⚜ శ్రీ మణిమహేశ్ మందిర్

 🕉 మన గుడి : నెం 285

⚜ హిమాచల్ ప్రదేశ్  : కిణ్ణూర్

⚜ శ్రీ మణిమహేశ్ మందిర్

💠 హిమాచల్ ప్రదేశ్లోని ‘చంబా' జిల్లాలో వున్న ఈ ప్రదేశం 4170 మీటర్ల ఎత్తులో ఉంది. 

ఇది గొప్ప శైవక్షేత్రంగా విరాజిల్లుతోంది. మణిమహేశ్లో ఓ సరస్సు కూడా ఉంది. 

ఇక్కడి నుంచి మనం కైలాస పర్వతాన్ని చూడవచ్చు. 

ఈ ప్రాంతాన్ని ఎక్కువగా ట్రెక్కింగికి ఉపయోగిస్తారు.

💠 ఈ ప్రదేశాన్ని చంబా కైలాష్ అని కూడా పిలుస్తారు.

మణిమహేష్ కైలాస శిఖరం శివుని నివాసంగా ప్రసిద్ధి చెందింది.

మణిమహేష్ సరస్సు ని దాల్ సరస్సు అని కూడా పిలుస్తారు.

💠 మణిమహేష్ అంటే "శివుని ఆభరణాలు" అని అర్ధం.  స్థానిక పురాణం ప్రకారం, పౌర్ణమి రాత్రి, అద్భుతమైన సరస్సులో ఈ ఆభరణం యొక్క ప్రతిబింబాన్ని చూడవచ్చు అంటారు..

💠 సంవత్సరంలో ఎక్కువ భాగం, మంచు కారణంగా మూసి ఉంటుంది.  

ఈ సరస్సు చేరుకోవాలంటే 13 కి.మీ దూరం మంత్రముగ్ధులను చేసే పర్వతాలు మరియు పచ్చదనం గుండా ప్రయాణించాలి.  

💠 ఇక్కడి సరస్సు రెండు ప్రధాన భాగాలుగా విభజించబడింది - పెద్ద భాగం శివ కటోరి (శివుని స్నాన ప్రదేశం), మరియు దిగువ భాగాన్ని గౌరీ కుండ్ (పార్వతి దేవి కోసం స్నాన స్థలం) అని పిలుస్తారు.

💠 ఈ పవిత్ర సరస్సులో శివుడు మరియు పార్వతి స్నానం చేస్తారని ప్రజల నమ్మకం.  మణిమహేష్ శిఖరాన్ని చూసేందుకు యాత్రికులు సరస్సుకు చేరుకుంటారు.

💠 పూర్తి ఆధ్యాత్మిక సంతృప్తిని అందజేస్తుందని తెలిసినందున ఈ పవిత్ర స్నానం "మన్ కా మహేష్" అని కూడా పిలువబడుతుంది.

💠 ప్రతి సంవత్సరం ఆగస్టు సెప్టెంబరులో,క్రిష్ణాష్టమినుండి,రాధాష్టమి వరకు ఈ పర్వతాలలో యాత్రలు చేస్తారు.

యీ సమయంలో  మణిమహేష్ సరస్సులో  పరమేశ్వరుడు, దాన్జో గ్రామంలో వున్న 'గౌరీకుండ్' లో పార్వతి దేవి  స్నానం చేస్తారని ఐహీకం. 

💠 గౌరికుండ్ లో స్త్రీలు మాత్రమే  స్నానం చేయాలని నియమం.

ఈ యాత్ర మిక్కిలి పవిత్రమైనదిగా భావిస్తారు.

💠 పరమేశ్వరుడు , బ్రాహ్మీదేవికి యిచ్చిన మాట ప్రకారం బర్మోర్ బ్రాహ్మిణీ ఆలయ పుష్కరిణి లో స్నానం చేసిన తరువాత , మణిమహేష్ సరస్సు లో  స్నానం చేయాలన్నది  ఆచారం. 

💠 ఆరు బయట ,  గోపురం, విమానం ఏమీ లేకుండా  శూలములు మాత్రమే వుంటాయి. సూర్యోదయ దృశ్యం, పౌర్ణమి రోజున మణిమహేష్ శిఖరం చంద్ర కాంతిలో మెరుస్తున్న దృశ్యం పరమాద్భుతము.

💠 స్థల పురాణం పురాణం ప్రకారం, మాతా గిరిజగా పూజించబడే పార్వతీ దేవిని వివాహం చేసుకున్న తరువాత శివుడు మణిమహేష్‌ని సృష్టించాడని నమ్ముతారు . 

ఈ ప్రాంతంలో సంభవించే హిమపాతాలు మరియు మంచు తుఫానుల ద్వారా శివుడు మరియు అతని అసంతృప్తిని ప్రదర్శించడం గురించి అనేక పురాణాలు వివరించబడ్డాయి . 

💠 మణిమహేష్ సరస్సు ఒడ్డున శివుడు తపస్సు చేసినట్లు కూడా పురాణాలు పేర్కొంటున్నాయి. 

శివుడు కైలాస పర్వతంలో ఆరు నెలల పాటు నివసిస్తాడనీ, ఆ తర్వాత విష్ణువుకు రాజ్యాన్ని అప్పగిస్తూ పాతాళానికి వెళతాడని కూడా ఇక్కడి వాసులు నమ్ముతారు. 

అతను భూలోకానికి బయలుదేరే రోజును ప్రతి సంవత్సరం గడ్డీలు ( గొర్రెలు కాచే వారు)  భక్తితో పాటిస్తారు, ఇది జన్మాష్టమి రోజు, భదోన్ (ఆగస్టు) మాసంలో ఎనిమిదవ రోజు (అష్టమి) శ్రీకృష్ణుడు (విష్ణువు అవతారం) పుట్టినరోజు. 

💠 స్థానిక పురాణం ప్రకారం, ఆభరణం నుండి ప్రతిబింబించే చంద్ర కిరణాలు మణిమహేష్ సరస్సు నుండి స్పష్టమైన పౌర్ణమి రాత్రి (ఇది అరుదైన సందర్భం) చూడవచ్చు . 

అయితే, శివుని మెడలో ఉన్న పాము రూపంలో శిఖరాన్ని అలంకరించే హిమానీనదం నుండి కాంతి ప్రతిబింబం ఫలితంగా ఇటువంటి అద్భుత దృశ్యం  సంభవించవచ్చని ఊహించబడింది. 

💠 పురాణాల ప్రకారం, శివుడు ఇక్కడ కొన్ని వందల సంవత్సరాలు తపస్సు చేసాడు. 

అతని జటాజూటం నుండి నీటిచుక్కలు వచ్చి సరస్సు రూపాన్ని సంతరించుకున్నాయి. 

ఇది రెండు విభిన్న భాగాలను కలిగి ఉంటుంది. ఎక్కువ భాగం మంచుతో నిండిన చల్లని నీటిని కలిగి ఉంది, దీనిని 'శివ్ కరోత్రి' (శివుని స్నాన ప్రదేశం) అని పిలుస్తారు. 

పొదల్లో దాగి ఉన్న సరస్సు యొక్క చిన్న భాగం గోరువెచ్చని నీటిని కలిగి ఉంది మరియు దీనిని 'గౌరీ కుండ్' అని పిలుస్తారు.

ఇది శివుని భార్య అయిన పార్వతి యొక్క స్నాన ప్రదేశం. అందువలన, పురుషులు మరియు మహిళలు సరస్సు యొక్క వివిధ ప్రాంతాల్లో స్నానం చేస్తారు. 

💠 ఒక కథ ప్రకారం, ఒకసారి ఒక గొర్రెల కాపరి తన గొర్రెల మందతో కలిసి పర్వతాన్ని ఎక్కడానికి ప్రయత్నించాడు. 

అతను తన గొర్రెలతో పాటు రాయిగా మారాడని నమ్ముతారు. 

ప్రధాన శిఖరం క్రింద ఉన్న చిన్న శిఖరాల శ్రేణి దురదృష్టకరమైన గొర్రెల కాపరి మరియు అతని మంద యొక్క అవశేషాలు అని నమ్ముతారు.

💠 మణిమహేష్ పవిత్ర తీర్థయాత్రకు హిమాచల్ ప్రదేశ్ ప్రభుత్వం, మణిమహేష్ తీర్థయాత్ర కమిటీ మరియు అనేక స్వచ్ఛంద సంస్థలు మద్దతు ఇస్తున్నాయి. 

ఈ ప్రాంతంలోని గడ్డి గిరిజనులకు , సరస్సుకు తీర్థయాత్ర అత్యంత పవిత్రమైనది. 

ఇది స్థానికంగా "డోలీ ఛరి" (యాత్రికులు తమ భుజాలపై మోసే పవిత్ర కర్ర) అని పిలువబడే ఒక ఊరేగింపు  

💠 భార్మావోర్ నుంచి ఈ క్షేత్రం 35 కి.మీ. దూరం