⚜ శ్రీ నాగేష్ మహారుద్ర ఆలయం

 🕉 మన గుడి : నెం 217

⚜ గోవా  : పొండా

⚜ శ్రీ నాగేష్ మహారుద్ర ఆలయం

💠 ఇది శివుని పురాతన మందిరం.  

1222వ సంవత్సరంలో నిర్మించిన శివలింగం స్వయంభూ అని నమ్ముతారు.  

ఈ ఆలయం 16వ శతాబ్దంలో పోర్చుగీస్ పాలకుల మతపరమైన హింసకు గురికాలేదు.  ఎందుకంటే ఆ సమయంలో ఆంత్రుజ్ మహల్ (పొండా) పోర్చుగీసు అధికారంలో లేదు

 💠పోర్చుగీస్ పీడన చరిత్ర కలిగిన ఈ ప్రాంతంలోని ఇతర దేవాలయాల మాదిరిగా కాకుండా , నాగేష్ దేవాలయం పురాతన వారసత్వం. 

ఈ కట్టడం 15వ శతాబ్దానికి చెందినది అయితే విజయనగర రాజవంశానికి చెందిన అప్పటి పాలకుడు వీర్ ప్రతాప్ దేవరాయ ఆధ్వర్యంలో, శివుడు, పార్వతి దేవి మరియు గణేశుడి రాతి విగ్రహాలు 7వ శతాబ్దానికి చెందినవి.

💠 శ్రీ నాగేశి దేవాలయం లేదా నగుషి దేవాలయం పోండా తాలూకాలోని డోన్షివాడోలో ఉన్న ఒక పురాతన హిందూ దేవాలయం. 

💠 ఈ ఆలయం పురాతన కాలంలో నాగనాథ్ అని పిలువబడే శివుని రూపమైన నాగేష్‌కు చెందింది.

ఈ దేవాలయం గోవాలోని పురాతనమైనది మరియు గణనీయమైన పురావస్తు ప్రాముఖ్యతను కలిగి ఉంది మరియు గోవాలోని సందర్శించదగిన ప్రదేశాలలో కూడా ఒకటి.

💠 శ్రీ నాగేశి ఆలయం అద్భుత శక్తులకు ప్రసిద్ధి చెందిన శివుని ''స్వయంభూ'' క్షేత్రంగా పరిగణించబడుతుంది. 

జానపద పాటల్లో ప్రస్తావన తప్ప చరిత్ర ప్రస్తుతం అందుబాటులో లేదు.  

💠 నాగ్‌జార్ గ్రామం యొక్క సుదూర ప్రాంతంలో గతంలో శమీ చెట్ల తోపు ఉండేది.  ఒక ఆవుల కాపరి తన మందలోని ఒక ఆవు అడవిలో ఒక రాయిపై క్రమం తప్పకుండా పాలు పొయ్యడం గమనించాడు.  

ఆ విధంగా శివలింగాన్ని ప్రజలు కనుగొన్నారు.

💠 ఈ ప్రాంతం 1413లో విజయనగర సామ్రాజ్యం రాజు వీర్ ప్రతాప్ దేవరాయ పాలనలో ఉన్నప్పుడు నాగేశి ఆలయం నిర్మించబడింది.  

సతారా మరాఠా పాలకుడు చత్రపతి షాహూ కాలంలో ఈ ఆలయం విస్తృతమైన పునర్నిర్మాణ ప్రక్రియకు లోనైంది.  

💠 ఆలయ ప్రధాన ఆకర్షణలు ఐదు అంతస్తుల దీపస్తంభం  మరియు చారిత్రాత్మకమైన పాత నీటి కొలను.

ఇది కొలను చుట్టూ ఒక నిర్దిష్ట బిందువు వద్ద నిలబడి నగేష్ విగ్రహం యొక్క ప్రతిబింబం మరియు లోపలి గర్భగుడిలో వెలిగించిన దీపాలను వీక్షించే విధంగా నిర్మించబడింది.  

💠 శ్రీ నాగేశి దేవాలయంలోని సభామండపానికి ఇరువైపులా గ్యాలరీ ఉంది, ఇందులో ఒక వైపు గొప్ప రామాయణం మరియు మహాభారతం యొక్క దృశ్యాలను వర్ణించే సున్నితమైన చెక్క శిల్పాలు మరియు మరో వైపు అస్టదిక్పాలకుడు మరియు గంధర్వ చెక్క చిత్రాలు ఉన్నాయి.

💠 శివుని వాహనం నంది ప్రధాన మందిరం యొక్క ప్రవేశ ద్వారం వద్ద ఏర్పాటు చేయబడింది.  గర్భాలయానికి ఇరువైపులా లక్ష్మీ నారాయణుడు మరియు గణేశుని ఆలయాలు ఉన్నాయి.

💠 ఆలయంలో శివరాత్రి వేడుకలు చాలా ఉత్సాహంగా జరుగుతాయి.

💠 ఇది కౌశిక్ గోత్రం (ఇంటిపేర్లు: నాయక్, షానభాగ్, షెనాయ్, రావు, కేల్కర్ మొదలైనవి), 

వత్స గోత్రం (ఇంటిపేర్లు: పాయ్, కామత్, కామత్, షెన్వీ, మాల్యా, కైకిని, అస్గేకర్ మొదలైనవి) మరియు..

 భరద్వాజ్‌ గోత్రంలకు చెందిన  పురాతన కులదేవత ఆలయం.   

ధెంపో మరియు ఘర్సే కుటుంబాలు కూడా ఆరాధకులు.

 

💠 పనాజీ నుండి 25 కిలోమీటర్ల దూరంలో, బండోడ్ గ్రామంలో, లార్డ్ నాగేష్ ఆలయం ఉంది.  

గుడి చుట్టుపక్కల ఉన్న ప్రాంతాన్ని నాగేషి అని పిలుస్తారు మరియు ఫార్మాగుడి నుండి పోండాకు వెళ్ళే మార్గంలో కేవలం 800 మీటర్ల దూరంలో ఉంది