శివానందలహరి

 🕉️🕉️🕉️🕉️🕉️🕉️🕉️🕉️🕉️

 *జగద్గురు ఆదిశంకరాచార్యులు*

                  *విరచిత*

         *”శివానందలహరి”*

             *రోజూ ఒక శ్లోకం* 

*పదవిభాగం, తాత్పర్యం, ఆడియోతో*

🕉️🕉️🕉️🕉️🕉️🕉️🕉️🕉️🕉️

*జగతః పితరౌ వందే పార్వతీ పరమేశ్వరౌ*

🕉️🕉️🕉️🕉️🕉️🕉️🕉️🕉️🕉️

*పరమశివుడు తీసుకున్న విషాన్ని గూర్చి శంకరులు ఈశ్వరుణ్ణి మూడు విధాలుగా ప్రశ్నిస్తున్నారు.*

*శ్లోకం: 32*

*జ్వాలోగ్రస్సకలామరాతి భయదః క్ష్వేళః కథంవా త్వయా*

                     

*దృష్టః కించ కరే ధృతఃకరతలే కింపపక్వ జంభూఫలం ?*

                     

*జిహ్వాయాం నిహితశ్చ సిద్ధఘుటికా వా కంఠదేశేభృతః*

*కిం తే నీలమణి ర్విభూషణ మయం శంభో ! మహాత్మన్వద !!*

*పదవిభాగం:~*

*జ్వాలోగ్రః _ సకలామరాతిభయదః _ క్ష్వేళః _ కథం _ వా _ త్వయా _ దృష్టః - కిం _ చ _ కరో _ ధృతః _ కరతలే _ కిం _ పక్వ ఓం శ్లో _ జిహ్వాయాం నిహితః _ చ _ సిద్ధఘుటికా _ వా _ కంఠదేశే _ భృతః _ కిం _ తే _ నీలమణిః - విభూషణమ్ _ అయమ్ _ శంభో _ మహాత్మన్ _ వద.*

*తాత్పర్యము:~*

*మహాత్మా ! శివా! తీవ్ర జ్వాలలు క్రమ్ముతూ, సకలదేవతలకునూ మిక్కిలి భయమును పుట్టించే, ఆ కాలకూట విషాన్ని కన్నులతో  నీవు ఎలా చూశావు ? అంతేగాక అరచేతిలో దాన్ని ఎలా ఉంచుకున్నావు ?  అదేమైనా పండిన నేరేడు పండా ఏమిటి ?అదీగాక దానిని నాలుక మీద వేసుకున్నావు. అది సిద్ధఘుటికయా ఏమిటి ?  మఱియూ కంఠమునందు నిలుపుకున్నావు.  ఇది నీకు ఆభరణంగా వుండే ఇంద్రనీలమణియా  ?  చెప్పు.*

*వివరణ:-*

*ఈశ్వరుడు దేవతల ప్రార్థనపై కాలకూట విషాన్ని తన కంఠంలో  చిన్న సిద్ధ ఘుటికలా తన కంఠంవద్ద దాన్ని నిలుపుకున్నాడు. లోకాల్ని దగ్ధము చేయగల ఆ విషము శివుని ఏమీచేయలేక పోయింది. అంతేగాక స్ఫటికంలా తెల్లనైన  వన్నెగల  ఆ శివుని కంఠములో  ఇంద్రనీలమణిలా ఆభరణంగా అది ప్రకాశించింది. అందువల్లనే  ఈశ్వరుడు నీలకంఠుడని ప్రఖ్యాతి వహించాడు.*

*"నీలకంఠాయ, మృత్యుంజయాయ, సర్వేశ్వరాయ, సదాశివాయ,  శ్రీమన్మహాదేవాయనమః ". అని వేదము ఈశ్వరుని ప్రస్తుతించింది.*

*శివుడు కాలకూట విషాన్ని  రస ఘుటికలా మ్రింగాడని, శ్రీనాథమహాకవి కూడా తన భీమేశ్వర పురాణంలో ఇలా చెప్పాడు.*

*కటుకమగు విషము విషధర*

 *కటకంబగు కేఁలబూని కౌతూహలియై*

*ఘుటికా సంసిద్ధుడు రస*

*ఘుటికయునుంబోలె శివుడు గుటుకున మ్రింగెన్ !!*

*తాత్పర్యం:~*

*ఈశ్వరుడు తీవ్రమైనవిషాన్ని , సర్పమును కడియంగా ధరించిన తన చేతితో పట్టుకొని, ఘుటికా యోగంలో నేర్పరియైన సిద్ధుడు, రసగుళికను మ్రింగినట్లుగా , ఆ విషాన్ని గుటుక్కున మ్రింగాడు.*

*విషాన్ని నేరేడు పండుతో పోల్చడం  అన్న పోలికనుగూడా , శంకరుల నుండియే ఇతర కవులు గ్రహించారు..*

*(తరువాయి శ్లోకం రేపు అధ్యయనం చేద్దాం.)*

*ఓం నమఃశివాయ।*

*నమః పార్వతీ పతయే హర హర మహాదేవ॥*

☸️☸️☸️☸️☸️☸️☸️☸️☸️

*క్రొత్తగా నేర్చుకుంటున్న వారికి ఉపయుక్తంగా ఉంటుందని పై శ్లోకం ఆడియో దిగువనీయబడింది. వినండి*👇

🕉️🕉️🕉️🕉️🕉️🕉️🕉️🕉️🕉️