దాంపత్యం - సీతారాముల మనస్సులు

 ॐ    దాంపత్యం - సీతారాముల మనస్సులు 

    బాలకాండ చివరలో, సీతారాముల కళ్యాణానంతరం, అయోధ్యలో సీతారాముల దాంపత్యం గుఱించి వాల్మీకి మహర్షి చక్కగా చెప్పారు. 

   "ఉత్తమమైన మనస్సుగల రాముడు సీతయందే మనస్సు నిలిపెను. 

    ఆమె తన హృదయమునందు రామునే సర్వదా నిలుపుకొనెను. 

    ఈ విధముగ అన్యోన్యాసక్తులై సీతారాములు అనేక ఋతువులపాటు (చాలకాలము) విహరించిరి. 

    తండ్రి అంగీకరించిన సంబంధమగుటచే రామునకు సీతపై ప్రేమకలిగెను.  

    ఆమెయొక్క సద్గుణములచేతను, లోకోత్తర సౌందర్యముచేతను అతని ప్రేమ ఇంకను వృద్ధిచెందెను. 

    సీత హృదయములో భర్తయైన రాముడు రెండింతలుగా మసలుచుండెను. 

    లోలోపల నున్న భావములు గూడ ఒకరి హృదయము, మరొకరి హృదయముతో చెప్పుచుండెడిది." 

"రామస్తు సీతయా సార్థం విజహార బహూనృతూన్ I 

 మనస్వీ తద్గతస్తస్యా నిత్యం హృది సమర్పితః ॥ 

 ప్రియా తు సీతా రామస్య దారాః పితృకృతా ఇతి I 

 గుణాద్రూపగుణాచ్చాపి ప్రీతిర్భూయోఽభ్యవర్తత ॥ 

 తస్యాశ్చ భర్తా ద్విగుణం హృదయే పరివర్తతే I 

 అన్తర్జాతమపి వ్యక్తమాఖ్యాతి హృదయం హృదా ॥" 

              - బాలకాండ 77/28,29,30 

"The high-minded Sri Rama, whose heart was set on his spouse and who stood enthroned in her heart, enjoyed life with her for a long time.  

    Sita was dear to Sri Rama as a partner made available to him by his father, 

     Because of her manifold virtues and comeliness of form his affection for her grew all the more. 

    Her husband too, because of his excellences and lovely exterior gained doubly secure footing in her heart. 

    They could read in minute detail with their minds even that which existed in the inmost hearts of each other." 

విశేషం

    తండ్రి అంగీకరించి చేసిన సంబంధ మగుటచేతను, ఆమెకు గల రూపసద్గుణాలచేతను రామునకు సీతపై గాఢానురాగము కలుగగా, 

    సీతకు మాత్రము అట్టి బాహ్యనిమిత్తములతో పనిలేకుండగనే, భర్తయను ఒక్క కారణముచేతనే రామునిపై రెట్టింపు ప్రేమ యుండెడిది. 

    ఆ ప్రేమ ఎంత ఉత్కృష్టమైనదనగా, వారిరువురును నోటితో కాక హృదయములతోడనే మాటలాడుకొనెడివారు. 

    ఒకరి హృదయములో నున్న భావము నొకరు అనాయాసముగ గ్రహించి తదనుగుణముగ ప్రవర్తించుచుండెడివారు." 

                    =x=x=x= 

    — రామాయణం శర్మ 

              భద్రాచలం