⚜ శ్రీ మహాదేవ్ మందిర్

 🕉 మన గుడి : నెం 169

⚜ ఛత్తీస్‌గఢ్ : దేవబలోదా

⚜ శ్రీ మహాదేవ్ మందిర్

 💠 ఛత్తీస్‌గఢ్‌లోని దుర్గ్ జిల్లా కేంద్రానికి 22 కిమీ దూరంలో  దేవబలోడా గ్రామంలో ఒక పురాతన శివాలయం ఉంది.  

ఈ ఆలయం ఆర్కియోలాజికల్ సర్వే ఆఫ్ ఇండియా ఆధ్వర్యంలో రక్షిత స్మారక చిహ్నం.

💠 ఈ దేవాలయం ప్రత్యేకత ఏమిటంటే ఇక్కడ ఉన్న శివలింగం భూమి నుండి ఉద్భవించింది.  ఈ ఆలయం 12-13వ శతాబ్దంలో కల్చూరి యుగంలో నిర్మించబడిందని, 6 నెలల్లో ,కేవలం రాత్రుల్లో నిర్మిస్తూ

 ఒకే వ్యక్తి ఆలయాన్ని నిర్మించాడని చెబుతారు.  

ఈ ఆలయం మొత్తం ఒకే రాతితో నిర్మించబడింది మరియు గోపురం సగం ఉంటుంది.

 

💠 దేవాలయం సమీపంలో ఒక చెరువు ఉంది, ఈ చెరువు చత్తీస్‌గఢ్ రాష్ట్రంలోని అరంగ్ అనే మరో పాత పట్టణానికి భూగర్భo ద్వారా మార్గం   కలిగి ఉందనే అపోహ ఉంది.

💠 ఆలయ ప్రవేశ ద్వారం వద్ద నంది విగ్రహం ఉంది.  ఆలయం లోపల శివలింగం ఉంది.  ఆలయం లోపల శివుడు, గణేశుడు మరియు ఇతర దేవతల యొక్క అనేక శిల్పాలు ఉన్నాయి.  ఆలయం వెలుపలి గోడలపై యోధులు, నృత్యం చేసే పురుషులు మరియు మహిళలు, జంతువులు, దేవతలు మొదలైన అందమైన శిల్పాలు ఉన్నాయి.  

ఈ గోడలలో కొన్ని శృంగార శిల్పాలు కూడా ఉన్నాయి.

💠 ఈ ఆలయం కల్చూరి కాలానికి చెందినది. 

మహాశివరాత్రి సమయంలో భక్తులు శివుని దర్శనం  కోసం సమీపంలోని గ్రామాల నుండి   ఆలయానికి  పాద యాత్ర చేస్తారు.

💠 ఈ ఆలయం కేవలం 6 నెలల్లో నిర్మించబడిందని చెబుతారు, అందుకే దీనిని 6 మాషి (మాసి లేదా మాసి, హిందీలో- నెలలు) దేవాలయం అని కూడా పిలుస్తారు

🔅 స్థలపురాణం 🔅 

💠 ఒక శిల్పి ప్రతి రాత్రి ఆలయాన్ని నిర్మించే ముందు సమీపంలోని కొలనులో స్నానం చేసేవాడు.  

శిల్పి తన పనిలో నిమగ్నమయ్యాడు, అతను ఇంకేమీ పట్టించుకోలేదు. 

అతని బట్టల గురించి కూడా కాదు. 

తన పనిపై పూర్తి ఏకాగ్రతతో  నిరంతరం పని చేస్తున్నప్పుడు, అతని బట్టలు చిరిగిపోయాయి, చివరికి అతను నగ్నంగా మారాడు.

ఆ కళాకారుడి భార్య కూడా అతని పనికి సహకరిస్తూ ఉండేది.  

తన భర్త ఆలయ నిర్మాణంలో పని చేస్తున్నప్పుడు, ఆమె అతనికి రోజూ భోజనం తెచ్చేది, కానీ ఒక రోజు అతను అక్కడ గుడి కట్టేటప్పుడు, అతని భార్యకు బదులుగా, అతని సోదరి భోజనం తెచ్చింది.

💠శిల్పి సోదరి ఒక కుండలో లేదా కలశంలో నీరుతో పాటు ఆహారాన్ని అతనికి తీసుకువచ్చింది. తన చెల్లెలు దగ్గరకు రావడం చూసి, అతను తన నగ్నత్వానికి చాలా సిగ్గుపడ్డాడు, భార్యకు బదులు తన సోదరి భోజనం తీసుకురావడం, తాను నగ్నంగా ఉండడం చూసి ఆ వ్యక్తి అవమానం కారణంగా గుడి ఆవరణలో నిర్మించిన కొలనులోకి దూకాడు.  అప్పటి నుంచి నేటి వరకు ఆ వ్యక్తి ఆచూకీ తెలియలేదు.  

దీని కారణంగా ఆలయ గోపురం పూర్తి కాలేదని చెబుతారు.  అందుకే పురాతన దేవాలయాలలో గోపురం సగం నిర్మించబడిన ఏకైక ఆలయం ఇది.

💠 ఆమె సోదరుడు ట్యాంక్‌లో దూకడం చూసి, అతను చనిపోయాడని నమ్మి, ఆమె అపరాధ భావనతో సరస్సులో దూకింది. నీటి మట్టాలు తగ్గినప్పుడు, నేటికీ నీటి ఉపరితలం పైన ఆమె తెచ్చిన కలశం మనం చూడగలము

💠 ఇంకా ముందుకు వెళితే, ఆరంగ్ అనే మరో గ్రామంలో తెరుచుకునే ట్యాంక్ లోపల ఒక సొరంగం ఉందని ఈ జానపద కథ చెబుతుంది. శిల్పి సొరంగాన్ని కనుగొని ఆరంగ్ ఆలయంకి దాని గుండా వెళ్ళాడని వారు చెప్పారు. 

అక్కడ శిలా విగ్రహంగా మారిపోయాడు. 

ఆ ప్రదేశంలో భానదేవ దేవాలయం నిర్మించబడింది.

ఈ రాతి విగ్రహం ఇప్పటికీ ఆరంగ్ భానదేవ దేవాలయoలో ఉందని స్థానికులు చెబుతున్నారు.

💠 ఆలయ ట్యాంక్ వెనుక సరస్సు ఉంది.  దీనిని కరస తలాబ్ లేదా కలాష్ తలాబ్ అంటారు. 

💠 ఈ ఆలయం చుట్టూ అద్భుతమైన పనితనం జరిగింది.  దీనిని చూస్తే 12-13 వ శతాబ్దం మధ్య ప్రజలు ఎలా జీవించారో అనిపిస్తుంది.  పరమశివుడు  త్రిశూలంతో నృత్యం చేయడం, 2 ఎద్దులతో పోరాటం, ఇలా ఎన్నో కళాకృతులు ఉంటాయి.

💠 చాలా ఏళ్లుగా కనిపించే ఈ ఆలయ ప్రాంగణంలో ఒక జత పాములు కూడా ఉన్నాయని చెబుతారు.   

శివలింగంలో చుట్టబడి ఉండటం కూడా చాలా సార్లు ప్రజలు చూశారు.  నేటికీ ఈ ఆలయంలో ఒక జత పాములు సంచరిస్తాయని ప్రజల నమ్మకం.  అయితే, ఇప్పటివరకు ఈ పాముల జంట వల్ల ఎవరికీ ఎలాంటి హాని జరగలేదు.

💠 ప్రతి సంవత్సరం మహాశివరాత్రి రోజున ఇక్కడ భారీ జాతర కూడా జరుగుతుంది.  

ఈ జాతరను దేవబలోదా జాతర అని కూడా అంటారు.  నిజానికి, ఆ రోజున భోలేనాథ్ స్వామిని ఆరాధించడానికి, భక్తులు తమ కోరికలతో సుదూర ప్రాంతాల నుండి వస్తారు మరియు భోలేనాథ్ శివలింగాన్ని ఆరాధించడానికి రాత్రి నుండి క్యూలలో నిలబడతారు.  ఈ జాతర 2 రోజుల పాటు జరుగుతుంది.  ఊరంతా జాతర నిర్వహించడం వల్ల గ్రామంలో శోభ వెలిగిపోతుంది

 

💠 గర్భగృహంలో దాదాపు 1.5 అడుగుల ఎత్తులో ఉన్న శివలింగం ఉంది, గర్భగృహం లోపల పార్వతి దేవి , గణేశుడు మరియు హనుమంతుని,శ్రీమహావిష్ణువు , మహిషాసుర మర్దిని, సంగీతకారులు, నృత్యకారుల విగ్రహాలు, త్రిపురాంతక శివుడు, గజాంతక శివుడు, నరసింహుడు , రాధాకృష్ణుడు , గణేష్ , వరాహ , లక్ష్మి వంటి దేవతల చిత్రాలతో అలంకరించబడి ఉన్నాయి.

💠 ఇది రాయ్‌పూర్ రైల్వే స్టేషన్ నుండి 20 కిమీ దూరం.