*శ్రీ సిద్ధేశ్వర ఆలయం*

 🕉 *మన గుడి : నెం 372*

⚜ *కర్నాటక  :   హావేరి*

⚜ *శ్రీ సిద్ధేశ్వర ఆలయం*

💠 సిద్ధేశ్వర దేవాలయం ( పురాడ సిద్దేశ్వర అని కూడా పిలుస్తారు) భారతదేశంలోని కర్ణాటక రాష్ట్రంలోని హవేరి జిల్లాలోని హవేరిలో ఉంది.  

ఇది 12వ శతాబ్దపు పాశ్చాత్య చాళుక్యుల కళకు అలంకారమైన ఉదాహరణగా పరిగణించబడుతుంది మరియు దానిలో ఉన్న హిందూ దేవతల యొక్క అనేక శిల్పాలకు ప్రసిద్ధి చెందింది.

💠 శాసనాల నుండి, హవేరీని మొదట నలపురి అని పిలుస్తారు మరియు ఆధునిక కర్ణాటకలోని పురాతన అగ్రహారాలలో (వేదం నేర్చుకునే ప్రదేశం) ఒకటి.

 పట్టణంలోని 1067 నాటి శాసనం 400 మంది బ్రాహ్మణులకు గ్రామాన్ని మంజూరు చేసినట్లు పేర్కొంది. 

💠 ఈ ఆలయం హవేరి పరిసర ప్రాంతాల్లోని మరికొన్ని చాళుక్యుల దేవాలయాలకు దగ్గరి పోలికలను కలిగి ఉంది; చావుడయ్యదనపురలో ముక్తేశ్వరాలయం, హరలహళ్లిలోని సోమేశ్వరాలయం మరియు నీరల్గిలోని సిద్ధరామేశ్వరాలయం.

💠 ఏది ఏమైనప్పటికీ, 11వ శతాబ్దపు చివరిలో ఆలయం యొక్క ప్రారంభ ప్రతిష్ఠాపన జరిగినట్లు శాసన ఆధారాలు సూచిస్తున్నాయి.

💠 దేవాలయం యొక్క ఉత్తేజకరమైన అంశం ఏమిటంటే, ఇది తూర్పున ఉదయించే సూర్యునికి ఎదురుగా కాకుండా పశ్చిమం వైపు ఉంది-చాళుక్యుల నిర్మాణాలలో ఒక ప్రమాణం

 ప్రస్తుతం ఇది శివునికి అంకితం చేయబడిన శైవ దేవాలయంగా ఉపయోగించబడుతున్నప్పటికీ, చరిత్రకారులు ఏ విశ్వాసం లేదా శాఖ ద్వారా ఆలయాన్ని మొదట్లో మరియు ఏ దేవుడికి ప్రతిష్టించారో ఖచ్చితంగా తెలియదు.

💠 ఆలయంలోని మంటపం (హాలు)లో ఉమా మహేశ్వరుడు, విష్ణువు మరియు లక్ష్మి దేవత, సూర్యుడు, నాగ-నాగిని, గణపతి మరియు కార్తికేయ శిల్పాలు ఉన్నాయి. 

ఆలయ ప్రాంగణంలో అనేక పాత కన్నడ శాసనాలు ఉన్నాయి.

వీటిలో మొదటిది ఆలయం లోపల ఒక దూలంపై చెక్కబడింది మరియు 1087 నాటిది అయితే 1108 నాటి మరొక రాతి శాసనం వెలుపల ఉంది.

💠 శివుడు నాలుగు చేతులతో డమరు (డోలు), అక్షమాల (పూసల గొలుసు) మరియు మూడు చేతులలో త్రిశూలం (త్రిశూలం). 

అతని దిగువ ఎడమ చేయి శివ ఒడిలో కూర్చున్న ఉమపై ఆధారపడింది, అతని ముఖంలోకి చూస్తూ తన కుడి చేతితో అతనిని కౌగిలించుకుంది. 

ఉమా శిల్పం దండలు, పెద్ద చెవిపోగులు మరియు గిరజాల జుట్టుతో బాగా అలంకరించబడింది. 

నాగ మరియు నాగిని, వారి తోకలు పెనవేసుకుని, పార్వతి చిత్రంతో పాటు ముందుగది తలుపు వైపున కనిపిస్తారు. 

💠 ప్రధాన మందిరం (గర్భగృహ ) సాదా లింగం (శివుని చిహ్నం) ఉంది. 

 సప్తమాత్రికలు కూడా బయట ఒక మెట్టు బావి గోడలో చెక్కబడి ఉంటాయి.

 సప్తమాత్రిక శిల్పాలలో స్త్రీ దేవతలు ఉంటారు, సాధారణంగా ప్రతి ఒక్కరు మాతృత్వాన్ని సూచించడానికి ఒడిలో ఒక బిడ్డను కలిగి ఉంటారు మరియు వాటి కింద కనిపించే వారి పురుషుడు యొక్క వాహనం ద్వారా గుర్తించబడతాయి.

 💠 ఒక చివర శివుడు మరియు మరొక వైపు గణపతి. శివుడి పక్కన మాతృక (“తల్లి”) దేవతలు ఉన్నారు: 

బ్రహ్మి (లేదా బ్రాహ్మణి), 

బ్రహ్మ భార్య, హంస; 

శివుని భార్య అయిన మహేశ్వరికి నంది (ఎద్దు) ఉంది; 

వైష్ణవి, విష్ణువు భార్యకు గరుడ (డేగ) ఉంది; కౌమారి, కార్తికేయ భార్య నెమలి ఉంది; 

వరాహ భార్య అయిన వారాహికి గేదె (పందికి బదులుగా) ఉంది; 

ఇంద్రుని భార్య ఇంద్రాణికి ఏనుగు ఉంది

💠 ఈ ఆలయం బెంగళూరు నగరానికి 340 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంది.