తత్త్వవిచారణ

 ప్ర: ఉపనిషత్తులలో పూజలు, పునస్కారాల గురించి చెప్పలేదు, చక్కని తత్త్వవిచారణ మాత్రమే ఉంది. హాయిగా ఆ జ్ఞానాన్ని గ్రహించకుండా, ఈ దేవతా పూజలతో కాలం వ్యర్థం చేసుకోవలసిన అవసరముందా? 

జ: ఉపనిషత్ జ్ఞానానికి దేవతా పూజల పట్ల విరుద్ధ భావమేమీ లేదు. వైద్యం గురించి, వంటల గురించి కూడా ఉపనిషత్తులలో చెప్పబడలేదు. అలాగని వైద్యాన్ని, వంటల్ని విడిచి పెడుతున్నామా! ఉపనిషత్తుల జ్ఞానం వేరు. వైద్యం లాంటి శాస్త్రాలు వేరు. ఇవి శరీరాన్ని బాగుచేయడానికి, పోషించడానికి చెప్పబడినవి. ఉపనిషత్తు తత్త్వాన్ని చెబుతోంది. తత్త్వాన్ని చింతనలో ఉంచుకొని మన క్షేమం కోసం చేయవలసిన కర్మల్ని మానకుండా చేసుకుంటాం. 

అలాగే ఉపనిషత్తత్త్వాన్ని మననం చేసుకొని జ్ఞానాన్ని సంపాదించుకుంటూనే, దేవతా పూజలు చేయవచ్చు. ఉపనిషత్తులు దేవతాపూజల్ని నిషేధించలేదు. దేని ప్రయోజనం దానిదే. ఒకదానికొకటి ప్రత్యామ్నాయం కాదు. 

దేవతా పూజ కేవలం అభీష్టసిద్ధికీ, అనిష్ట పరిహారానికి మాత్రమే కాక 1. కృతజ్ఞతా భావంతోను, 2. చిత్తశుద్ధి కోసం, 3. కృతఘ్నతా దోష నివారణ కోసం చేయాలి. దేవతల వల్లనే ప్రకృతి శక్తులు, మన ఇంద్రియ శక్తులు సమర్ధవంతమౌతున్నాయి కనుకనే కృతజ్ఞతగా వారిని అర్చించాలి. లేని పక్షంలో కృతఘ్నతా దోషం వస్తుంది. అందుకే - ఉపనిషత్తు - *“దేవపితృకార్యాభ్యాం న ప్రమదితవ్యమ్"* - దేవపితృ కార్యాలలో ఏమరపాటు కూడదు - అంటే 'దేవతలను, పితృదేవతలను మరువరాదు'. యజ్ఞ, అర్చనాది కర్మల ద్వారా వారిని ఆరాధించడం మన విధి. వారి ఆరాధన వల్ల శుద్ధమైన చిత్తానికే తత్త్వవిచారం సాధ్యమౌతుంది.