోజన చట్టం 1961 ప్రకారం, గర్భిణీ స్త్రీలను అకస్మాత్తుగా తొలగించలేరు. గర్భధారణ సమయంలో, యజమాని మూడు నెలల నోటీసు మరియు ఖర్చులలో కొంత భాగాన్ని చెల్లించాలి. అతను అలా చేయకపోతే, ప్రభుత్వ ఉపాధి సంస్థకు ఫిర్యాదు చేయవచ్చు. ఈ ఫిర్యాదు సంస్థను మూసివేయడానికి కారణం కావచ్చు లేదా కంపెనీ జరిమానా చెల్లించాల్సి ఉంటుంది.
*(5) మీ ఫిర్యాదు రాయడానికి పోలీసు అధికారి నిరాకరించలేరు*
ఐపిసి సెక్షన్ 166 ఎ ప్రకారం, మీ ఫిర్యాదులను నమోదు చేయడానికి ఏ పోలీసు అధికారి నిరాకరించలేరు. అతను అలా చేస్తే, అతనిపై సీనియర్ పోలీసు కార్యాలయంలో ఫిర్యాదు చేయవచ్చు. నేరం రుజువైతే, పోలీసు అధికారికి కనీసం * (6) * నెలల నుండి 1 సంవత్సరం వరకు జైలు శిక్ష లేదా తొలగింపును ఎదుర్కోవచ్చు.
ఇవి ఆసక్తికరమైన వాస్తవాలు, ఇవి మన దేశ చట్టం ప్రకారం వస్తాయి, కాని వాటి గురించి మనకు తెలియదు. మీ జీవితంలో ఉపయోగపడే ఆసక్తికరమైన విషయాలను మీకు అందించడానికి నేను నా వంతు ప్రయత్నం చేస్తాను.
ఈ సందేశాన్ని మీ వద్ద ఉంచుకోండి, ఈ హక్కులు ఎప్పుడైనా చెల్లుతాయి*.
ముఖ్య సమాచారం*
సమచారం అడిగితే లేదు ,ఇవ్వము ,అందుబాటులోలేదు అంటున్న అధికారులకు,మీరు తెలుసుకోవాలిసిన అంశాలు .
సమాచారం ఇవ్వకపోతే ఆ ప్రజా సమాచార అధికారి గారు *IPC సెక్షన్స్ 166,167, 217, 218, 219, 220, 420, 406, 407, మరియు 408 నెరపరిదిలోకి వస్తారు* అందువలన స.హ చట్టం కింద దరఖాస్తు దారులు కోరిన సమాచారాన్ని ఇవ్వవలసిందిగా విజ్ఞప్తి. లేని పక్షములో సమాచార నిబంధనలు ఉల్లంఘించి నందుకు చట్టాన్ని దుర్వినియోగం చేసినందుకు గాను పై సెక్షన్ల ప్రకారం కేంద్ర, రాష్ట్ర కమీసనర్లు కూడా సమాచారం ఇవ్వని వారిని జైలుకు పంపవచ్చు అని చట్టంలో పేర్కొనబడింది.
ఒకవేళ పూర్తి అవగాహనా లేకపోతె క్రింది వివరాలు చూడండి.
“సమాచార హక్కు ప్రతి దరకాస్తుదారుడు వినియోగదారే”
*30రోజుల్లో* సమాచారం *ఇవ్వకుంటే* వినియోగదారుల ఫోరమ్ కు వెళ్ళవచ్చు.
సమాచారాన్ని కోరటనికి దరఖాస్తు ఫారం లేదు, కావలసిన సమాచారం తెల్లకాగితం పై రాసి ipo (ప్రజా సమాచార అధికారికి) అడగవచ్చు. అధికారికి డైరెక్టు గా గాని రిజిస్టర్ పోస్టు ద్వారా అయిన పంపి అడగవచ్చు.
“దరఖాస్తు దారునికి వయసు స్థానికత అవసరం లేదు”.
*సెక్షన్ 2 (f)* ప్రకారం సమాచారం నిర్వచనం.(కార్యాలయాల్లో రికార్డులు, పత్రాలు, మెమోలు, ఈ మైయిల్స్, అభిప్రాయాలు, పుస్తకాలు, ప్రకటనలు, సీడీలు, డివిడిలు, మొదలైనవి).
*సెక్షన్ 2 (h)* ప్రకారం సమాచార చట్ట పరిధిలోకి వచ్చే కార్యలయలు (ప్రభుత్వంచే గుర్తింపుబడిన, స్వచ్చంద సంస్థలు).
*సెక్షన్2(i)* ప్రకారం రికార్డు నిర్వచనం.
*సెక్షన్ 2(j)* ప్రకారం ప్రభుత్వం చేపట్టే అన్ని కార్యక్రమాలు పరిశీలించవచ్చు,
ఏ ప్రభుత్వపు కార్యాలయంలో రికార్డులనైనా దరఖాస్తు చేసుకొని తనిఖీ చేయవచ్చు అవసరం అయితే జిరాక్స్ చేసుకోవచ్చు.
*సెక్షన్2(j)(1)* ప్రకారం పనులను, పత్రాలను తనిఖీ చేసే హక్కు (ఒక గంటకు రూ5/-).
*సెక్షన్ 3* ప్రకారం పౌరులందరికి సమాచారం ఇవ్వాలి. (దరఖాస్తు చేసుకోవడానికి మీ పరిధి కాదు అని ప్రశ్నించడానికి వీలు లేదు).
*సెక్షన్4(1)(a)* ప్రకారం ప్రతి శాఖ వారు రికార్డు నిర్వహణ.
*సెక్షన్ 4(b)* ప్రకారం స్వచ్చందముగా వెల్లడించవలసిన సమాచారం ఎవరు ఆడగక ముందే ఆ సమాచారాన్ని అందుబాటులో ఉంచాలి.
*సెక్షన్ 4(1)(c)(d)* ప్రకారం నిర్ణయాలు వాటికీ కారణాలు చెప్పకరలేదు, (సమాచారం ఎందుకు అని చెప్పక్కరలేదు)
*సెక్షన్4(2)* ప్రకారం వీలయినంత ఎక్కువుగా స్వచ్చందంగా ఇవ్వవలసిన సమాచారం.
*సెక్షన్4(4)* ప్రకారం స్థానిక భాషలో ఇవ్వాలి.
*సెక్షన్5(1),(2)* ప్రకారం ప్రజాసమాచార అధికారులు (ipo ) అప్పిలేట్ అధికారుల నియామకం.
*సెక్షన్-6(1)* ప్రకారం
సమాచార హక్కు దాఖలు విధానం.
*సెక్షన్6(2)* ప్రకారం సమాచారం ఎందుకో చెప్పనక్కరలేదు.
*సెక్షన్ -6(3)* ప్రకారం కోరిన సమాచారం సంబంధిత శాఖ అధికారికి దరఖాస్తు బదిలీ (సమాచారం మరో కార్యాలయానికి పంపావలసిన బాద్యత అధికారులదే).
*సెక్షన్-7(1)* ప్రకారం 30రోజుల లోపు సమాచారం ఇవ్వవలసిందే...
*వ్యక్తి జీవితానికీ స్వేచ్ఛ సంభందించినది ఐతే 48 గంటల లోపే ఇవ్వాలి.*
*సెక్షన్7(3)(a)* ప్రకారం సమాచార రుసుము (కోర్టు సంబంచిన మాత్రం రూ25/- మిగతా శాఖ వారికి రూ10/- మాత్రమే చెల్లించాలి.
ఏ రూపంలో చెలించాలంటే
(1) నగదు రూపంలో,
(2) ఇండియన్ పోస్టల్ ఆర్డర్లు,
(3) డిమాండ్ డ్రాఫ్టు,
(4) కోర్టు ఫీ స్టాంపు వేయాలి,
(5)బ్యాంకర్స్ చెక్కురూపంలో మాత్రమే దరఖాస్తు రుసుం. ఎకౌంట్ అధికారి పేరిట పంపించాలి.
విలయినంతగా పోస్టల్ ఆడారు మాత్రమే రుసుముగా చెల్లించాలి.
(ప్రతి పేజీకి, ఏ-4 రూ 2/- చెప్పున, సీడికి రూ100/- చెప్పున, ప్లాపికి రూ50/- చెప్పున, డీవీడీ కి 200 చెలించాలి.
కోర్టు లో ప్రతి పేజీకి రూ 5/- చెప్పున చెల్లించాలి).
*సెక్షన్ 7(1)* ప్రకారం దరఖాస్తు గడువు 30 రోజులు
*సెక్షన్7(6)* ప్రకారం గడువులోపు సమాచారం ఇవ్వకుంటే సమాచారం ఉచితముగా ఇవ్వాలి.
*సెక్షన్8(1)* ప్రకారం సమాచారం మినహహింపులు (డాక్టర్ పెసెంట్ కు ఇంజెక్షన్ ద్వారా ఇచ్చిన మందులు, మనిషికి ఉన్న వ్యాధులు, దేశరక్షనకు సంబంచించిన ఒప్పందాలు)
*సెక్షన్8(2)* ప్రకారం అడిగిన సమాచారంలో ప్రజాప్రయోజనం ఉంటే మినహాయింపులు వర్తించవు.
*సెక్షన్18(1)* ప్రకారం కమీషన్లకు పిర్యాదు
*సెక్షన్19(1)* ప్రకారం మొదటి అప్పీలు
*సెక్షన్19(3)* రెండవ అప్పీలు, 90 రోజుల లోగా రాష్ట్ర కేంద్ర సమాచార కమీషన్ అప్పీల్ చేసుకోవాలి. సరైన కారణాలు ఉంటే 90 రోజుల తరువాత అప్పీల్ చేసుకోవచ్చు.
*సెక్షన్19(1)* ప్రకారం కమీసన్ల నిర్ణయాలు
*సెక్షన్-19(8)(b)* ప్రకారం ధరాఖస్తుదారు తనకు కలిగిన ఆర్థికపరమైన కష్టనష్టలపై కమిషన్ ఆధారాలు సమర్పించాలి సక్రమంగా ఉంటే నష్టపరిహారం మంజూరు చేయాలి.
*సెక్షన్20(1)* ప్రకారం సమాచారం ఇవ్వకపోతే (తప్పుడు సమాచారం ఇస్తే రోజుకు రూ 250 చొప్పున రూ 25,000 వరకు జరిమానా.
*సెక్షన్20(2)* ప్రకారం క్రమక్షణ చర్యలకు సిపారసు
గడువులోగా సమాచారం ఇవ్వకపోతే వినియోగదారుల పొరనికి వెళ్ళవచ్చు.
ఐపీవో (ipo) తప్పుడు సమాచారం ఇస్తే రాష్ట్ర కమిసనర్ లేకుంటే డైరెక్టుగా న్యాయస్థానానికి వెళ్ళవచ్చు.
భారత రాజ్యాంగం మనకిచ్చిన హక్కులు
