*శ్రీ ఉగ్ర నరసింహస్వామి ఆలయం*

 🕉 *మన గుడి : నెం 394*

⚜ *కర్నాటక  : మద్దూరు - మండ్యా*

⚜ *శ్రీ   ఉగ్ర నరసింహస్వామి ఆలయం* 

⚜ *శ్రీ వరదరాజస్వామి (నేత్ర నారాయణ) ఆలయం*

💠 మద్దూరు కర్ణాటకలోని మాండ్య జిల్లాలో ఉన్న ఒక చిన్న పట్టణం. మద్దూరుకు వందల సంవత్సరాల చరిత్ర ఉంది మరియు అనేక మంది ప్రముఖ పాలకులు ఈ స్థలాన్ని సందర్శించి అనేక దేవాలయాలను నిర్మించారు.

🔆 మద్దూరు అనే పేరు ఎందుకు వచ్చింది?

💠 కొన్ని శతాబ్దాల క్రితం, పాళెగార్ల పాలనలో, ఆయుధాలు మరియు మందుగుండు సామగ్రి ఇక్కడ తయారు చేయబడింది మరియు నిల్వ చేయబడింది. 

అందుకే దీనిని మద్దూరు అని పిలుస్తారు. కన్నడలో 'మద్దు' అంటే గన్ పౌడర్. 

💠 శ్రీ ఉగ్ర నరసింహ ఆలయానికి కుడి వైపున ఉన్న మద్దూరమ్మ దేవి పేరు మీదుగా ఈ పట్టణానికి పేరు వచ్చిందని కొందరు అంటున్నారు. 

ఈ ఊరు మద్దూర్ మద్దూర్-వడకి కూడా బాగా ప్రసిద్ధి చెందింది.

 

💠 కదంబ ఋషి ఇక్కడ జలాలను పూజించి, తపస్సు చేసినందున ఈ నగరాన్ని 'కదంబ నది క్షేత్రం' అని కూడా పిలుస్తారు. 

హోయసల వంశానికి చెందిన రాజు విష్ణువర్ధనుడు ఈ నగరాన్ని శ్రీవైష్ణవ బ్రాహ్మణులకు బహుమతిగా ఇచ్చాడు.

కావేరి, శింసా, హేమావతి, వీరవైష్ణవి మరియు లోకపావని అనే ఐదు నదులకు మాండ్య నిలయంగా పరిగణించబడుతుంది. 

💠 పూర్వం, సోమవర్మ ఈ ప్రాంతాన్ని అగ్రహారంగా మార్చి ఇక్కడ కోటను నిర్మించినప్పుడు ఈ పట్టణాన్ని మండెవేము లేదా మండేయ అని పిలిచేవారు.

💠 కృతయుగంలో, ఒక ఋషి క్రూరమృగాలకు పవిత్రమైన పదమైన వేదాన్ని ఉచ్చరించడానికి ప్రయత్నించాడని నమ్ముతారు, అందుకే ఈ ప్రదేశాన్ని ముందుగా వేదారణ్య అని పిలిచేవారు. 

💠 ఈ స్వామి మూర్తిని భగవత్ రామానుజులు స్వయముగా ప్రతిష్ఠింపజేశారు.   

విష్ణుకుండిన మహరాజు ఈ ఆలయము నిర్మింపజేసెను.

ఇందు స్వామి 12 అడుగుల అతి ఎత్తైన రూపము.  

ఈ స్వామి మహిమను గురించి ఒక ఐతిహ్యము కలదు .

💠 విష్ణుకుండిన మహరాజు తల్లికి వృద్ధాప్యములో కనులు కనపడకుండా పోవుటచే రామానుజులను ప్రార్ధింప ఆమెను కంచి వరదరాజస్వామి దర్శనము చేయించ చేయమనెను . 

ఆమె అంతదూరము ప్రయాణము చేయలేక పోయినందున , రాజు కంచి వరదుని మూర్తిని చేసిన శిల్పుల చేతనే  అదే కొలతలతో మరొక  విగ్రహము చేయించి మద్దూరు కోటలో ప్రతిష్ఠింప  చేయగా రాజమాత తిరిగి దృష్టి పొందుటచే నేత్రనారాయణుడను పేరు పొందెను .

దీని కారణంగా ఇది కంచి కణ్వరదరాజ స్వామి అని, నేత్ర నారాయణస్వామి అని కూడా ప్రసిద్ధి చెందింది.   ఇది కాకుండా మరొక పురాతనమైన శ్రీ పట్టాభిరామ దేవాలయం కూడా ఉంది.

💠 నేత్ర సంబంధ వ్యాధులు కలవారు చూపు తిరిగి పొందుటకు ఈ స్వామిని  ప్రార్ధించెదరు.

💠 ఈ దేవాలయం.మహాభారతం, ద్వాపరయుగం కాలం నాటి ఆలయం.

ద్వాపర యుగంలో, పాండవులలో ఒకరైన అర్జునుడి పేరు మీద మద్దూరును అర్జునపురి అని పిలిచేవారు.

💠 ఒకసారి అర్జునుడు తన నరసింహ అవతారాన్ని చూపించమని శ్రీకృష్ణుడిని అభ్యర్థించాడు;  

ఆ ఉగ్రరూపాన్ని చూపడం సాధ్యం కాదని కృష్ణుడు అర్జునుడికి సమాధానం చెప్పాడు.  బదులుగా అతను ఒక విగ్రహం రూపంలో దర్శనం పొందవచ్చు. 

 అందుచేత కృష్ణుడి కోరికపై బ్రహ్మ శ్రీ ఉగ్ర నరసింహుని చెక్కి అర్జునుడికి దర్శనం ఇచ్చాడు.  ఆ తర్వాత మద్దూరులో దేవత ప్రతిష్ఠించారు.  ఈ ఉగ్ర నరసింహ స్వామి విగ్రహం  ఈ గ్రహం మీద పూజించబడే నరసింహ భగవానుని అత్యంత క్రూరమైన రూపాలలో ఒకటి.

💠 నరసింహ స్వామికి ఎనిమిది చేతులు మరియు మూడు కళ్ళు ఉన్నాయి. 

 నరసింహ భగవానుడి కాళ్ళపై పడుకున్న హిరణ్యకశిపుని రెండు చేతులు చీల్చివేస్తున్నాయి;  రెండు చేతులు హిరణ్యకశిపుని పేగులను పట్టుకున్నాయి, అవి భగవంతుని అతీంద్రియ శరీరంపై మాలలా కనిపిస్తాయి;  ఇతర నాలుగు చేతులు భగవంతుని ఆయుధాలను పట్టుకుని ఉన్నాయి - సుదర్శన (చక్రం ), పాంచజన్య (శంఖం), పాశ & అంకుశ.  

స్వామికి కుడివైపున ప్రహ్లాదుడు, ఎడమవైపున గరుడదేవుడు వినయంగా నిలబడి స్వామిని ప్రార్థిస్తూ ఉంటారు.  

హిరణ్యకశిపుని చంపేటప్పుడు అతని మూడవ కన్ను ప్రత్యక్షమైంది.

💠 నది ఒడ్డున ఉన్న నరసింహ స్వామి దేవాలయాలు చాలా తక్కువగా ఉన్నాయని మరియు ఈ స్థలం  అటువంటి ప్రత్యేకతను కలిగి ఉందని పూజారి సూచించారు.

💠 మద్దూర్ బెంగుళూరు నుండి 80 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంది .