⚜ శ్రీ దామోదర్ ఆలయం

 🕉 మన గుడి : నెం 229

⚜ గోవా  : జాంబౌలిమ్

⚜ శ్రీ దామోదర్ ఆలయం 

💠 దామోదరుడు అనగా.. దామము అంటే త్రాడు, ఉదరము అంటే కడుపు.

నడుము భాగంలో త్రాడుతో కట్టబడినవాడు అని అర్థం.

అనగా యశోదా మాత చేత కట్టబడిన శ్రీకృష్ణుడు అని అర్థం...

ఈ నామమును సాధారణంగా శ్రీకృష్ణునికె 

అన్వయిస్తారు...

కానీ ఆ నామముతో పరమశివుని కొలిచే ఒక ప్రత్యేక ఆలయం గోవా రాష్ట్రంలో కలదు...

అదే దామోదర్ మందిర్ ,జాంబౌలిమ్, గోవా..

💠 పోర్చుగీస్ ఆక్రమణ సమయంలో మార్గోవ్ అభివృద్ధి చెందుతున్న స్థితిలో ఉంది మరియు చాలా బాగా నిర్మించిన భవనాలను కలిగి ఉంది, వాటిలో అత్యంత విశేషమైనది దామోదర్ ఆలయం. 

💠 శ్రీ దామోదర్ ఆలయం గోవాలోని అత్యంత అందమైన మరియు ప్రసిద్ధ నిర్మాణాలలో ఒకటి.  

ఇది గోవాకు దక్షిణాన ఉన్న క్యూపెం ప్రాంతం సరిహద్దులో మార్గోవో నగరానికి కేవలం 22 కిలోమీటర్ల దూరంలో జాంబౌలిమ్ గ్రామ సమీపంలో కుశావతి నది ఒడ్డున ఉంది.  హిందువులు కుశావతి నది ఒక పవిత్రమైన నదిగా మరియు దానికి వివిధ శరీర వ్యాధుల నుండి రక్షించే గుణం ఉందని నమ్ముతారు. 

💠 ఈ ప్రసిద్ధ ఆలయంలో దామోదర పేరుతో   శివుని రూపం ఉంది.  

1565లో పోర్చుగీస్ నుండి తప్పించుకోవడానికి మార్గోవోలోని హోలీ స్పిరిట్ చర్చి ఉన్న ఆలయంలో ఈ దేవత మొదటగా ఉంది మరియు ఆలయం ధ్వంసం చేయబడింది మరియు చర్చి దాని స్థలంలో నిర్మించబడింది.  హిందువులు, అలాగే కాథలిక్కులు ఇద్దరూ దీనిని గౌరవిస్తారు. మరియు ఇది మొదట మఠగ్రామ్‌లో స్థాపించబడింది, తరువాత దీనినే మడ్గావ్ అని పిలుస్తారు.

💠 1567వ సంవత్సరంలో సషష్టి తాలూకాలో పోర్చుగీసు పాలకులు ప్రారంభించిన ఆలయ విధ్వంసం ప్రచారం కారణంగా, మడ్గావ్ నుండి వచ్చిన మహాజనులు స్థానిక దేవతలను (శ్రీ రామ్‌నాథ్, దామోదర్, లక్ష్మీ-నారాయణ్, చాముండేశ్వరి, మహాకాళి, మహేశ్, మొదలైనవి) జాంబౌలిమ్‌కు మార్చారు.  

💠 ఈ ఆలయం గోకర్ణ పర్తగాలి జీవోత్తం మఠం నిర్దేశించిన నియమాలను అనుసరిస్తుంది.

ఈ ఆలయాన్ని ప్రభుదేశాయిలు స్థాపించారు, వీరు క్రీ.శ. 1500లో లోలియం కుగ్రామానికి చేరుకున్నారు, ప్రభుదేశాయిలు ఒకప్పుడు ప్రస్తుత మహారాష్ట్రలో ఉన్న కుడాల్ అనే గ్రామాన్ని పాలించారని చరిత్ర చెబుతోంది. 

💠 జాంబౌలిమ్‌లోని అసలు దామోదర్ ఆలయ నిర్మాణ తేదీ మరియు 1885 వరకు ఆలయాల పృష్ఠ పొడిగింపులు లేదా పునర్నిర్మాణ తేదీల గురించిన రికార్డులు ఇప్పటివరకు అందుబాటులో లేవు.

1910 సంవత్సరంలో, చిన్న దేవాలయం స్థానంలో భారీ ఆలయాన్ని నిర్మించారు, ఇది ప్రస్తుతం ఉన్న ప్రదేశంలో శివుని మంత్రముగ్ధమైన విగ్రహం ప్రతిష్ఠించబడింది.

💠 ఆలయ ప్రాంగణంలో తులసి బృందావనం ఉంది. ఆలయ ప్రాంగణంలో వేంకటేశ్వరుని మందిరం కూడా ఉంది. 

ఇది 1910 సంవత్సరంలో స్థాపించబడింది. వేంకటేశ్వరుని ముందు ఒక సాలిగ్రామం ఉంచబడింది. 

ఆలయ గోడలు మరియు స్తంభాలు అందమైన శిల్పాలతో పాటు భగవద్గీత శ్లోకాలు ఉన్నాయి. కొన్ని స్తంభాలు మహాభారతంలోని దృశ్యాలను అలాగే ఇతర హిందూ దేవుళ్ల చిత్రాలను వర్ణిస్తాయి. 

💠 హిందువులు మరియు క్యాథలిక్‌లు గౌరవించే దామోదర్ మూర్తితో పాటు, చాముండేశ్వరి (శక్తి యొక్క ఉగ్ర రూపం), మహాకాళి కూడా ఈ ప్రదేశంలో గౌరవించబడ్డారు.

💠 గర్భగుడి లోపల లక్ష్మీనారాయణ విగ్రహం కూడా ఉంది. ప్రధాన ఆలయానికి ఇరువైపులా చాముండేశ్వరి మరియు శివుని ఆలయాలు ఉన్నాయి.

💠 దామోదర్ ఆలయం రూపురేఖల్లో కొంతవరకు ఉత్తర భారతీయమైనది.

ఈ ఆలయం 1892 మరియు 1908 మధ్య సాధారణ గోపురం స్థానంలో రాగి శిఖరం (హిందూ దేవాలయాల పైన ఎత్తైన గోపురం)తో పునరుద్ధరించబడింది.

 1951 మరియు 1972 మధ్యకాలంలో మరోసారి పునర్నిర్మించబడిన ఆలయంలోని దాదాపు ప్రతి భాగం కొత్తది. 

1915లో ఆలయంలోని 'పిండిక' స్థానంలోకి వచ్చింది మరియు ఈ కార్యక్రమం చైత్ర శుద్ధ షష్ఠి నాడు ప్రతి సంవత్సరం పిండిక జీవోద్ధర్ దినంగా జరుపుకుంటారు

💠 శ్రీ దామోదర్ ఆలయంలో జరుపుకునే ప్రధాన పండుగను షిగ్మో అంటారు.

ఇది గోవా హిందూ వసంత రంగుల పండుగ, ఇది ఒక వారం మాత్రమే ఉంటుంది. 

పండుగ సమయంలో జాతర జరుగుతుంది మరియు జానపద ప్రదర్శనలో పాల్గొనే వారందరూ ఒకరికొకరు గులాలను  (వివిధ రంగుల పొడులు) మార్పిడి చేసుకుంటారు మరియు వివిధ విందులను నిర్వహిస్తారు.

ఈ ఆలయంలో కార్తీక పూర్ణిమ, ఆశ్వయుజ పూర్ణిమ మరియు మహాశివరాత్రి కూడా జరుపుకుంటారు.

💠 సమయాలు: 5:30 AM - 9:45 PM.

💠 పంజిం కదంబ బస్ స్టాండ్ నుండి 54 కి.మీ దూరంలో, వాస్కోడగామా రైల్వే స్టేషన్ నుండి 49 కి.మీ మరియు మార్గోవ్ రైల్వే స్టేషన్ నుండి 19 కి.మీ దూరం.