⚜ *శ్రీ కురువతి బసవేశ్వర ఆలయం*

 🕉 *మన గుడి : నెం 447*

⚜ *కర్ణాటక : హూవిన హడగలి - విజయనగర* 

⚜ *శ్రీ 🕉 *మన గుడి : నెం 447*

⚜ *కర్ణాటక : హూవిన హడగలి - విజయనగర* 

⚜ *శ్రీ కురువతి బసవేశ్వర ఆలయం*

💠 కురువతిలోని శ్రీ కురువతి బసవేశ్వర దేవాలయం కర్ణాటకలోని విజయనగర జిల్లా, హూవినా హడగలి తాలూకాలోని అత్యంత నైరుతి మూలలో ఉన్న పురాతన మరియు చారిత్రాత్మక దేవాలయాలలో ఒకటి.

💠 కురుబర హట్టి=కురు+హట్టి=కురు+వట్టి= కురువతి (కన్నడ: కురువత్తి) కురు (కన్నడ: కురు) — భక్తుల గాయాలను నయం చేసేందుకు బసవేశ్వరుడు/నంది ఇక్కడికి వచ్చినందున ఆ పేరు వచ్చింది.

💠 శ్రీ కురువతి బసవేశ్వరుడు నంది రూపాలలో ఒకటి.  

పవిత్ర ఆలయం (కన్నడ: కురవత్తి) ఎద్దు రూపంలో ఉన్న నందికి అంకితం చేయబడింది.  శివుని (శ్రీ మల్లికార్జున స్వామిని) వెతుకుతూ ఇక్కడికి వచ్చిన నందిని తుంగభద్ర నది ఒడ్డున కనుగొని, అతని ఎదురుగా కూర్చుని, అప్పటి నుండి పూజించడం ప్రారంభించాడని నమ్ముతారు.

🔆 *చరిత్ర*

 💠 శ్రీ కురువతి బసవేశ్వర స్వామి దేవాలయం సుమారు 600 సంవత్సరాల పురాతనమైనది, ఇది విజయనగర వాస్తుశిల్పం ప్రకారం (1336–1565) కాలంలో నిర్మించబడింది.

💠 బసవేశ్వరుడు లేదా బసవన్న అని కూడా పిలువబడే నందిని అనుచరులు చాలా దయగలవాడని నమ్ముతారు, భక్తుల ప్రతి కోరికను తీర్చేవాడు.  వారి జీవితంలోని గాయాలను మాన్పడం ద్వారా ప్రజలకు దీవెనలు అందజేస్తాడు.  ఇక్కడ ప్రధాన దేవతగా నందిని పూజిస్తారు.  

కురువతిలో బసవేశ్వరుని విగ్రహం 10 అడుగుల పొడవు, 9 అడుగుల ఎత్తు ఉంటుంది.  ఇక్కడ భగవంతుడు బసవేశ్వరుడు భక్తుల కోరికను నెరవేరుస్తాడు మరియు భక్తితో తనకు ప్రార్థనలు చేస్తే వారిని మరియు వారి కుటుంబాలను ఆశీర్వదిస్తాడు.

💠 ఈ ఆలయం గర్భగృహ, సుకనాసి, గర్భగుడి మరియు బయటి మండపాన్ని కలిపే నవరంగ మరియు రంగమంటపాన్ని కలిగి ఉంటుంది.  

4 నుండి ఐదు 5 ఎత్తులో చెక్కబడిన  చతురస్రాకార లేదా బహుభుజి స్తంభాలపై మండపం నిర్మించబడింది మరియు నాలుగు వైపులా చిన్న ఏనుగులు లేదా మృగంతో అలంకరించబడిన మెట్ల ద్వారాలు ఉన్నాయి.  

💠 తుంగభద్ర నది తూర్పు నుండి పడమరగా ప్రవహిస్తుంది కాబట్టి, కాశీ/వారణాసిలో గంగా నది తూర్పు నుండి పడమరకు ప్రవహిస్తుంది కాబట్టి కురువతి (కన్నడ: కురవత్తి)ని దక్షిణ కాశి/వారణాసి అని కూడా అంటారు.

💠 ఇక్కడ జపించే పవిత్ర మంత్రం "జయ నమహ ప్రవతి పఠే హర హర మహా దేవ", "ఓం నమహ శివాయ" మరియు "ఓం శ్రీ కురువతి బసవేశ్వరాయ నమః".

💠 కురువత్తిలోని  శ్రీ మల్లికార్జున స్వామి ఆలయం దాదాపు 900 సంవత్సరాల పురాతనమైనది, దీనిని పశ్చిమ చాళుక్య నిర్మాణ శైలిలో నిర్మించారు. కళ్యాణి చాళుక్య అని కూడా పిలుస్తారు.

🔆  *శ్రీ మల్లికార్జున స్వామి దేవాలయం*

💠 కల్యాణి చాళుక్య లేదా తరువాత చాళుక్య వాస్తుశిల్పం అనేది 11వ మరియు 12వ శతాబ్దాలలో భారతదేశంలోని మధ్య కర్ణాటకలోని తుంగభద్ర ప్రాంతంలో పశ్చిమ చాళుక్య సామ్రాజ్యం యొక్క పాలనలో ఉద్భవించిన అలంకారమైన వాస్తుశిల్పం.  చాళుక్యుల దేవాలయాలు రెండు వర్గాలలోకి వస్తాయి - మొదటిది ఒక సాధారణ మంటపం (ఒక స్థంభాల హాలు) మరియు రెండు పుణ్యక్షేత్రాలు (ద్వి కూట అని పిలుస్తారు) మరియు రెండవది ఒక మంటపం మరియు ఒకే మందిరం (ఏక కూట) కలిగిన దేవాలయాలు

💠 ఈ ప్రదేశంలో రాక్షసులను సంహరించిన శివుడు లింగ రూపంలో  శ్రీ మల్లికార్జున స్వామి అని పిలుస్తారు.  

ఈ మందిరం ఏక కూట వర్గానికి చెందినది, ఇందులో ఒక మహామంటపం, గర్భగుడి మరియు బయటి మండపాలను కలుపుతూ మూడు నవరంగాలు మరియు ఒక రంగమంటపం, మూడు ద్వారములు మరియు గర్భగృహం ఉన్నాయి.  

💠 ఇక్కడ పూజారి 4 కుటుంబాలు రోజువారీ పూజను అందిస్తాయి, అతను నంది భగవానుడికి రోజువారీ పూజను నిర్వహిస్తాడు.  

ఈ పూజ ఈ పూజారి కుటుంబం మాత్రమే చేస్తారు.  పండుగల సమయంలో మరియు మహా శివరాత్రి సమయంలో కొన్ని ప్రత్యేక పూజలు నిర్వహిస్తారు.  హోలిగే మరియు నెయ్యిని నంది భగవంతుడికి నైవేద్యంగా వడ్డిస్తారు.  

కార్తీక మాసంలో నంది స్వామికి, మల్లికార్జున స్వామికి ప్రత్యేక పూజలు చేస్తారు.  

మహా రథోత్సవం ఫిబ్రవరి-మార్చిలో మహా శివరాత్రి అమావాస్య  రోజున జరుగుతుంది.

🔆 ఆలయ రథోత్సవం

💠 మహా శివరాత్రి సమయంలో జరిగే కురువతి తేరు (ఆలయ రథోత్సవ) సమయంలో కర్ణాటక మరియు భారతదేశంలోని ఇతర రాష్ట్రాల నుండి భక్తులు ఈ ప్రదేశాన్ని సందర్శిస్తారు.  నంది విగ్రహం రథం లోపల ఉంచబడుతుంది మరియు అది ఒక సమయంలో సరిపోయే మాఘ అనే నిర్దిష్ట నక్షత్రం ఆధారంగా కదులుతుంది.  

నక్షత్రం మాఘ (నక్షత్రం)తో సరిపోలే వరకు ఈ రథం కదలదు.  నక్షత్రం సరిపోలిన తర్వాత, భక్తులు "జయ నమహ ప్రవతి పాఠే హర హర మహా దేవ", "ఓం నమహ శివాయ" మరియు "ఓం శ్రీ కురువతి బసవేశ్వరాయ నమహ", "బసవన్న ధరే నీకు సరియే, సరి సారి" అనే మంత్రాన్ని పఠిస్తూ రథాన్ని లాగగలరు. 

రథం కదలడం ప్రారంభించినప్పుడు, భక్తులు నంది రథ స్వామికి పూల దండలు, కొబ్బరికాయలు మరియు అరటి పండ్లను సమర్పిస్తారు.

💠 హుబ్బలి - 127 కి.మీ, బెంగళూరు - 326 కి.మీ బసవేశ్వర ఆలయం*

💠 కురువతిలోని శ్రీ కురువతి బసవేశ్వర దేవాలయం కర్ణాటకలోని విజయనగర జిల్లా, హూవినా హడగలి తాలూకాలోని అత్యంత నైరుతి మూలలో ఉన్న పురాతన మరియు చారిత్రాత్మక దేవాలయాలలో ఒకటి.

💠 కురుబర హట్టి=కురు+హట్టి=కురు+వట్టి= కురువతి (కన్నడ: కురువత్తి) కురు (కన్నడ: కురు) — భక్తుల గాయాలను నయం చేసేందుకు బసవేశ్వరుడు/నంది ఇక్కడికి వచ్చినందున ఆ పేరు వచ్చింది.

💠 శ్రీ కురువతి బసవేశ్వరుడు నంది రూపాలలో ఒకటి.  

పవిత్ర ఆలయం (కన్నడ: కురవత్తి) ఎద్దు రూపంలో ఉన్న నందికి అంకితం చేయబడింది.  శివుని (శ్రీ మల్లికార్జున స్వామిని) వెతుకుతూ ఇక్కడికి వచ్చిన నందిని తుంగభద్ర నది ఒడ్డున కనుగొని, అతని ఎదురుగా కూర్చుని, అప్పటి నుండి పూజించడం ప్రారంభించాడని నమ్ముతారు.

🔆 *చరిత్ర*

 💠 శ్రీ కురువతి బసవేశ్వర స్వామి దేవాలయం సుమారు 600 సంవత్సరాల పురాతనమైనది, ఇది విజయనగర వాస్తుశిల్పం ప్రకారం (1336–1565) కాలంలో నిర్మించబడింది.

💠 బసవేశ్వరుడు లేదా బసవన్న అని కూడా పిలువబడే నందిని అనుచరులు చాలా దయగలవాడని నమ్ముతారు, భక్తుల ప్రతి కోరికను తీర్చేవాడు.  వారి జీవితంలోని గాయాలను మాన్పడం ద్వారా ప్రజలకు దీవెనలు అందజేస్తాడు.  ఇక్కడ ప్రధాన దేవతగా నందిని పూజిస్తారు.  

కురువతిలో బసవేశ్వరుని విగ్రహం 10 అడుగుల పొడవు, 9 అడుగుల ఎత్తు ఉంటుంది.  ఇక్కడ భగవంతుడు బసవేశ్వరుడు భక్తుల కోరికను నెరవేరుస్తాడు మరియు భక్తితో తనకు ప్రార్థనలు చేస్తే వారిని మరియు వారి కుటుంబాలను ఆశీర్వదిస్తాడు.

💠 ఈ ఆలయం గర్భగృహ, సుకనాసి, గర్భగుడి మరియు బయటి మండపాన్ని కలిపే నవరంగ మరియు రంగమంటపాన్ని కలిగి ఉంటుంది.  

4 నుండి ఐదు 5 ఎత్తులో చెక్కబడిన  చతురస్రాకార లేదా బహుభుజి స్తంభాలపై మండపం నిర్మించబడింది మరియు నాలుగు వైపులా చిన్న ఏనుగులు లేదా మృగంతో అలంకరించబడిన మెట్ల ద్వారాలు ఉన్నాయి.  

💠 తుంగభద్ర నది తూర్పు నుండి పడమరగా ప్రవహిస్తుంది కాబట్టి, కాశీ/వారణాసిలో గంగా నది తూర్పు నుండి పడమరకు ప్రవహిస్తుంది కాబట్టి కురువతి (కన్నడ: కురవత్తి)ని దక్షిణ కాశి/వారణాసి అని కూడా అంటారు.

💠 ఇక్కడ జపించే పవిత్ర మంత్రం "జయ నమహ ప్రవతి పఠే హర హర మహా దేవ", "ఓం నమహ శివాయ" మరియు "ఓం శ్రీ కురువతి బసవేశ్వరాయ నమః".

💠 కురువత్తిలోని  శ్రీ మల్లికార్జున స్వామి ఆలయం దాదాపు 900 సంవత్సరాల పురాతనమైనది, దీనిని పశ్చిమ చాళుక్య నిర్మాణ శైలిలో నిర్మించారు. కళ్యాణి చాళుక్య అని కూడా పిలుస్తారు.

🔆  *శ్రీ మల్లికార్జున స్వామి దేవాలయం*

💠 కల్యాణి చాళుక్య లేదా తరువాత చాళుక్య వాస్తుశిల్పం అనేది 11వ మరియు 12వ శతాబ్దాలలో భారతదేశంలోని మధ్య కర్ణాటకలోని తుంగభద్ర ప్రాంతంలో పశ్చిమ చాళుక్య సామ్రాజ్యం యొక్క పాలనలో ఉద్భవించిన అలంకారమైన వాస్తుశిల్పం.  చాళుక్యుల దేవాలయాలు రెండు వర్గాలలోకి వస్తాయి - మొదటిది ఒక సాధారణ మంటపం (ఒక స్థంభాల హాలు) మరియు రెండు పుణ్యక్షేత్రాలు (ద్వి కూట అని పిలుస్తారు) మరియు రెండవది ఒక మంటపం మరియు ఒకే మందిరం (ఏక కూట) కలిగిన దేవాలయాలు

💠 ఈ ప్రదేశంలో రాక్షసులను సంహరించిన శివుడు లింగ రూపంలో  శ్రీ మల్లికార్జున స్వామి అని పిలుస్తారు.  

ఈ మందిరం ఏక కూట వర్గానికి చెందినది, ఇందులో ఒక మహామంటపం, గర్భగుడి మరియు బయటి మండపాలను కలుపుతూ మూడు నవరంగాలు మరియు ఒక రంగమంటపం, మూడు ద్వారములు మరియు గర్భగృహం ఉన్నాయి.  

💠 ఇక్కడ పూజారి 4 కుటుంబాలు రోజువారీ పూజను అందిస్తాయి, అతను నంది భగవానుడికి రోజువారీ పూజను నిర్వహిస్తాడు.  

ఈ పూజ ఈ పూజారి కుటుంబం మాత్రమే చేస్తారు.  పండుగల సమయంలో మరియు మహా శివరాత్రి సమయంలో కొన్ని ప్రత్యేక పూజలు నిర్వహిస్తారు.  హోలిగే మరియు నెయ్యిని నంది భగవంతుడికి నైవేద్యంగా వడ్డిస్తారు.  

కార్తీక మాసంలో నంది స్వామికి, మల్లికార్జున స్వామికి ప్రత్యేక పూజలు చేస్తారు.  

మహా రథోత్సవం ఫిబ్రవరి-మార్చిలో మహా శివరాత్రి అమావాస్య  రోజున జరుగుతుంది.

🔆 ఆలయ రథోత్సవం

💠 మహా శివరాత్రి సమయంలో జరిగే కురువతి తేరు (ఆలయ రథోత్సవ) సమయంలో కర్ణాటక మరియు భారతదేశంలోని ఇతర రాష్ట్రాల నుండి భక్తులు ఈ ప్రదేశాన్ని సందర్శిస్తారు.  నంది విగ్రహం రథం లోపల ఉంచబడుతుంది మరియు అది ఒక సమయంలో సరిపోయే మాఘ అనే నిర్దిష్ట నక్షత్రం ఆధారంగా కదులుతుంది.  

నక్షత్రం మాఘ (నక్షత్రం)తో సరిపోలే వరకు ఈ రథం కదలదు.  నక్షత్రం సరిపోలిన తర్వాత, భక్తులు "జయ నమహ ప్రవతి పాఠే హర హర మహా దేవ", "ఓం నమహ శివాయ" మరియు "ఓం శ్రీ కురువతి బసవేశ్వరాయ నమహ", "బసవన్న ధరే నీకు సరియే, సరి సారి" అనే మంత్రాన్ని పఠిస్తూ రథాన్ని లాగగలరు. 

రథం కదలడం ప్రారంభించినప్పుడు, భక్తులు నంది రథ స్వామికి పూల దండలు, కొబ్బరికాయలు మరియు అరటి పండ్లను సమర్పిస్తారు.

💠 హుబ్బలి - 127 కి.మీ, బెంగళూరు - 326 కి.మీ