శ్రీ కల్కాజి మందిర్ (కాళీ మాత ఆలయం)

 🕉 మన గుడి : నెం 197

⚜ ఢిల్లీ : కల్కాజి

⚜ శ్రీ కల్కాజి మందిర్ (కాళీ మాత ఆలయం)

💠 కాళీ/శక్తి దేవతకు చెందిన  కల్కాజీ దేవాలయం సుమారు 1764లో నిర్మించబడింది.  ఈ ఆలయం వైష్ణో దేవి యొక్క ప్రతిరూపంగా పరిగణించబడుతుంది మరియు ఏడాది పొడవునా అధిక సంఖ్యలో భక్తులతో రద్దీగా ఉంటుంది.  

దేవతను విశ్వసించే వ్యక్తులు జీవితంలో తమకు కావలసినవన్నీ సాధిస్తారని, ఆపై వారు తమ కృతజ్ఞతలు చెల్లించడానికి ఇక్కడికి వస్తారని నమ్ముతారు.  

💠 కల్కాజీ ఢిల్లీలోని అత్యంత ప్రసిద్ధ హిందూ దేవాలయాలలో ఒకటి మరియు వారాంతాల్లో మరియు నవరాత్రుల సమయంలో తరచుగా రద్దీగా ఉంటుంది.

💠 ఇక్కడి కాళికా దేవి  స్వయంభువు అని హిందువులు విశ్వసిస్తారు, మరియు ఈ క్షేత్రం సత్యయుగం నాటిదని, కాళికా దేవి అవతరించి, ఇతర రాక్షసులతో పాటు రక్తబీజ అనే రాక్షసుడిని చంపిందని నమ్ముతారు.

💠 కల్కాజీ మందిరం 3000 సంవత్సరాలకు పైగా పురాతనమైనది అని నమ్ముతారు. మహాభారత కాలంలో కాళీకా దేవిని ప్రార్థించడానికి పాండవులు శ్రీకృష్ణుడితో పాటు ఈ ఆలయాన్ని సందర్శించారు.

ఈ ఆలయం సంవత్సరాలుగా అనేక మార్పులకు గురైంది.

కల్కాజీ మందిరం చాలా పురాతనమైనది అయితే, దాని పురాతన భాగాన్ని మరాఠాలు 1764 లో నిర్మించారని నమ్ముతారు. 

1816లో అక్బర్ మరియు మీర్జా రాజా కిదార్ నాథ్ యొక్క పేష్కర్ అనేక చేర్పులు చేశారు.

⚜ ఆలయ చరిత్ర ⚜

💠 హిందూ పురాణగ్రంధాల ప్రకారం, కల్కాజీ మందిర్ ఉన్న ప్రదేశం చుట్టూ నివసించే దేవతలకు ఇద్దరు రాక్షసులు అనేక సమస్యలను సృష్టించారు. 

ఈ సమస్యను పరిష్కరించడానికి దేవతలు బ్రహ్మదేవుడిని సంప్రదించారు మరియు పార్వతీ దేవిని సందర్శించమని ఆయన సలహా ఇచ్చారు.

అప్పుడు పార్వతీ దేవి నోటి నుండి కౌశికీ దేవి ఉద్భవించింది. 

కౌశికి దేవి ఈ ఇద్దరు రాక్షసులతో యుద్ధం చేసింది, అయితే కౌశికి దేవి రాక్షసుడిని చంపినప్పుడల్లా, యుద్ధంలో వారి రక్తం  భూమిపై పడిన కారణంగా, అనేక ఇతర రాక్షసులు పుట్టేవారు.

రాక్షసుల సైన్యాన్ని చూసిన తరువాత, కౌశికీ దేవి తన కనుబొమ్మలను కదిలించింది  మరియు ఆమె నుదుటి నుండి కాళీకా దేవి ఉద్భవించింది.

కాళీదేవి రాక్షసులను చంపడమే కాకుండా వారి రక్తాన్ని కూడా తాగింది. దేవతలందరూ కాళికా దేవిని స్తుతించారు  మరియు కల్కాజీ మందిరం ఉన్న ప్రదేశంలోనే ఆమెను నివసించమని అభ్యర్థించారు. అప్పటి నుండి, ఈ ఆలయం దేశంలోని అత్యంత పురాతన పుణ్యక్షేత్రాలలో ఒకటిగా మారింది.

💠 ఈ ఆలయాన్ని కాళి ఆజ్ఞపై థోక్ బ్రాహ్మణులు మరియు థోక్ జోగియన్లు నిర్మించారని నమ్ముతారు. 

ఈ ఆలయాన్ని మరాఠాలు తరువాత పునర్నిర్మించారు

💠 ఏడాది పొడవునా, పెద్ద సంఖ్యలో భక్తులు (ముఖ్యంగా శనివారాల్లో) తరలివస్తారు.  నవరాత్రి ఉత్సవాల సందర్భంగా, ఆలయంలో పెద్ద జాతర నిర్వహిస్తారు, ఇది భక్తులతో కిటకిటలాడుతుంది.  

ఈ ఆలయంలో వివాహాలు మరియు తలనీలాలు సమర్పించడం వంటి వివిధ మతపరమైన కార్యక్రమాలు నిర్వహిస్తారు 

 

💠 ఆలయాన్ని సందర్శించి కాళీ దేవిని పూజించిన భక్తులు జీవితంలో కోరుకున్నవన్నీ సాధిస్తారని నమ్ముతారు. 

కల్కాజీ మందిరాన్ని 'మనోకమన సిద్ధ పీఠం' మరియు 'జయంతి పీఠం' అని కూడా పిలుస్తారు. 

మనోకామ్న సిద్ధ అంటే 'కోరికల నెరవేర్పు', 

'పీఠం'  అంటే 'పుణ్యక్షేత్రం'.

💠 ఆలయం చాలా పురాతనమైనదిగా భావించబడుతున్నప్పటికీ, ప్రస్తుత భవనంలోని పురాతన భాగాలు మరాఠాలు 1764 కంటే ముందుగా నిర్మించబడలేదని నమ్ముతారు. 1816లో అక్బర్ II యొక్క పేష్కర్ అయిన మీర్జా రాజా కిదార్ నాథ్ చే అదనంగా నిర్మించబడింది . 

20వ శతాబ్దం రెండవ భాగంలో, హిందూ బ్యాంకర్లు మరియు ఢిల్లీ వ్యాపారులు ఆలయం చుట్టూ గణనీయమైన సంఖ్యలో ధర్మశాలలను నిర్మించారు. 

⚜ కల్కాజీ మందిర్ వద్ద ఆచారాలు : 

1. కల్కాజీ మందిర్‌లో ప్రతి రోజు కాళీ దేవి పాల స్నానంతో ప్రారంభమవుతుంది, ఆ తర్వాత ఉదయం హారతి జరుగుతుంది.

2. హారతి రోజుకు రెండుసార్లు చేస్తారు, సాయంత్రం హారతిని తాంత్రిక హారతి అని కూడా అంటారు.

3. శీతాకాలం మరియు వేసవిని బట్టి హారతి సమయం మారుతుంది.

💠 శ్రీ కల్కాజీ మందిర్ అన్ని రోజులు ఉదయం 4:00 నుండి రాత్రి 11:30 వరకు తెరిచి ఉంటుంది. 

అంతేకాకుండా, ఆలయంలో వేర్వేరు సమయాల్లో అనేక హారతులు మరియు పూజా కార్యక్రమాలు కూడా నిర్వహిస్తారు.

ఉదయం

గణేష్ వందన: 5:00 AM

దేవతకి పవిత్ర స్నానం: ఉదయం 5:30 నుండి 6:30 వరకు (ఈ సమయంలో ఆలయం మూసివేయబడుతుంది)

ఉదయం హరతి: 6:30 AM నుండి 7:00 AM వరకు

సాయంత్రం

గణేష్ వందన: 7:00 PM

దేవతకి పవిత్ర స్నానం: 7:30 PM నుండి 8:30 PM వరకు

సాయంత్రం హరతి: 8:30 PM నుండి 9:00 PM వరకు

💠 ఏ సమయంలోనైనా ఈ ఆలయాన్ని సందర్శించవచ్చు. ఏది ఏమైనప్పటికీ, నవరాత్రుల పండుగ సీజన్లు శ్రీ కల్కాజీ మందిరాన్ని సందర్శించడానికి ఉత్తమ సమయంగా పరిగణించబడతాయి,

💠 శ్రీ కల్కాజీ మందిర్ నెహ్రూ ప్లేస్ సమీపంలో ఉంది కాబట్టి ఇక్కడికి చేరుకోవడం కష్టమైన పని కాదు.