శ్రీ శారదా పీఠం

 🕉 మన గుడి : నెం 243

⚜ జమ్మూకాశ్మీర్  : పాక్ ఆక్రమిత కాశ్మీర్‌

⚜ శ్రీ శారదా పీఠం 

జ్ఞానప్రదా సతీ మాతా కాశ్మీరేషు సరస్వతీ మహావిద్యా మహామాయా భుక్తిముక్తి ప్రదాయినీ 

💠 పాక్ ఆక్రమిత కాశ్మీర్‌లోని సరస్వతీ దేవి శక్తి పీఠాల చిత్రాలలో ఇది ఒకటి.  

దీనినే శారదా పీఠం అని కూడా అంటారు.

💠 ఈ మందిరం ఒకప్పుడు వేద రచనలు, గ్రంథాలు మరియు వ్యాఖ్యానాల ఉన్నత అభ్యాసానికి ప్రధాన కేంద్రంగా పరిగణించబడింది. 

దీనికి 5000 సంవత్సరాలకు పైగా భారతీయ వారసత్వం గొప్ప చరిత్ర ఉంది. 

💠 ఈ ప్రదేశంలో సతీదేవి కుడి చేయి పడిపోయిన శక్తి పీఠంగా పరిగణించబడుతుంది .

ప్రస్తుతం ఆలయ శిథిలాలు మాత్రమే ఉన్నాయి 

💠 ఈ ఆలయంలో జగద్గురు ఆదిశంకరాచార్యులు సర్వజ్ఞానపీఠం ( జ్ఞాన సింహాసనం) పై కూర్చునే హక్కును పొందారు .  ఆదిశంకరాచార్యులు రచించిన 'ప్రపంచసార సంగ్రహం' మొదటి శ్లోకం శారద స్తుతికి అంకితం చేయబడింది. 

దక్షిణ భారతదేశంలోని శృంగేరి శారదాంబ ఆలయంలోని శారదా చిత్రం ఒకప్పుడు గంధంతో తయారు చేయబడిందని, దీనిని ఇక్కడి నుండి  శంకరాచార్యులు తీసుకున్నారని చెబుతారు .

💠 సతీదేవి - దక్ష యజ్ఞం యొక్క పురాణ కథనం ప్రకారం సతీదేవి యొక్క శరీర భాగాలు భారత ఉపఖండంలోని అనేక ప్రదేశాలలో మరియు శ్రీలంకలోని ట్రింకోమలీలో  పడిపోయాయి. 

అలా ఏర్పడిన పవిత్ర స్థలాలను శక్తి పీఠం అంటారు. 

శక్తి పీఠం సంఖ్య 108, 51 మరియు 52గా వ్యత్యాసం ఉంది, అయితే 18 శక్తి పీఠం అష్టాదశ శక్తిపీఠంగా సుపరిచితం .

ఈ ప్రదేశంలో, దేవి కుడి చేయి పడిపోయింది.

💠 శారదా పీఠము పాక్ ఆక్రమిత కాశ్మీర్‌లో పడిపోయిన సతీదేవి కుడి చేయి శారదా లేదా సరస్వతీ దేవి పేరుతో 18 వ శక్తి పీఠంగా ప్రసిద్ధి చెందిందని నమ్ముతారు .

ప్రస్తుతం ఆలయం శిథిలావస్థలో ఉంది. ఆదిశంకరాచార్యులు శారదాదేవిని దర్శించి పూజించారని శంకర విజయ కావ్యంలో పేర్కొన్నారు. 

💠 ఇక్కడ భారత ఉపఖండంలో దేవత పేరుతో ఒక ప్రసిద్ధ విశ్వవిద్యాలయం ఉంది మరియు విశ్వవిద్యాలయంలోని సాహిత్యాన్ని అధ్యయనం చేయడానికి చాలా దూరాల నుండి పండితులు విశ్వవిద్యాలయాన్ని సందర్శించేవారు. 

ఉత్తర భారతదేశంలో శారదా లిపి అభివృద్ధి చెందడానికి మరియు కాశ్మీర్ పేరు " శారదా దేశ్" గా మారడానికి ఇదే కారణం . 

💠 హిమాలయ శ్రేణిలోని అనంత్ నాగ్ జిల్లా మార్తాండ్‌లోని అమర్‌నాథ్ మరియు సూర్య దేవాలయంతో సమానంగా శారదా పీఠ్ కాశ్మీర్ పండిట్‌లకు మూడవ ముఖ్యమైన పవిత్ర స్థలం.      

💠 శారదా పీఠం మధుమతి, కృష్ణ గంగా లేదా నీలం నది మరియు శాండిలి పవిత్ర జలాల సంగమం వద్ద శాండిల్య అని పేరు పెట్టారు.

💠 శారదా పీఠంలో పూజించబడే శారదా దేవత శక్తి దేవత యొక్క త్రిసభ్య స్వరూపమని కాశ్మీరీ పండితులు విశ్వసిస్తారు : 

శారద (విద్యా దేవత), 

సరస్వతి (జ్ఞాన దేవత), మరియు 

వాగ్దేవి (శక్తిని వ్యక్తీకరించే వాక్ దేవత). 

💠 కాశ్మీరీ పండితుల నమ్మకం ప్రకారం దేవతల నివాసమైన నీటి బుగ్గలను ప్రత్యక్షంగా చూడరాదని, ఈ మందిరంలో ఒక రాతి స్లాబ్ ఉంది, దాని కింద ఉన్న నీటి బుగ్గను దాచిపెట్టారు, శారద దేవత తనను తాను వెల్లడించుకున్న స్వరూపం అని వారు నమ్ముతారు. 

💠 మతపరమైన ఆచారంగా, కాశ్మీర్ అంతటా ఉన్న కాశ్మీరీ పండితులు, వేదాంతవేత్తలు శారదా దేవి ఆశీర్వాదం పొందడానికి వారి శాస్త్ర రచనలు ఒక వస్త్రముతో కప్పబడిన పళ్ళెంలో శారదా దేవత విగ్రహాల ముందు ఉంచుతారు. వ్రాత యొక్క పేజీలను కలవరపడకుండా వదిలివేయడం ద్వారా దేవత ఆమోదాన్ని తెలియజేస్తుందని మరియు పేజీలను చిందరవందరగా వదిలివేయడం ద్వారా నిరాకరణను తెలియజేస్తుందని వారు విశ్వసించారు.

💠 ఈ ఆలయాన్ని కాశ్మీరీ నిర్మాణ శైలిలో ఎర్ర ఇసుకరాయితో నిర్మించారు. 

ఆలయ నిర్మాణ శైలికి సంబంధించిన చారిత్రక రికార్డులు చాలా తక్కువ.

     

💠 శారద పీఠం ఆజాద్ కాశ్మీర్ రాజధాని ముజఫరాబాద్ నుండి దాదాపు 150 కిలోమీటర్లు (93 మైళ్ళు) మరియు కాశ్మీర్ రాజధాని శ్రీనగర్ నుండి 130 కిలోమీటర్లు.