ప ద్య సౌ ర భం !

 శు భో ద యం🙏

ప ద్య సౌ ర భం !

భళిరాయెన్నడుజారెనీభువికి,రంభారాగిణీ రత్నమే/

,ఖలయో? నిర్జరవల్లభప్రియవధూకంఠశ్రవద్దామమో?

మలయాశాలత మారుతోల్లలిత శంపావీచికాడోలికా/

చలదుత్ఫుల్ల జలేజమాలికయొ?,చెంచత్ చెంచలాతన్వియో?

భావం:ఔరా! ఏమీసౌందర్యము!రంభారాగీణీత్యాదిదేవకాంతలనడుములనుండిభువికిజారిపడిన రతనాలమొలనూలా?

?(వడ్డాణమా)

             దేవేంద్రునిపట్టపురాణిశచీదేవి మెడనుండిజారినపారిజాతసుమమాలయా?మలయానిల చంపాడోలికలలోనూయలలూగు విరసినపద్మమాలయా!

        ఆకాశమున చమక్కున మెఱయు మెఱపుతీగెయా? ఎవరీమె?

        "ఇంతకీ యెవరీమె? అలనాటియందాల మల్లీశ్వరి(భానుమతి) నవరసభరితమైన యీచిత్రంలో ఒకరసవద్ఘట్టంకోసం యీపద్యం రచింపబడింది.రచయితయెవరు?

కృష్ణశాస్త్రియనికొందరు,కాదుకాదు,మల్లాది రామకృష్ణశాస్త్రియనికొందరూ వాదులాట!

             ఇరువురిలో నెవరూకిమ్మనరు.

ఎలావివాదం తెగేది? పోనీండి.సందర్భంతెలిసికొందాం.

                రాయలుపాలించేకాలంలో జరిగినకథ! మల్లీశ్వరీ,నాగరాజులు,బావా, మరదళ్ళు.చిన్నటనుండీ ప్రేమతో పెనవేసికొన్నది వారిబంధం.

            ఒకనాడాజంట సంతకుపోయివస్తూ,వర్షంకారణంగా,

ఒకసత్రంలో ఆగిపోయారు.కుర్రజంటవారిసరదాలువేరు.బావకోసం ఆమె"పిలచినబిగువటరా?"-అనిపాడుతూ నాట్యంచేయసాగింది.అప్పుడే మారువేషంతోనచ్చినరాయలు,ఆపల్లెటూరిపిల్లపాటకూ,ఆటకూ ముగ్ధుడైపోయాడు.నాట్యానంతరం రాయలవెంటవచ్చిన నందితిమ్మనగారు ఈపద్యాన్ని ఆశువుగా చదువుతారు.రాయలాజంటను సత్కరిస్తాడు.ఇదీ పద్య సందర్భం!

కఠినపదాలకు అర్ధం:

భళిరా? -ఆశ్చర్యార్ధకం-ఔరా!

మేఖల-వడ్డాణము.నిర్జరవల్లభప్రియ-ఇంద్రునిభార్యశచీదేవి;

కంఠశ్రవద్దామమో-మెడనుండిజారిపడినపూమాలయా?

మలయాశ-దక్షిణదిశ; మారుతము-గాలి;ఉల్లలిత-మిగులనందగించిన;

శంపావీచికాడోలికా-మెరపుతీగెలఊయలలో; చలత్-కదిలే;

ఉత్ఫుల్ల-బాగుగావిరసిన;

జలేదమాలికయొ-పద్మమాలయా?

చెతత్-కదలాడే; చెంతలా తన్వియో-మెరపుకన్నియయా?

         మహాకవులరచనలను మరలమరల మననంచేయాలి.అప్పుడు దానిసారం,వంటబడుతుంది.

                            స్వస్తి!