16. " మహా దర్శనము "--పదహారవ భాగము ---అతి నాచికేతుడు
16. పదహారవ భాగము --అతి నాచికేతుడు
బుడిలులు వాకిలి దగ్గరే కాచుకొనియున్నారు . స్నాతకుడైన కొడుకు అటువైపు నుండీ వచ్చుటకూ , ఆచార్యుడు ఇటునుండీ పోవుటకూ సరిపోయింది . ఇద్దరూ ఒకేసారి లోనికి వెళ్ళినారు . బుడిలులు , ’ ఎంతైనా , ఆచార్యులు ఋత్విజులు కాదా ? వారు ఆలస్యము చేయుట ఉంటుందా ? చూడండి , సరిగ్గా సమయానికే వచ్చినారు... కదా ? " అన్నారు . ఆచార్యుడు , ’ ఏమైనాసరే , ఎటులనో , పెద్దవారి దగ్గర ఆలస్యముగా వచ్చినానని మర్యాద పోగొట్టుకొనుటకు బదులు , సరిగ్గా సమయానికి వచ్చినానని పొగిడించుకున్నాను కదా " అని సంతోష పడినాడు .
స్నాతకుడు , వచ్చుదారిలో తన మిత్రుడొకరి ఇంటిలో వైశ్వేదేవమునకు ఆగినాడు . మిత్రుని తల్లిదండ్రులు తమ సంబంధములో నున్న పిల్లను చూచుకొని వెళ్ళు అన్నారు . కాత్యాయనుడు , ఏదేమైనా , పిల్లను చూచు పని తన తల్లిదండ్రులది అని ఎంత చెప్పిననూ వినక ఆ పిల్లను , తల్లిదండ్రులతో సహా అక్కడికే రప్పించినారు . వారి మాట ప్రకారము , నక్షత్రానుకూల్యత , వర సామ్యము రెండూ సరిపోయినాయి . అక్కడి కలాపముల నన్నిటినీ ముగించుకొని బయలు దేరు వేళకు ఆలస్యమైపోయి , ఇక్కడికి సకాలమునకు వచ్చుటకు కాలేదు .
బుడిలులు , కొడుకు వినయముగా నున్నాడని చాలా సంతోషించినారు . రాజ పురోహితుడు భార్గవుడు , ఆచార్యుడు దేవరాతుడూ ఆ సంతోషములో భాగస్తులైనారు . బుడిలులు , " మేము ఆ అమ్మాయిని చూచుటకు వెళ్ళేది ఎప్పుడు ? " అన్నారు . భార్గవుడు , ’ ఎప్పుడేమిటి ? అమావాస్య ఇక నాలుగైదు దినములే ఉంది , అది గడచిన తరువాత వెళ్ళేదే " అన్నాడు .
ఆచార్యులు , " ఔనౌను , శుభస్య శీఘ్రం . అయినంత వేగముగా మన ద్వివేదుల కడుపున ఒక బిడ్డ కలిగి , బుడిలులు పౌత్రవంతులు కావలెను అని మా కోరిక " అన్నారు .
ఇలాగే ఒక్కొక్కరు ఒక్కొక సంతోషపు మాట ఆడుతుండగా లోపలినుండీ పిలుపు వచ్చినది . బుడిలులు వెళ్ళి చూచుకొని వచ్చి , " అందరూ కాళ్ళు చేతులు కడుగుకొని మడి కట్టుకోవలెను " అన్నారు . అందరూ లేచినారు .
భోజన శాలలో ఒక్కొక్క పీట ముందరా ఒక్కొక్క అగ్రపు అరిటాకు వేసి , రకరకాల ఫలహారములు వడ్డించి యున్నవి . నేతిలో వేయించిన ఫలహారములు , వేపుడులు , పళ్ళు , పానీయములూ , అన్నీ సిద్ధముగానున్నవి . వాటి సువాసన అతిథుల వద్దకు వెళ్ళి , వారి ముక్కు పట్టుకొని లాగితెచ్చు దిట్టతనము గల గృహస్థుడి వలె అంతటా వ్యాపించినది . అతిథులందరికీ అర్ఘ్య పాద్యములు తానే ఇచ్చినారు . భార్గవుడు తాను ఇంటివాడనని తప్పించుకున్నాడు . ఆచార్యుడు వద్దని ఎంత వేడుకున్నా , వదలక , ’ నీ యోగ్యత మా అందరికన్నా గొప్పదయ్యా , మహాపురుషుడి తండ్రివి నువ్వు . నీకు అన్ని మర్యాదలూ తక్కువే " అని వారే అతని కాళ్ళు కడిగి , పిలుచుకొని వెళ్ళి అగ్రస్థానములో కూర్చోబెట్టినారు .
కొందరు ఆచార్యునికి అగ్ర స్థానమును ఇచ్చుటను విరోధించుటకు సిద్ధమయినారు . అయితే అది ఇంకో చోటయితే సాధ్యమయ్యేదే కానీ , బుడిలుల ఇంటిలో అయ్యేది కాదు . బుడిలులకు ఎదురు చెప్పలేక వారు కిమ్మనకుండా కూర్చున్నారు .
నిరాటంకముగా ఫలహారములు అయినవి . అందరూ బయలుదేరినారు . భార్గవుడు ’ ఆచార్యా , ఆలస్యమగునేమోనని నేను ఇంటికి వెళ్ళకుండా బండిలో ఇట్లే వచ్చినాను . మనమిద్దరమూ కలసి వెళదామా ’ అని నిలిచాడు .
ఆచార్యుడు , ’ భార్గవా , నేను బుడిలులను అడగవలసిన అంశము ఒకటుంది . అది ఆలస్యమైతే ? " అన్నాడు .
భార్గవుడు , ’ అది రహస్యమై , నేను ఉండకూడదు అనునదైతే ఇప్పుడే బయలుదేరుతాను ’ అన్నాడు .
ఆచార్యుడు నవ్వుతూ , " ఇది మహారాజుల ఏకాంతము వంటిదే , మా వాడు ఉన్నాడు చూడండి , వాడు చిలుక అనుకొని తెచ్చిపెట్టుకుంటే రాబందుపిల్ల అయినట్టయింది, వాడూ , వాడి ప్రశ్నలూ మాకు సమాధానాలిచ్చుట అసాధ్యమైపోయింది . ’ ఇది ఈదినము వద్దయ్యా , ఇంకొక దినము ’ అంటే ఊరికే ఉండిపోయే వాడి వైఖరి చూడవలెను . మీకు ఆ దినమే చెప్పినాను కదా , ’ లోపల కడగకున్న మడ్డి , బయట కడగకున్న మసి ’ బాగానే ఉంది , అయితే లోపల కడుగుకొనేది ఎట్లా అని అడిగినాడు . దానికేమి చెప్పవలెను ? మంత్ర జపము తో అని యంటే , ఇంకొక ప్రశ్నకు దారి , ’ అలాగంటే ఏమి ? ’ అని తప్పక అడుగుతాడు . ఏమి చేయుట ? "
" మహా పురుషుడవగల కొడుకును ఎత్తుకున్నది చిన్న విషయ మనుకున్నావా ? మీ అమ్మ , అమ్మమ్మలు మీకు పెట్టిన వస , వెన్నలను కక్కిస్తాడు " భార్గవుడు నవ్వుతూ అన్నాడు .
" ఈ దినమేమయిందో తెలుసా ? ఏదో ప్రశ్న అడగవలెనని వచ్చినాడు . నేను , మనసును గట్టిగా పట్టుకొని ’ మాఘ మాసము వరకూ ఉండు ’ అన్నాను . మీకన్నా , మాకన్నా ఎక్కువగా , అటులనా సరే అని ఊరకే ఉండిపోయాడు . కథ చెప్పు అన్నాడు . గువ్వ , కాకి కథలు చెప్పుటకు పోతే ఈ కథలతో మనవంటివారికి వచ్చేదేముంది అనేసినాడు . ! "
" ఆ మన వంటి వారు అంటే ఎవరయ్యా అని అడగలేదా ? "
" అడగ వలెననుకున్నా , కానీ ఎందుకో అడగలేదు . "
" సరే , తర్వాత ? "
" సరే , నచికేతుని కథ చెప్పు అన్నాడు . నేను రెండవ వరపు సంగతి ప్రస్తావించునపుడు వాళ్ళమ్మ వాడిని పిలిచింది . వెళుతూ , " నేనూ ఒక నచికేతుడిని అవుతాను . ఆ కథ నాకు పెద్దదిగా ఇంకొక దినము చెప్పండి " అని పరిగెత్తి పోతాడా ? "
" ఏదేమైనా మీరు అద్భుతమైన బిడ్డను పొందినారు . ఆచార్యా , వాడు మీకు తెలియకుండానే మీకొక వరము నిచ్చినాడు . "
" అలాగంటే ? "
" అగ్ని విద్య , బ్రహ్మ విద్య రెంటినీ సాధించినవాడు నచికేతుడు . తానూ అటుల కావలెనని చెప్పి , మీ హృదయ భారమును తీసివేసినాడు "
" నిజమే , ఆ మాత్రమైనా అయింది "
ఆ వేళకు బుడిలులు వెళ్ళువారి నందరినీ వీడ్కొలిపి వచ్చినారు . కూర్చున్న ఇద్దరూ లేచి నిలుచుని వారిని ఆహ్వానించినారు . బుడిలులు వారిని కూర్చోండి అని చెప్పి , " చూడండి , నా భార్య , కొడుకు వస్తాడని ఈ దినము ఇంత సంబర పడింది , కోడలు వస్తుందంటే ఆకాశానికి ఎగురుతుందేమో తెలీదు " అన్నారు .
వారి మాటకు నవ్వుతూ , " అట్లయిన , పిల్లను ఒప్పుకున్నారా ? " అని అడిగినారు .
" ఇంకేమి , ఒప్పుకున్నట్లే . ఆ అమ్మాయిని నేను కూడా చూచియున్నాను . సాముద్రికము బాగుంది . అమ్మాయి కూడా లక్షణముగా ఉంది ., సోదరులున్నారు . వయసు పదో , పదకొండో ఉంటుంది . వంశము రెండు వైపులా బాగుంది , ఇంకేమి కావలెను ? "
" అట్లన్న , వెళ్ళుటకు ముందే అంతా నిర్ణయమైనట్టే కదా ? "
" చూడు భార్గవా , ఎవరో ఒక అమ్మాయిని తెచ్చుకోవలసినదే కదా ? తెలిసిన వారిలో , చూచిన పిల్ల అయితే మేలు కదా ? రేపు అమావాస్య ముగియగానే వెళ్ళి చూచి రావలెను . మాఘమాసములో తలపై జీలకర్రా బెల్లమూ పెట్టించి అక్షింతలు వేసేది . ఏమి , ఆచార్యా ? "
" సరే , తమకు నచ్చినపుడు ఇంకా చెప్పేదేముంటుంది ? "
భార్గవుడు రాగం తీస్తూ , ’ నేనొక మాట అనవచ్చా ? " అన్నాడు
బుడిలులు అన్య మనస్కంగా ఉండి , " చెప్పవలసినది చెప్పియే తీరవలెను . అదేమిటో చెప్పు ? " అన్నారు
భార్గవుడు , " పెళ్ళి ఖర్చులు ? " అన్నాడు
బుడిలులు , " అదేమిటది ? మగ పెళ్ళి వారికి ఖర్చులేముంటాయి ? ఉంటే ఒంటి నిండా నగలు , లేకుంటే ఒక మాంగల్యము . నేను ఒక ఉసిరికాయంత బంగారము ఉంచుకున్నాను . దానిలోనే మాంగల్యము , ముక్కు పుడక , గాజులు చేయిస్తే సరిపోతుంది "
" అట్లు కాదు , బుడిలులు మనందరికన్నా యేలాగు శ్రేష్ఠులో , అలాగు వారి కోడలు కూడా బంగారు , ఆభరణాలు పెట్టుకొని శ్రేష్ఠురాలుగా ఉండవలెను . "
బుడిలులు నవ్వి , " అట్లు కావలెనంటే , నేను కనిపించిన వారికందరికీ చేతులు జోడించి , చేయి చాచవలెను . "
" అలాగేమీ అవసరము లేదు . ఎలాగూ , సమావర్తన సందర్భముగా ఎవరైనా కావలసినదంతా అంటే , సుమారు వెలగ పండంత బంగారము మీ కుటుంబమునకు చదివిస్తారు . దాన్ని వారు కోడలికే ఇవ్వనీ , మీరు కూడా మీదగ్గరున్నది ఆమెకు ఇవ్వండి , "
దాని అర్థము గ్రహించి , బుడిలులు మొదట ఒప్పుకోనే లేదు . చివరికి , " నువ్వు నాకు దశరాత్రి జ్ఞాతి కాని పిండభాగివి . నువ్వు ఇచ్చేది తీసుకుంటే నా అపరిగ్రహ వ్రతమేమీ చెడిపోదు , కానీ లోకమేమనుకుంటుంది ? అది గమనించు . " అన్నారు .
" సరే , మరి , భార్గవుడు రాజభవనమునకు కన్నము వేసి కొల్లగొట్టి తెచ్చి ఇల్లు నింపుకున్నాడే అనుకునే జనాలు , బుడిలుల ఇంట పెళ్ళైతే అంత పీనాసిగా ఉత్తచేతులతో వచ్చాడు అనుకోరా ? అది గమనించండి "
" సరే , ఎంతైనా నువ్వు రాజ పురోహితుడవు . నీకు ఎదురు చెప్పి బతుకుటకు అవుతుందా? అలాగే చేయి . ఏమి ఆచార్యా ? అమావాస్య అవగానే మీరిద్దరూ నా వెంట వచ్చి ఒక లగ్న పత్రిక చేయించి రావాలి . "
భార్గవుడు అన్నాడు , ’ ఇప్పటికి నేను రాకపోయినా ఆచార్యులు తప్పక వస్తారు . మీరు మాఘ మాసములో లగ్నము పెట్టుకొంటారేమో ? నేను అప్పుడు వస్తాను . రాజభవనపు నిర్బంధము . నన్ను వదిలివేయండి . "
" కాదయ్యా , పెళ్ళి ఖర్చులన్నీ నావే అనువాడు లగ్నపత్రికకు రాకుంటే బాగా ? "
" నిజమే , కానీ నిర్బంధము మరి , నన్ను వదిలేయండి ."
ఆచార్యుడు నోరు తెరిచాడు . : " అట్లయితే పెళ్ళికి నన్ను వదలి వేసినట్టే కదా ? "
" ఇది మరీ బాగుంది , నువ్వు యాజ్ఞవల్క్యుని తండ్రివి . నువ్వూ , నీ కుటుంబమూ కొడుకును పిలుచుకొని రాకపోతే ఈ ఇంటిని వదలి పెండ్లికి వెళ్ళేది ఎవరు ? ఏమంటావు భార్గవా ? "
’ సరైన మాట . అది సరే , ఆచార్యులు ఏదో మాట్లాడవలెనని వచ్చినట్టుంది . "
" నాకు అదీ తెలుసు . అతడికి ఒకటే ఆలోచన . ఆ పాపడిని పెంచుట ఎలా అని కొండంత ఆలోచన . ఈ దినము వద్దు , ఇంకొక రోజు రా. వివరముగా చెప్పెదను . ఒకమాటలో నన్నడిగితే , అది ఒక గంధ గజము . దానికి ఏ లోపమూ లేకుండా చూసుకోండి . ఆ బాలుడికి కావలసినది కూడు , గుడ్డ కాదు . వాడు చిన్నవాడు అని హాస్యము చేయవద్దు . వాడు అడిగిన దానికంతా దాపరికము లేకుండా చెప్పండి . వయసు చాలదు అని మోహపడకండి . "
" ఈ దినమేమో నేను నచికేతుని అవుతాను అన్నాడంట "
" వీడు అతి నచికేతుడు కావలెనయ్యా ! కానిమ్ము , ఇంకో దినము మాట్లాడదాము . " ఆచార్యుడూ , భార్గవుడూ బుడిలులకు నమస్కారము చేసి ఆశీర్వాదము పొంది వెళ్ళిపోయినారు .
వారు వాకిలి దాటుతుండగనే వెనకాల నుండీ బుడిలులు వచ్చి , ’ ఆచార్యా , చౌలపు దినమే అక్షరాభ్యాసము కూడా కానీ . న్యాయంగా ఐదో సంవత్సరము వరకూ ఆగవలెను . కానీ మీ కొడుకు సామాన్యుడు కాడు . కాబట్టి ఎలాగో జరగనీ " అన్నారు .
ఆచార్యుడు మారుమాట లేకుండా, ఏ ఉద్వేగమూ లేకుండా , " యజమానులు చెప్పినది వేద వాక్యము . అక్కడ మా వాదమే ఉండదు " అని ఒప్పుకొన్నాడు . మరలా అడిగినాడు , " అట్లయితే మాఘమాసములో చేయవచ్చును కదా ? "
" తప్పకుండా ! మీ ఇంట్లో అక్షరాభ్యాసపు బొబ్బట్లు , మా ఇంట్లో దేవతా సమారాధన బొబ్బట్లు . రెండూ ముగించుకొని పెళ్ళికి బయలుదేరవచ్చు . ఏమంటారు రాజ పురోహితులవారు ? సరేనా ? "
భార్గవుడు నవ్వుతూ చేతులు జోడించి అన్నాడు , " తండ్రి మాటను జవదాటని కుమారులము , మాదేముంది ? మేము ఎప్పటికీ మీ పుత్రులము . తమరు విధాయకులు; మేము విధేయులము "
బుడిలులు , " సరే వెళ్ళిరండి " అని వారిని బండి ఎక్కించి తాము వెనుతిరిగినారు .
--Janardhana Sharma
కామెంట్‌లు లేవు:
కామెంట్‌ను పోస్ట్ చేయండి