⚜ శ్రీ నారాయణ సరోవరం

 🕉 మన గుడి : నెం 243

⚜ గుజరాత్ : కచ్

⚜ శ్రీ నారాయణ సరోవరం

💠 నారాయణ్ సరోవర్ లేదా నారాయణ్‌సర్ అనేది  ఒక పవిత్ర తీర్థయాత్ర స్థలం. 

ఇది భారతదేశంలోని గుజరాత్‌లోని కచ్ జిల్లాలోని లఖ్‌పత్ తాలూకాలో ఉంది.  పురాతన కోటేశ్వరాలయం వాయువ్య దిశలో కేవలం 4 కి.మీ దూరంలో ఉంది. 

ఈ ఆలయం శైవ, వైష్ణవ సంప్రదాయానికి చెందిన  అభిమాన క్షేత్రాలలో ఒకటిగా వర్గీకరించబడింది.

💠 కోటేశ్వర్ మహాదేవ్ ఆలయానికి సమీపంలో ఉన్న ఇది భారతదేశంలోని హిందువుల పుణ్యక్షేత్రాలలో ఒకటిగా మరియు కచ్‌లో తప్పక సందర్శించవలసిన ప్రదేశాలలో ఒకటిగా పరిగణించబడుతుంది.

💠 ఈ గ్రామానికి పవిత్ర నారాయణ్ సరోవర్ సరస్సు పేరు వచ్చింది.  టిబెట్‌లోని మానస సరోవరం, కర్ణాటకలోని పంపా, గుజరాత్‌లోని బిందు సరోవర్ మరియు రాజస్థాన్‌లోని పుష్కర్‌లతో పాటు హిందూమతంలోని 5 పవిత్ర సరస్సులలో నారాయణ్ సరోవర్ సరస్సు ఒకటి.  

💠 హిందూ పురాణాల ప్రకారం, ఈ సరస్సు పురాణ ప్రాంతంలో కరువు కాలంతో ముడిపడి ఉంది, ఋషుల  ప్రార్థనలకు ప్రతిస్పందనగా విష్ణువు ప్రత్యక్షమై తన బొటనవేలుతో భూమిని తాకి, సరస్సును సృష్టించాడు, ఇక్కడ స్నానం చేయడానికి పవిత్రమైనదిగా పరిగణించబడుతుంది.  

💠 ఈ నారాయణవన పరిసర ప్రాంతాలన్నీ శివకేశవుల పాదస్పర్శతో పునీతంయ్యాయని స్థలపురాణాల ద్వారా మనకు తెలుస్తోంది.

ఈ సరస్సుకు కాస్త దూరంలో శివుడు కోటేశ్వరునిగా కొలువబడుతున్నాడు.

ఆయన ఇక్కడ కొలువై ఉండటం వెనుక ఓ కథ చెప్పబడుతోంది. 

⚜ స్థలపురాణం ⚜

💠 ఒకసారి పరమ శివుని వేడుకుంటూ ఘోరమైన తపస్సు చేసిన రావణునికి శివుడు ప్రత్యక్షమై ఓ విగ్రహాన్ని బహుకరిస్తాడు.

స్వామి నుంచి లింగాన్ని అందుకున్న రావణుడు, అశ్రద్ధతో ఆ లింగాన్ని నేలపై పడేస్తాడు. దాంతో కోపగించుకున్న శివడు అనేక లక్షల కోట్ల లింగాలుగా మారిపోతాడు.

💠 రావణునికి అన్ని కోట్ల లింగాలలో ఏది అసలైన లింగం అనే విషయం తెలియదు. చివరకు అసలు లింగాన్ని అక్కడే వదిలేసి, చేతికి అందిన లింగంతో రావణుడు వెళ్ళిపోయాడని కథనం.

ఇలా శివుడు నారాయణవన సరోవర ప్రాంతాలలో కొలువై ఉండగా శ్రీ కృష్ణపరమాత్మ మదుర నుంచి ద్వారకకు వెళ్తున్నప్పుడు, ఇక్కడున్న సరోవరంలో పాదాలను కడుక్కున్నాడనీ అందుకే ఇది నారాయణవన సరోవరమని పిలువబడుతోందని మరో కథనాన్ని భక్తులు చెబుతున్నారు.

💠 ఈ సరస్సు చుట్టూ 7 రాతి దేవాలయాలు ఉన్నాయి, అవి శ్రీ త్రికామ్రైజీ, లక్ష్మీనారాయణ్, గోవర్ధన్నాథ్‌జీ, ద్వారకానాథ్, ఆదినారాయణ్, రాంచోడ్రైజీ మరియు లక్ష్మీజీ.

ఇవి మహారావు దేశాల్జీ భార్యచే నిర్మించబడ్డాయి.  

దీని ప్రకారం 1734లో, ఆమె మొదట లక్ష్మీనారాయణ మరియు త్రికామ్రే ఆలయాలను ద్వారకా ఆలయాల తరహాలో నిర్మించగా, వాఘేలీ మహాకున్వర్ నిర్మించిన ఇతర 5 ఆలయాలు ఆలస్యంగా నిర్మించిన కళ్యాణ్‌రాయ్ ఆలయంతో పాటుగా నిర్మించబడ్డాయి.  

వీటిని సమిష్టిగా నారాయణ్ సరోవర్ దేవాలయాలు అని పిలుస్తారు.

💠 ఈ ఆలయాలలో నవంబర్ లేదా డిసెంబరులో జరిగే వార్షిక జాతరలో ఈ సరస్సు విపరీతమైన జనాన్ని ఆకర్షిస్తుంది.  

నారాయణ్ సరోవర్ నుండి 2 కి.మీ దూరంలో ఉన్న శ్రీ కోటేశ్వర్ మహాదేవ్ మందిర్ పురాతన పుణ్యక్షేత్రాన్ని కూడా సందర్శించవచ్చు.

💠త్రికామ్రే ఆలయంలో,కోటేశ్వర్‌లో 72 అడుగుల పొడవు 68 వెడల్పు మరియు 61 ఎత్తుతో, 5 అడుగుల 9 అంగుళాల ఎత్తైన ప్లాట్‌ఫారమ్‌పై ఉంది.

12  అడుగుల ఎత్తైన స్తంభాలపై గోపురాలు ఉంటాయి. 

మందిరంలో, వెండి సింహాసనంపై, త్రికామ్రే యొక్క నల్లని పాలరాతి విగ్రహం ఉంది.  

విగ్రహ సింహాసనం క్రింద విష్ణువు యొక్క గరుడ యొక్క నల్ల పాలరాతి బొమ్మ ఉంది.

ఒక కాలు మీద మోకాళ్లపై చేతులు జోడించబడి ఉంటుంది.  

💠 ఇక్కడ రెండు వార్షిక జాతరలు జరుగుతాయి.

ఒకటి ఏప్రిల్-మే మరియు మరొకటి 10వ తేదీ నుండి కార్తీకం (నవంబర్-డిసెంబర్-డిసెంబర్) వరకు, పశ్చిమ భారతదేశం నుండి, వేలాది మంది యాత్రికులు ఈ నది ఒడ్డున అంత్యక్రియలు నిర్వహించేందుకు వస్తారు.

💠 యాత్రికుల కోసం వసతి సౌకర్యాలు అందుబాటులో ఉన్నాయి.

1981లో, గ్రామం చుట్టూ ఉన్న ప్రాంతం నారాయణ్ సరోవర్ అభయారణ్యంగా గుర్తించబడింది.  ఎర్ర జింకలు లేదా చింకారాలు అభయారణ్యంలో కనిపిస్తాయి.

 💠 గుజరాత్ లోని భుజ్ పట్టణం నుంచి సుమారు 150 కి.మీ దూరంలో ఈ నారాయణవన సరోవరం ఉంది.