శ్రీ ప్రాచీన బాలహనుమాన్ మందిర్

 🕉 మన గుడి : నెం 199

⚜ ఢిల్లీ : కన్నాట్ ప్లేస్‌

⚜ శ్రీ ప్రాచీన బాలహనుమాన్ మందిర్

💠 ఇది భారతదేశంలోని పురాతన హనుమాన్ దేవాలయాలలో ఒకటి, ఇది న్యూఢిల్లీలోని కన్నాట్ ప్లేస్‌లోని బాబా ఖరక్ సింగ్ మార్గ్‌లో ఉంది.  

ఇది శ్రీ దక్షిణ ముఖి బాల్ హనుమాన్ యొక్క పురాతన హిందూ దేవాలయం మరియు ఢిల్లీలోని మహాభారత కాలంలోని దేవాలయాలలో ఒకటి.

💠 ఈ ఆలయంలో చిన్ననాటి రూపంలో హనుమంతుని స్వయంభూ మూర్తి ఉంది, దీనిని దక్షిణ్ ముఖి హనుమాన్జీ అని కూడా పిలుస్తారు.  

ఈ కారణంగా, హనుమ విగ్రహం యొక్క ఒక కన్ను మాత్రమే కనిపిస్తుంది.  

దక్షిణ ముఖి హనుమంతుడు ఒక చేతిలో గధను పట్టుకుని ఉన్నాడు మరియు మరొక చేతిలో  శ్రీరాముని మాల పట్టుకొని ఉన్నాడు.

💠 బాల్ హనుమంతుని స్వయంభూ మూర్తి యొక్క మందిరాన్ని మొదట పాండవులు నిర్మించారు.  

పాండవులు మరియు కౌరవుల మధ్య యుద్ధం జరిగినప్పుడు పాండవులు ఇంద్రప్రస్థం నుండి మరియు కౌరవులు హస్తినాపూర్ నుండి పాలించారు.  

ఆ రోజుల్లో ఢిల్లీ నగరం పేరు ఇంద్రప్రస్థ.

తరువాత, ఈ ఆలయాన్ని అంబర్‌కు చెందిన రాజా మాన్ సింగ్ నిర్మించారు మరియు 1724లో జైపూర్‌కు చెందిన రాజా జై సింగ్ పునర్నిర్మించారు

💠 హిందూ విశ్వాసం ప్రకారం, పాండవులలో రెండవవాడైన భీముడు హనుమంతుని సోదరుడిగా పరిగణించబడ్డాడు . ఇద్దరినీ వాయు పుత్రులు అంటారు . ఇంద్రప్రస్థ స్థాపన సమయంలో పాండవులు ఈ నగరంలో ఐదు హనుమాన్ ఆలయాలను స్థాపించారు. 

 ఈ ఆలయం ఆ 5 లో ఒకటి.

💠 శ్రీరామునిగా అవతరించిన శ్రీమన్నారాయణుడు మనకు ధర్మం ద్వారా పరిపాలనను చూపి వైకుంఠానికి బయలుదేరాడు. రామాయణంలోని పాత్రలన్నీ వైకుంఠానికి బయలుదేరాయి, కానీ హనుమంతుడు రామరాజ్యాన్ని మరియు ధర్మాన్ని వ్యాప్తి చేయడానికి ఈ ప్రపంచంలో మనతో పాటు ఇక్కడే ఉన్నాడు. అంతే కాదు, అతను తదుపరి యుగంలో శ్రీకృష్ణునిగా శ్రీమన్నారాయణుడిని చూశాడు.

ఆ సమయంలో హనుమంతుని ఉనికి గురించి మహాభారతంలో ఒక ఉదంతం ఉంది.

💠 పాండవుల వనవాస సమయంలో భీముని  అహంకారాన్ని అణచివేయడానికి

 హనుమంతుడు అడవిలో బలహీనమైన వృద్ధాప్య కోతి వేషంలో, భీముడు, అడవిలో ద్రౌపది కోరిన సువాసనగల సౌగంధికా పుష్పము  కోసం వెతుకుతున్నప్పుడు, హనుమంతుడు తన తోకను అడ్డం పెట్టుకుని పడి ఉండడాన్ని చూసి, హనుమంతుని గుర్తింపును తెలియక, అతని తోకను తీసివేయమని హేళనగా కోరాడు.  .కానీ హనుమంతుడు భీముడికి తోక ఎత్తమని చెప్పాడు.

భీముడు దానిని ఎత్తలేకపోయాడు, 

అప్పుడు భీముడు అది సాధారణ కోతి కాదు అని గ్రహించాడు.  

తన సొంత సోదరుడు తప్ప అంత బలవంతుడు మరెవరూ లేరు అని తన దురహంకార ప్రవర్తనకు క్షమాపణలు చెప్పి, తన నిజస్వరూపాన్ని తనకు చూపించమని హనుమంతుడిని అభ్యర్థించాడు.

అప్పుడు హనుమంతుడు భీముడిని అనుగ్రహించాడు.

కౌరవులతో జరిగిన కురుక్షేత్ర యుద్ధంలో పాండవులు గెలిచిన తర్వాత పాండవులు హనుమంతుడు మరియు ఇతర దేవతల కోసం 5 ఆలయాలను నిర్మించినట్లు చెబుతారు.

💠 శ్రీ హనుమాన్ చాలీసా, శ్రీ రామచరితమానస్, తులసీ రామాయణం మొదలైన చారిత్రక గ్రంథాలను రచించిన శ్రీ గోస్వామి తులసీదాస్ (1532–1623), దక్షిణ ముఖి హనుమాన్‌జీ దర్శనం కోసం 16వ శతాబ్దంలో శ్రీ తులసీదాస్ ఈ మందిరానికి వచ్చారు.  

ఇక్కడ, అతను శ్రీ హనుమాన్ చాలీసా రాయడానికి ఈ బాల హనుమాన్ మందిర్ నుండి ప్రేరణ పొందాడు.  మరియు ఇక్కడే అతను శ్రీ హనుమాన్ చాలీసా యొక్క మొదటి చౌపాయిని ప్రారంభించాడు.

💠 మొఘల్ రాజు అక్బర్ (1542-1605) కూడా ఈ మందిరానికి వచ్చి శ్రీ దక్షిణ ముఖి హనుమంతుని శక్తులను పరీక్షించడానికి ప్రయత్నించి మరియు ఆలయంపై దాడి చేశాడు.  కానీ చక్రవర్తి అక్బర్ బాల్ హనుమాన్ శక్తుల ముందు నిలబడలేకపోయాడు.  

హిందుస్తాన్‌లోని మొఘల్ రాజవంశం సమయంలో, ప్రతి ముస్లిం రాజు అన్ని పురాతన హిందూ దేవాలయాలలో ఇలా చేసారు.  కాబట్టి, అక్బర్ బాల్ హనుమాన్ ముందు తన ఓటమిని అంగీకరించాడు.

అప్పుడు క్షమాపణపై, అతను ఇస్లామిక్ నెలవంకను శ్రీ బాల్ హనుమాన్‌కు సమర్పించాడు. 

ఈ హనుమాన్ మందిర శిఖరంపై అక్బర్ ఇస్లామిక్ మూన్ ఇప్పటికీ ఉంది. 

ఆ ఓటమి తరువాత నుండి ఏ మొఘల్ చక్రవర్తి ఈ ఆలయం వైపు మళ్లీ తన కన్ను ఎత్తలేదు.

💠 మొఘల్ చక్రవర్తి అక్బర్ చాలా కాలంగా కొడుకును కనలేనప్పుడు, అతను కన్నాట్ ప్లేస్‌లోని ఈ ఆలయానికి వచ్చి పూర్తి విశ్వాసంతో కొడుకు కోసం ప్రార్థించాడని చెబుతారు. చివరకు, భజరంగ్ బాలి దయతో, అతని కోరిక సలీం రూపంలో నెరవేరింది.

💠 1964 ఆగస్టు 1 నుంచి ఆలయంలో ‘శ్రీరాం, జై రామ్, జై జై రామ్’ మంత్రాన్ని 24 గంటల పఠించడం కొనసాగుతోంది. 

ఈ నిరంతర జపం గిన్నిస్ బుక్ ఆఫ్ వరల్డ్ రికార్డ్స్‌లో నమోదైంది.

 

💠 కష్టాల రక్షకుడైన శ్రీ హనుమంతుని స్తోత్రం మానవుని యొక్క అన్ని వ్యాధులు, దుఃఖాలు, నొప్పులు మరియు జ్వరం నుండి ఉపశమనం కలిగిస్తుంది. 

ఏ భక్తుడైనా 7 శనివారాలు నిరంతరం ఇక్కడ మనసులో సద్బుద్ధితో ప్రదక్షిణలు చేస్తే తప్పకుండా ఆశించిన ఫలితాలు లభిస్తాయి

💠 ఆలయం అన్ని రోజులు తెరిచి ఉన్నప్పటికీ, మంగళ, శనివారాల్లో పెద్ద సంఖ్యలో భక్తులు ఇక్కడకు వస్తుంటారు.